گروه اقتصادی/توسعه و بهره‌برداری یکپارچه میدان نفتی «یاران» که یکی از میادین مشترک در غرب کارون است، روز گذشته در قالب الگوی جدید قراردادهای نفتی به شرکتی ایران سپرده شد. شرکتی به‌ نام «توسعه صنعت نفت و گاز پرشیا» که سال 95 یعنی در دوره برجام، توافقنامه‌ای اصولی (HOA) برای مطالعه میدان با شرکت ملی نفت امضا کرده بود. آن زمان، هدف از امضای توافقنامه، بهره‌مندی حداکثری از توان و ظرفیت شرکت‌های اکتشاف و تولید ایرانی بیان می‌شد و روز گذشته نیز مسئولان وزارت نفت بر این مسأله تأکید داشتند.
ظرفیت‌سازی در تولید ضروری است
«اگرچه اکنون بواسطه تحریم‌های ظالمانه، تولید نفت ما کاهش یافته است؛ اما همیشه اینگونه نمی‌ماند. باید ظرفیت را بالا ببریم تا هر زمان نیاز شد، با قدرت تمام وارد بازار شویم و سهم‌مان را احیا کنیم. ما قرار نیست تسلیم شویم و قرارداد توسعه میدان یاران هم در همین مسیرعملیاتی می‎شود.» وزیر نفت این مطلب را در آیین امضای قرارداد طرح توسعه میدان نفتی یاران بیان کرد و پیام این قرارداد در شرایط کنونی را چنین ترسیم کرد: «پیام قرارداد این است که ما سرپا ایستاده‌ایم و تسلیم نمی‌شویم. امروز روز خوبی برای صنعت نفت ایران است، زیرا قرارداد تکمیل توسعه یک میدان مشترک نفتی امضا ‎شد.» بیژن زنگنه در مراسم امضای این قرارداد که به‌صورت پخش زنده انجام شد، گفت که ما از این مشکلات پیش‌تر هم دیده‌ایم و ان‌شاءالله از آنها عبور می‌کنیم. اما لازم است برای روزی که نیاز شود دوباره وارد بازار شویم، ظرفیت کافی داشته باشیم. همان‌طور که پس از تحریم پیشین نیز دنیا از اینکه صنعت نفت ایران در کمتر از چهار ماه به حداکثر تولید خود بازگشت متعجب شد.
وزیر نفت ادامه داد: «مردم شرایط سختی را می‌گذرانند و کرونا و تحریم فشار زیادی بر آنان وارد می‌کند. در صنعت نفت سعی می‌کنیم تا حد امکان برای کاهش این فشارها تلاش کنیم؛ بخشی از این طریق است که دستور داده شده مواد اولیه شوینده‌ها وضدعفونی کننده‌ها که توسط پتروشیمی‎ها و پالایشگاه‎ها تولید می‎شود، در اولویت تولید و تأمین باشد. بخش دیگر، کمک به اشتغال و زندگی مردم است. مردم قرار است زندگی و کار کنند و از کار خود نان حلال به‌دست آورند. به همین منظور با وجود مواجهه صنعت نفت با کمبود منابع، در تلاشیم جریان اشتغال و کار مولد را زنده نگه‌ داریم.»
هر چه نو باشد، مخالف دارد
یاران جنوبی پیش از این ازسوی شرکت مهندسی و توسعه نفت (متن) توسعه داده شده است و یاران شمالی نیز از سوی نفت و گاز پرشیا که این دو بخش تجمیع شدند و قرارداد آن به‌صورت یکپارچه در قالب الگوی جدید قراردادهای نفتی با شرکت نفت و گاز پرشیا امضا می‌شود. زنگنه با تأکید بر اینکه هیچ یک از قراردادها در قالب الگوی جدید قراردادهای نفتی بدون مشارکت طرف ایرانی امضا نمی‌شود، گفت: الگوی جدید قراردادهای نفتی، الگویی تکامل یافته بیع متقابل سنتی ماست که البته الان می‌گوییم سنتی؛ زمانی قرارداد نوینی بود که عده‌ای مخالفش بودند. هر چه نو باشد، عده‌ای مخالف آن هستند. عده‌ای هم با بیع متقابل مخالف بودند و تا پای جان هم بر سر مخالفت‌شان ایستاده بودند، اما بعد که الگوی جدید قراردادهای نفتی مطرح شد، گفتند همان بیع متقابل خوب است، خب شما که روزی با بیع متقابل هم مخالف بودید.
وی با بیان اینکه در قرارداد توسعه میدان یاران مانند دیگر قراردادهای الگوی جدید قراردادهای نفتی، بهره‌برداری نیز لحاظ شده و پرداخت پاداش منوط به تولید است، گفت: پاداش در این قرارداد کمتر از ۲.۵ دلار برای هر بشکه است که به ازای هر بشکه تولید اضافی تعلق می‌گیرد. به عبارتی، دولت ۴۰ دلار درآمد دارد و پیمانکار ۲.۵ دلار. بخل نیست. اگر پیمانکار بتواند بر مقدار تولید اضافه کند، باید سود ببرد. زمان قرارداد هم
۱۰ ساله است که می‌تواند تمدید شود. در این قرارداد، همه منابع سرمایه‌ای را باید شرکت نفت و گاز پرشیا تأمین کند و سپس پس از آغاز بهره‌برداری، اصل و پاداش خود را از محل اضافه تولید دریافت خواهد کرد.
مصوبه ۶ میلیارد دلاری شورای اقتصاد
آنطور که وزیر نفت می‌گوید، در صنعت نفت از همه انواع قراردادها استفاده می‌شود.                
ادامه در صفحه 8

