رضوانه رضایی پور
خبرنگار پارلمانی
چهره خندان ظریف، با فریاد «دروغگو، دروغگو»ی نمایندگان درهم کشیده شد. در روزی که او از انسجام درونی گفت و توصیه به اجتناب از دوگانه‎سازی کرد، برخی مجلسیان نه گوش‌شان به حرف‎های وزیر امور خارجه بدهکار بود و نه حاضر بودند روایت‎هایش از حمایت رهبری را بشنوند. ادعای آنها ریل‌گذاری اشتباه در دستگاه دیپلماسی بود.
دیروز محمدجواد ظریف به همراه غلامرضا انصاری، معاون اقتصادی خود در بهارستان حاضر شد تا ضمن ارائه گزارشی از سیاست خارجی، پاسخگوی سؤالات تعدادی از نمایندگان هم باشد. این نخستین حضور وزیر امور خارجه و چندمین حضور اعضای کابینه در جمع مجلسیان این دوره بود ولی استقبال چندانی از ظریف نشد. اتفاقی که از قبل هم قابل پیش‎بینی بود، دقایقی نظم مجلس را بهم ریخت. تا آنجا که نه صلوات ظریف کارگر افتاد و نه درخواست قالیباف از نمایندگان برای سکوت کردن، راه به جایی  برد.
3 هدف امریکا از زبان ظریف
صبح بهارستان با صحبت‎های محمدجواد ظریف شروع شد. او به اهداف امریکایی‎ها علیه ایران در یک جنگ تمام عیار اشاره کرد و گفت: امریکا در این جنگ به دنبال چندین هدف است. مهم‌ترین آن این است که از ایران یک تهدید امنیتی ایجاد کند. آنگاه موضوع ایران به مکان‌ها و حوزه‌هایی که امریکا در آن قدرت دارد مثل شورای امنیت کشیده می‌شود. ظریف از دومین هدف امریکا این گونه روایت کرد: دومین هدف اجماع‌سازی علیه ایران است. از دی‌ماه سال 1396 تا هفته گذشته چهار جلسه ویژه در شورای امنیت با فشار امریکا برای فشار بر ایران برگزار شده است. در بهمن‌ماه سال 1396 درخصوص اغتشاشات اولین جلسه برگزار شد. جلسه بعدی با حضور پمپئو برگزار شد و جلسه‌ای دیگر با حضور دونالد ترامپ برگزار شده بود و جلسه آخر نیز هفته گذشته برگزار شد. در جلسه اولی که‌ امریکا برای اغتشاشات برگزار کرد، همه اعضای شورای امنیت، امریکا را درخصوص برجام محکوم کردند. در جلسه هفته گذشته نیز همه اصرار کردند که برجام درست بوده و امریکا سیاست غلطی را دنبال کرده است. ظریف سومین هدفی که امریکا علیه ایران دنبال می‌کند را روایت‌سازی‌های جعلی از ایران در منطقه دانست و گفت: دنیا باید بداند که هدف امریکا چیست تا گرفتار آن نشود. مهم‌ترین هدف امریکا جدا کردن مردم از حاکمیت و ناکارآمد نشان دادن نظام و مشروعیت‌زدایی از نظام است. در کتاب بولتون نیز به وضوح روشن است که در پشت سیاست فشار حداکثری امریکا این اهداف نهفته است، اما آنچه که امروز از هر چیزی برای رویارویی با امریکا مهم‌تر است، انسجام درونی است. سیاست خارجی حوزه دعوای جناحی نیست به همین دلیل است که سیاست خارجی در چارچوب اهداف کلی نظام در اختیارات رهبری قرار دارد تا از دوگانه‌سازی و دعوای جناحی اجتناب شود. تمرکز ایران باید در منطقه بوده و تولیدکننده امنیت، ثبات و توسعه برای همسایگان خود باشد. همسایگان ما باید احساس کنند که بهترین روابط را با ایران دارند.