مرتضی بهروزی فر / عضو هیأت علمی مؤسسه مطالعات بین‌المللی انرژی
شرکت ملی نفت ایران روز گذشته یک قرارداد با شرکت توسعه صنعت نفت و گاز پرشیا امضا کرد تا عملیات توسعه و بهره‌برداری یکپارچه میدان مشترک یاران را به این پیمانکار داخلی بسپارد. قراردادی که گفته می‌شود، دستیابی به تولید تجمعی اضافی حدود ۳۹.۵ میلیون بشکه را طی ۱۰ سال محقق خواهد کرد؛ افزایش تولید از میدانی که در ۱۳۰ کیلومتری جنوب غربی اهواز و غرب میدان آزادگان جنوبی قرار دارد و با میدان مجنون عراق مشترک است. در این قرارداد آمده است که هزینه‌های سرمایه‌ای مستقیم معادل ۲۲۷ میلیون دلار و هزینه‌های بهره‌برداری از تأسیسات در طول مدت قرارداد (شامل تولید خط پایه و اضافی) معادل ۲۳۶ میلیون دلار خواهد بود و پیمانکار باید تمام منابع مالی لازم برای اجرای طرح را تأمین کند.
ادامه در صفحه 9

شاخص بورس تهران پس از عبور از کانال 1/7 میلیون واحد، نخستین روز هفته جاری را با افت 12 هزار و 346 واحدی آغاز کرد و بدین ترتیب شاخص کل روی یک میلیون و 741 هزار و 296 واحد ایستاد. این درحالی است که از چهارشنبه هفته گذشته به‌دلیل تحولاتی که ارتباط مستقیمی با بازار سرمایه داشت، اکثر تحلیلگران سعی داشتند تا وضعیت بازار سهام در روز گذشته را تحلیل و پیش‌بینی کنند. هرچند عوامل بنیادینی مانند ثبات نسبی نرخ دلار در کانال 22 هزار تومان و وجود حجم نقدینگی قابل توجه درکنار بازدهی چشمگیر بازار سهام، همچنان بورس را حمایت می‌کند و دراین مسیر دولت نیز با تغییر برنامه‌های خود حمایت همه جانبه‌ای از آن داشته است، اما به‌دلیل ورود حجم قابل توجهی از پول به این بازار که به گفته مدیرعامل فرابورس ایران از ابتدای سال‌جاری تاکنون به بیش از
40 هزار میلیارد تومان می‌رسد، بازار را بشدت حساس کرده است.
صفحه  9

سخنگوی سهام عدالت گفت: یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر سفارش فروش ۳۰درصد سهام عدالت خود را ثبت کرده‌اند که از مجموع ۲۷۵۰ میلیارد تومان، رقمی بالغ بر 2.600میلیارد تومان به حساب مشمولان واریز شده است. حسین فهیمی، گفت: از مجموع ۲۷۵۰ میلیارد تومان ۱۵۰ میلیارد تومان باقیمانده نیز هم‌اکنون در فرآیند تسویه قرار دارد که امیدواریم این مبلغ بعد از فرارسیدن مهلت تسویه و رفع اشکالات مربوط به اطلاعات بانکی و ارتباطی مشمولان به حساب آنها واریز شود. وی درباره علت تأخیر در واریز وجه گفت: اولویت نخست شرکت سپرده‌گذاری مرکزی، بانک‌ها و شبکه کارگزاری در فروش سهام عدالت، حفاظت و صیانت از دارایی‌های مشمولان سهام عدالت است تا از سوءاستفاده‌های احتمالی در این زمینه جلوگیری شود به طوری که هیچ فردی غیر از خود سهامدار، امکان سفارش‌گذاری برای فروش سهام را نداشته باشد./ مهر