بهترین روابط را با حاج قاسم سلیمانی داشتیم
ظریف گفت: ایران ضمن حفظ سیاست همه‌جانبه و نشستن در برابر 6 قدرت جهانی و به قول آقای دونالد ترامپ کلاه گذاشتن بر سر آنها در عین حال با اقتدار با چین روابط خود را گسترش داد و اکنون ما در راستای قرارداد 25 ساله با چین هستیم و در این قرارداد هیچ موضوع مخفی وجود ندارد. شرایط دنیا در حال تحول است و ایران این توانایی را دارد که در این شرایط نقش مهمی ایفا کند، اما باید انسجام داخلی داشته باشیم. ما در وزارت خارجه در خدمت شما هستیم و در وزارت خارجه حزبی شدن به معنای پایان حضور است، همان‌طور که ما بهترین روابط را با حاج قاسم سلیمانی داشتیم و من هر هفته با ایشان جلسه داشتم این امکان وجود دارد که با نمایندگان برای پیشبرد اهداف همکاری داشته باشیم.
دوگانه سازی مجعول ظریف- سلیمانی
با بازگشت ظریف به روی صندلی سبز بهارستان، نوبت به نمایندگان مجلس رسید. مهرداد ویس کرمی نماینده خرم آباد، به عنوان نفر اول نمایندگان سؤال کننده با انتقاد از ظریف گفت: تا کی ما باید از اعتماد کودکانه به امریکای جهانخوار و اروپای فریبکار ضربه بخوریم و فرصت‌ها را بسوزانیم. تا کی از ترس اینکه امریکا ما را تهدید جلوه ندهد برایش خوش رقصی می‎کنیم؟ آیا آنچه تا حالا اتفاق افتاده نتیجه سیاست‌های شما است یا تفکر مقاومت؟ آنچه شده شما کردید یا حاج قاسم سلیمانی؟
رمضانعلی سنگدوینی، نماینده گرگان هم با طرح این سؤال که چرا مشکل گاز ایران و ترکمنستان تا الان حل نشده است؟ گفت: ببینید شهید سلیمانی چه کرد؟ و چه عظمتی ایجاد کرد. مثل سردار سلیمانی باشید که کشور را از داعش ملعون نجات دادند. موسی غضنفرآبادی، نماینده بم هم خطاب به ظریف گفت: به کسانی که به اشتباهات شما دل‌خوش کرده‎‏اند پیام می‎دهم که ملت ایران مذاکره با امریکا را ذلت می‎داند. امریکا برای همیشه برای ملت ایران منفور و غیرقابل تحمل است.
احمد راستینه، نماینده شهرکرد هم در انتقاد از وضعیت اقتصادی کشور و ربط دادن آن به عملکرد وزارت خارجه گفت: دلار ۲۰ هزار تومانی را باید دلار برجامی نامید. از شما می‌خواهیم پیام اقتدار ملت را با پایان سیاست برجامی و خروج از آن با شجاعت به مردم و دنیا مخابره کنید.
محمود احمدی‎ بیغش، نماینده شازند هم نفر بعدی بود که در انتقاد از عملکرد دستگاه دیپلماسی گفت: هفت سال است سیاست خارجی را به برجام گره زدید. دست‌مان خالی است و سرمان کلاه رفته، شاید هم کلاه نرفته و خودمان می‎خواستیم. او خطاب به ظریف گفت: شما گفتید با همسایه‎ها ارتباط خوبی دارید اما در تلویزیون ملی ترکیه با حمایت اردوغان برای بخشی از کشور ما خواب می‎بینند و شما هیچ کاری نمی‎کنید.  اما ذبیح‌الله اعظمی، نماینده جیرفت تنها فرد از جمع نمایندگان بود که حمایت خود از محمدجواد ظریف را اعلام کرد و با تمجید از تلاش‎های وزارت خارجه که آخرین دستاورد آن انزوای اسرائیل و امریکا در نشست شورای امنیت بود، به دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه منتقد شد. او گفت: لازم است در راستای دیپلماسی فعال اقتصادی در سال «جهش تولید» برای صادرات محصولات متنوع ایرانی به بازارهای خارجی برنامه‌ریزی لازم را صورت دهیم.
در ادامه پرسش نمایندگان محسن علیزاده نماینده سپیدان هم مدعی شد: در قطعنامه شورای حکام پالس فرستادید که ایران از برجام خارج نمی‌شود، گفتید هر بلایی که می‌خواهید سر ما بیاورید و نتیجه شد قطعنامه شورای حکام. به خدا توکل کنید؛ خدا مشکل ما را حل می‌کند، از کدخدا کاری ساخته نیست.محمد مولوی نماینده آبادان هم از ظریف خواست که در سیاست خارجی‌تان تجدیدنظر کنید چرا که نتیجه خوبی به همراه نخواهد داشت. دیپلماسی خود را به دیپلماسی عمل تبدیل کنید که مبادا در تسهیل‌گری شما دلار را با این حجم بالا ببینیم که کمر اقتصاد کشور را شکسته است. ابوالفضل عمویی هم به ظریف توصیه کرد که پیگیر راهبرد اخراج امریکا از منطقه به عنوان پاسخی به شهادت حاج قاسم سلیمانی در گفت‎وگوهای دیپلماتیک خود باشد که تصویر دست‎های خون آلود حاج قاسم تصویری نیست که به این زودی از اذهان ما پاک شود. مجتبی ذوالنوری رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی آخرین نفر از جمع نمایندگان بود که با اشتباه خواندن ریل‎گذاری در وزارت خارجه گفت: چرا به تذکر مقام معظم رهبری گوش ندادید که فرمودند نتیجه همه مذاکرات باید رفع کل تحریم‌ها باشد و نتیجه این بی‌توجهی خسارت محض شد، چرا ملت را به این خسارت رساندید و تحت عنوان مذاکره ۳ سال منطقه را رها کردید. چرا پیمان‌های دوجانبه مالی با کشورهای همسایه و کشورهایی همچون چین را رها کردید و چند سال سفیر نداشتیم و دیپلماسی اقتصادی تعطیل شد.  شما باید در این زمینه پاسخگو باشید و در پیشگاه خداوند استغفار کنید.
خنده در برابر شعار
با پایان یافتن سؤالات نمایندگان نوبت به محمدجواد ظریف رسید تا به سؤالات مطرح شده پاسخ دهد. او در میان هیاهوی نمایندگان به جایگاه رفت. به همان میزان که لبخند ظریف بیشتر می‎شد، صدای نمایندگان معترض هم بالاتر می‎رفت. اعتراض یکی از آنان به اینکه چرا مسائل را به گردن رهبری می‎اندازید، صدای باقی نمایندگان را هم بلند کرد، اما این ظریف بود که از آنها خواست تا صلواتی بفرستند بلکه از شدت اعتراضات کم شود. ظریف که با صلوات هم نتوانست نمایندگان را آرام کند، «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ» را خواند و گفت: «دوستان عزیز! ما آمده‎ایم اینجا که آینده کشور را بهتر بسازیم. مقام معظم رهبری فرموده بودند که اگر گزارش ملاقات‎های ظریف و برخوردهای او را با آن طرف دیده بودید، شما هم مثل من او را شجاع، انقلابی و صادق می‎دانستید. آنچه که اتفاق افتاد آن نبود که شما گفتید. من هیچ گاه مسائل داخلی را به خارج ربط ندادم.»
با این جملات نمایندگان معترض بیکار ننشستند. آنان ظریف را چندین بار دروغگو خطاب کردند تا قالیباف برای ساکت کردن نمایندگان از آنان بخواهد که اجازه دهند صحبت‌های وزیر تمام شود و بعد هر انتقاد و اعتراض و اخطار آیین‌نامه‌ای دارند را مطرح کنند. ظریف بار دیگر نمایندگان را با لفظ دوستان مورد خطاب قرار داد و گفت: «آنچه که من گفتم مقام معظم رهبری شنیدند. اگر دروغ گفتم، شنیدند و ایشان گفتند صادق است. اگر راست گفتم، شنیدند و ایشان گفتند که شجاع است.» این جمله باز هم طاقت نمایندگان را طاق کرد و در میان فریادهای نمایندگان، ظریف که از اوضاع پیش آمده دلگیر بود به کنایه از میهمان نوازی آنان تشکر کرد. در این حال، نیک‌بین که برای اعتراض بلند شده بود، با تذکر قالیباف سر جایش نشست.
این بار صدای جواد کریمی قدوسی هم که همواره در مخالفت با وزیر خارجه مشهور است، بلند شد و تذکر قالیباف هم راه به جایی نبرد. او همچنان فریاد می‎کشید و ظریف هم در واکنش به او گفت که ظاهراً دوستان تمایل ندارند صحبت‌ها را بشنوند. کریمی قدوسی باز هم فریاد زد که دوست نداریم «دروغ» بشنویم. ظریف به جلسه هفته قبل خود در شورای امنیت اشاره کرد و گفت دیدید که چگونه در برابر امریکا ایستادم. شما هم بایستید. همه با هم می‎ایستیم. اما باید کاری کنیم که امریکا نتواند از اقدامات ما برای رسیدن به اهداف خود استفاده کند. باید کاری کنیم که بتوانیم قدرت جمهوری اسلامی را در منطقه و جهان نهادینه‎سازی کنیم. دوگانه‌سازی کاری از پیش نمی‌برد، باید سیاست خارجی در خدمت مقاومت باشد و باید قدرت منطقه‎ای جمهوری اسلامی در خدمت پیشبرد اهداف مردم ایران باشد. باید از تمام امکانات خود برای کمک به معیشت مردم استفاده کنیم.
هرچه کردیم با هماهنگی سردار سلیمانی بود
اما بخش مهم صحبت‌های ظریف پاسخش به نمایندگانی بود که از سردار سلیمانی یاد کردند و ظریف را به باد انتقاد گرفتند. او گفت: هرچه شما می‎خواهید بفرمایید اما، شهید سلیمانی و بنده هر هفته با هم جلسه داشتیم و هر هفته با هم هماهنگ بودیم. در اقدامات منطقه‎ای هرچه کردیم با هماهنگی یکدیگر بوده. آنهایی که شهید سلیمانی را می‎شناسند، آنهایی که با شهید سلیمانی دمخور بودند، آنهایی که با سیدحسن نصرالله دمخور هستند، آنها می‎دانند نه شما. آنها می‎دانند که روابط ما چگونه بود.
با این صحبت‌ها بار دیگر فریاد نمایندگان بلند شد که «داری به ما توهین می‎کنی، می‎گویی ما نمی‎فهمیم.» ظریف گفت: من بیجا می‎کنم که بگویم شما نمی‎فهمید. من در برابر نمایندگان ملت با تمام خضوع حضور پیدا می‎کنم و حرف‌ها و توهین‎ها را به جان می‎خرم. به من ذلیل گفتید در حالی که مقام معظم رهبری شجاع گفته بود. به من دروغگو گفتید در حالی که مقام معظم رهبری صادق گفته بود. اما من وظیفه دارم که از انتقادات شما تشکر کنم. حتی از تندی‎های شما تشکر می‎کنم. اما بدانید همه ما در یک کشتی نشسته‌‏ایم. امریکا، لیبرال، اصلاح‎طلب، اصولگرا و انقلابی نمی‎شناسد. رژیم صهیونیستی با کل ایران مخالف است، با تمامیت ارضی ایران مشکل دارد. همه با هم در این کشتی هستیم. باید اقتصاد را با هم پیش ببریم.  ظریف در نهایت با اشاره به روابط روبه توسعه ایران با همسایگان تاکید کرد: توکل ما هم به خدا است و نباید آمریکا را قدرقدرت دانست. برجام تحمیلی بر آمریکا بود. ان شاالله تاریخ نشان خواهد داد. ان‌شاءالله آینده نشان خواهد داد. برجام سند افتخار ایران است و همواره خواهد بود و ان شاءالله در تاریخ این کشور ثبت خواهد شد.
پیشنهاد قالیباف برای نامگذاری وزارت خارجه
با پایان سخنان ظریف، قالیباف از او خواست که چند لحظه‎ای شنونده صحبت‌های او شود. رئیس مجلس گفت: در حوزه توان اقتصادی، وزارت خارجه می‌تواند نقش کلیدی داشته باشد. از نظر بنده وزارت امور خارجه باید در دوران جنگ اقتصادی به وزارت امور خارجه و تجارت بین‎الملل تبدیل می‌شد. توقع ما این است که اگر وزارت خارجه نتوانست سرمایه گذار وارد کند حداقل شرایط را به گونه‎ای مدیریت کنند که بخشی از پول مردم که نزد برخی کشورها باقی مانده است به کشور بازگردد و انتقال ارز به کشور با تلاش مضاعف انجام شود.

گروه سیاسی/  درباره اتفاقات صحن علنی دیروز مجلس و هجمه و توهین برخی نمایندگان به وزیر امور خارجه با عباس سلیمی نمین، از چهره‌های شاخص اصولگرا گفت‌وگو کردیم. او به رفتار دیروز برخی مجلسی‌ها انتقادات تندی را وارد کرده که در ادامه می‌خوانید.
 ٭٭٭
آقای ظریف روز گذشته در  مقابل دوگانه‌سازی دیپلماسی- مقاومت گفت که هر هفته با شهید سلیمانی جلسه هماهنگی داشته است. به نظر شما در جمهوری اسلامی چنین دوگانه‌ای داریم؟
پاسخ کاملاً روشن است؛ خیر چنین دوگانه‌ای نداریم. زیرا کار مقاومت نیاز به پیام‌رسانی دارد و این پیام‌رسانی از طریق دیپلماسی صورت می‌گیرد. اگر به تاریخ برگردیم، می‌بینیم شهید سلیمانی قبل از بحث ورود داعش نمود بیرونی چندانی نداشت، اساس کار این شهید حکم می‌کرد که چندان خودش را نشان ندهد. طبیعتاً پیام‌های مربوط به این حوزه باید از طریق دیپلماسی دنبال می‌شد. البته داعش باعث شد که شهید سلیمانی نبرد آشکار با عوامل آشکار دشمن داشته باشد، والا حرکت آنان و اقدامات آنان کاملاً پنهان بود. بنابراین این طور می‌توان گفت که عمدتاً سیاست‌های مقاومت پنهان است و براساس یک خط مشی ناگفته و نانوشته دنبال می‌شود، درحالی که دیپلماسی یک روال مشخص، تعریف شده و آشکار دارد که اینها باید در خدمت همدیگر قرار داشته باشند.
از قضا در این قضیه ما هرگز شهید بزرگوار سلیمانی را در مسیر هجمه به دولت نمی‌دیدیم، گرچه انتقاداتی داشت و در بسیاری از زمینه‌ها نقطه نظرات متفاوتی داشت، اما نقطه نظرات خود را از طریق تخریب دنبال نمی‌کرد، بلکه با تعامل سعی می‌کرد دیگران را به سیاست درست‌تر و دربردارنده مصالح بیشتر جامعه سوق بدهد.  بنابراین اگر آقایان ادعای این مطلب را دارند، باید توجه کنند که شهید سلیمانی حتی می‌گوید من حتی حاضرم در اتخاذ برخی مواضع دست رئیس جمهوری را ببوسم. یعنی برای پیشبرد مصالح جامعه، حاضر است با کسی که نقطه نظرات متفاوتی دارد، در این حد تعامل سازنده برقرار کند.
 به نظر شما آنچه در جلسه دیروز مجلس گذشت انتقال این پیام به خارج بود که در جمهوری اسلامی رویکرد واحدی نسبت به مسائل مهم وجود دارد؟
خیر، من امروز در برخوردها تعقل ندیدم، هم ادبیات مناسب ندیدم، هم تدبر لازم ندیدم. اگر نظر ما خیرخواهانه است، باید روی تأثیرگذاری تأکید جدی داشته باشیم. وقتی شما ادبیات نامناسب استفاده می‌کنید، به این معنی است که اصلاً دنبال تأثیرگذاری نیستید. مثلاً وقتی من می‌خواهم شما را قانع کنم، سعی می‌کنم با استدلال، منطق و با مهربانی و ادبیات فاخر شما را جذب کنم، هرگز با توهین به شما، نه تنها شما را نزدیک به خودم نخواهم ساخت، بلکه از خودم خواهم راند. کسی که می‌خواهد تأثیرگذار باشد و خیر مردم را دنبال کند، باید یک تعامل سازنده را پی بگیرد. این به این معنی نیست که انتقادات را مطرح نکنیم یا رها کنیم، بلکه انتقادات را هرچه سازنده‌تر دنبال کنیم. طبیعتاً یکی از الزامات سازنده‌تر بودن، استفاده از ادبیات فاخر است.
اینکه پنج روز پس از دفاع آقای ظریف از حقانیت ایران  در جلسه شورای امنیت چنین برخوردی با ایشان صورت بگیرد را  چطور ارزیابی می‌کنید؟
من این رفتار را هرگز نمی‌پسندم و شایسته مجلس نمی‌دانم. مجلس باید یک الگو ارائه بدهد.
این الگو چطور باید باشد؟ زیرا در مجلس یا جاهای دیگر، قطعاً کسانی هستند که نقدهایی به سیاست خارجی دولت دارند، این نقد باید دارای چه رویکردی باشد؟
وقتی شما می‌خواهید الگو ارائه کنید، برچسب‌زنی را دنبال نمی‌کنید. در بین قوا، حق ندارند وقتی سلیقه متفاوت می‌بینند، ولو سلیقه‌ای که آن را ناصواب می‌بینند، بلافاصله صاحب آن سلیقه را خائن بنامند. تشخیص خائن با جای دیگری است. در چارچوب ساختار، این آقایان باید با دولت تعامل داشته باشند و در همین ساختار وظیفه تشخیص خائن به عهده برخی ارگان‌ها است. حتی اگر ما مدرک و سندی داشتیم دال بر اینکه کسی دارد خیانت می‌کند، باید به آن مراجع عرضه کنیم، والا اگر کسی به خودش جرأت دهد به محض اینکه با کسی اختلاف دارد، برچسب بزند، طبعاً راه اندیشه بسته می‌شود. ما برای اینکه بتوانیم مسائل جامعه را حل کنیم، باید انتقادات ما از ادله لازم برخوردار باشد. والا اینکه هر کسی بتواند کس دیگری را در ساختار قانونی با برچسب زنی از میدان خارج کند، باعث می‌شود سهم‌طلبی در عرصه سیاست ورزی باب شود که یک فاجعه است. مجلس باید این رویه را مسدود کند و بگوید شما حق ندارید. باید بگوید شما نظر متفاوت از ریاست محترم جمهوری دارید، داشته باشید و انتقاد کنید و رویه و روش او را نقد کنید، اما حق ندارید راه سهم‌طلبی را از طریق برچسب زدن پیگیری کنید. برخی از آقایان قبل از اینکه به مجلس راه پیدا کنند، ظاهراً در محافل خودشان این سهم‌طلبی را دنبال می‌کردند. البته این یک بیماری است که هم در جناح چپ ما و هم در جناح اصولگرای ما وجود دارد. اما وقتی وارد مجلس شدند، شرایط شان کاملاً فرق می‌کند. اینجا نباید کم‌ترین اتهامی به دیگران، آن هم بدون ادله وارد کنند. این رویه برای جامعه بسیار فاجعه‌آمیز است.
ما ساختارهای قانونی در کشور داریم که در آنجا برای سیاست خارجی وحدت رویه‌ای ترسیم و عملیاتی می‌شود.
البته امکان دارد در عملیاتی شدن این سیاست‌ها ضعف‌هایی داشته باشد، یعنی بعضی جاها سلایق خود را اعمال کنند. بنابراین این طور نیست که ساختارها به گونه‌ای دیکتاتور مأبانه باشد که هیچ کس جرأت اعمال سلیقه خود را نداشته باشد. کما اینکه بعضاً آقایان اعمال سلیقه می‌کنند که کار غلطی است. اما جلوگیری از اعمال سلیقه‌ها با این رویه، نه تنها حل نمی‌شود، بلکه فضای غبارآلودی ایجاد می‌کند که در آن هنگام هرکسی می‌تواند مصالح خودش را دنبال کند.
سؤال آخرم ناظر بر همین است، این نوع فضا چه جلوه‌ای نزد افکار عمومی دارد؟
افکار عمومی اصلاً نمی‌پسندد. افکار عمومی انتظار دارد در شرایطی که کرونا وضعیت سخت و شکننده‌ای ایجاد کرده، مشاغل یا مسافرت‌های مردم کم شده است، هرکدام از این وضعیت‌ها فشارهایی را بر اقشار مختلف جامعه ایجاد می‌کند، در این حالت آقایان باید به این مسأله توجه کنند. باید در انجام وظیفه خود جامعه را آرام کنند، نه ملتهب. این کاری که روز گذشته در مجلس انجام دادند، قطعاً پمپاژ التهاب به جامعه است. جامعه احساس می‌کند درحالی که دچار مشکل است، این آقایان دارند با هم دعوا می‌کنند، درحالی که می‌توانند همین اختلاف سلیقه را با متانت دنبال کنند تا جامعه چنین چیزی را احساس نکند. به نظر من این ناشی از نداشتن درک از شرایط داخلی، نداشتن درک شرایط از منطقه و نداشتن درک از شرایط بین‌المللی ما است. اگر این حضرات درک درستی داشته باشند، هرگز اجازه نمی‌دهند برخی آدم‌های جنجالی اعتبار مجلس را زیر سؤال ببرد. متأسفانه هرچه رئیس محترم مجلس به این آقایان تذکر داد که اجازه بدهید حرف خود را بزنند، این آقایان حتی به خود مجلس هم احترام نگذاشتند. وقتی خود این آقایان حرمت مجلس را حفظ نمی‌کنند، انتظار دارند دیگران حرمت مجلس را حفظ کنند؟

آقای احمد توکلی از جمله شخصیت‌ها یا چهره‌های سیاسی و اقتصادی است که حضور در مسئولیت‌های مختلف از جمله دولت، مجلس و حالا مجمع تشخیص مصلحت نظام را در کارنامه خود دارد. به واسطه همین حضور مستمر در مسئولیت‌ها می‌توان او را مصداق مدیران سرد و گرم چشیده یا اصطلاحاً استخوان خرد کرده نظام دانست و سر بزنگاه‌ها و بحران‌ها از اندوخته‌های آنها بهره برد. در حقیقت امثال آقای توکلی پابه سن گذاشته‌هایی هستند که می‌توانند راهنما و مشاور خوبی برای سیاستمداران یا مدیران جوان‌تر باشند. ایشان از جمله منتقدان سیاست‌های دولت روحانی است و به طرق مختلف هم انتقادهای خود را یا به صورت علنی یا خصوصی به دولتمردان انتقال داده است. اشاره به این موارد در حقیقت مقدمه‌ای است برای بیان این نکته که به فراخور همین تجربیات و اندوخته‌های چند دهه‌ای و اینکه حالا جزو ریش سفیدان یک مجموعه سیاسی است، هم مسئولیت و هم انتظارات از ایشان بیشتر است و مصداق همان مثل معروف، در حکم خشت خام است در برابر آئینه جوان‌ترها.
او دیروز درباره طرح سؤال از رئیس جمهوری یک قدم هم به پیش‌تر گذاشته و گفته با استیضاح رئیس جمهوری بیشتر موافق است. به هر حال از چند نماینده شاید فاقد تجربیات سیاسی و دوراندیشی‌ها و حتی مطلع از ساز و کارهای استیضاح و تأثیرات بیرونی  بر آن چندان انتظاری نیست؛ آنها تصور می‌کنند در برابر شعارها و وعده‌هایی که در ایام انتخابات داده‌اند یا برای آنکه مورد توجه بیشتر رسانه‌ها قرار گیرند، حالا باید  متهمی پیدا کنند و رگ‌های گردن را کلفت‌تر و اقدامات پر سر و صداتر را انتخاب کنند. خیلی هم حرجی بر آنان نیست که  ندانند استیضاح رئیس جمهوری آن هم در سال آخر مسئولیت خود و در شرایطی که کشور درگیر یک مواجهه سخت داخلی و خارجی با بیماری کرونا و اعمال فشارهای خارجی است، تصمیمی نیست که چند نماینده به تنهایی بگیرند و مجموعه نظام هم نسبت به آن موضعی نداشته باشد. بماند که اساساً کلید زدن چنین طرحی و تهیه امضاها و اجرایی شدن آن چه بسا چند ماه به طول بینجامد و در صورتی که حتی موفق هم بشود تا انتخابات ریاست جمهوری، معاون اول همین رئیس جمهور باید عهده‌دار امور اجرایی کشور شود. در حقیقت طرح استیضاح بجز همان شوآف‌های تبلیغاتی و یا
رو کم کنی‌های سیاسی و جناحی تأثیر دیگری حداقل معطوف به آنچه دغدغه مدعیان است، ندارد. حال چنانچه گفته شد بر نمایندگان کم تجربه حرجی نیست اما همین مهم را نمی‌توان به چهره‌هایی مثل احمد توکلی هم تعمیم داد. اتفاقاً از امثال ایشان انتظار می‌رود که این قبیل موارد و بخصوص تبعات چنین ماجراجویی‌های پر هزینه را به جوان‌تر‌ها گوشزد کنند. این انتظار در حقیقت معطوف به مسئولیت اجتماعی و سیاسی آقای توکلی است که شرایط موجود کشور را نه از زاویه رقابت‌های جناحی و انتخاباتی که از منظر مصلحت نظام و مردم ارزیابی کنند. پیش از این در سال 97 تعدادی از اعضای خبرگان رهبری در دیدار با رهبر معظم انقلاب پیشنهاد داده بودند نهادهای زیرمجموعه ایشان بخشی از وظایف دولت را برعهده بگیرند و به تعبیر عزت‌الله ضرغامی یک دولت پنهانی شکل بگیرد، نهادهای زیر نظر رهبری از جمله بنیاد مستضعفان و ستاد اجرایی فرمان امام و... بیایند و کارهای اقتصادی دولت را برعهده بگیرند که رهبر انقلاب به جد با آن مخالفت کردند.
رهبر معظم انقلاب 22 مرداد 97 با تأکید بر اینکه همواره از دولت‌ها حمایت کرده‌اند و از این دولت نیز حمایت می‌کنند، تأکید کردند: «هرکسی که اعلام کند ما به بن‌بست رسیده‌ایم، یا جاهل است و یا حرف او خائنانه است... آنها که می‌گویند دولت باید برکنار شود در نقشه دشمن نقش آفرین هستند. دولت باید سر کار بماند و با قدرت، وظایف خود را در حل مشکلات انجام دهد.»

محمد مهاجری
فعال سیاسی اصولگرا
1- آنچه در جلسه دیروز مجلس شاهدش بودیم شاید برای نمایندگانی که از توهین و تهمت به ظریف فروگذار نکردند، نوبر بود اما برای وزیر امور خارجه جنبه خاطره داشت. او از این صحنه‌ها در دو مجلس قبل هم دیده بود.
2- برخورد نمایندگان اصلا ً خارج از توقع نبود. مشتی شعار که نمونه‌هایش را هنگام تبلیغات انتخاباتی فراوان شنیده بودیم. اما شاید واکنش دکتر ظریف این بار به نمایندگان مجلس متفاوت تر از قبل بود. او با کلامی متین، متقن، مستدل و قاطع سخن گفت و در برابر هتک حرمت‌های طرف مقابل خشمگین نشد. اگر فضای مجازی را از دیروز رصد کرده باشید کاملاً روشن است که افکار عمومی شعارهایی را که تندروهای مجلس « انقلابی» جار زدند را پس زد و به بهارستان‌نشینان گوشزد کردند که ادبیات مردم فاصله ای طولانی با آنها دارد.
3- در هیچ جای دنیا سیاست خارجی، وسیله بازی کف خیابان نیست. بلکه غالباً تنها موضوعی است که همه جناح‌ها و احزاب آن را آیینه منافع ملی می‌دانند و با حرف‌های بی مایه و سخیف بنیان‌های آن را سست نمی‌کنند. آنچه در جلسه دیروز این مجلس گذشت نشان داد بخشی از مجلس که مفهوم منافع ملی را نمی‌داند ترجیح می‌دهد آن را خرج بازی‌های سیاسی کند. اگر خردمندان به داد مجلس نرسند بیم خطرهای جدی می‌رود. خطری که می‌تواند حیثیت و جایگاه مجلس را از وضعیت نه چندان رضایت‌بخش کنونی به حالت‌های بدتری تبدیل کند.
4- با این همه، مجلس‌نشینان تندرو را با همه زیان‌هایی که می‌توانند وارد کنند نباید خیلی  جدی گرفت که:
«ترسم از ترکان تیرانداز نیست/ طعنه تیرآورانم می‌کشد»
آنها که می‌دانند سیاست‌های کلان نظام در کجا تدوین می‌شود و «تیرآوران» را می‌شناسند. آتش بیارهای معرکه ای که نمونه اش را دیروز دیدیم؛ قطعاً مانند نماینده‌های مجلس بی اطلاع از عواقب روش‌های افراطی نیستند. شاید آنها اگر به وظیفه ملی‌شان اعتنا کنند، قصه پر غصه مجلس و نمایندگان نه چندان پر شمار مجلس که توجهی به ضرورت و اهمیت آرامش روانی جامعه ندارند؛ ختم به خیر شود.

علی‎اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی دیروز میهمان اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی بود و دراین جلسه که به مدت سه ساعت به طول انجامید، به ارائه گزارشی در مورد روند فعالیت‎های هسته‎ای کشور پرداخت.
به گزارش «ایران»، ابوالفضل عمویی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی درخصوص جزئیات برگزاری این جلسه گفت: صالحی به همکاری‎های ایران با آژانس بین‎المللی انرژی هسته‎ای در ادوار اشاره کرد و گفت در قطعنامه اخیر شورای حکام، اطلاعات مورد ادعای سرویس جاسوسی رژیم صهیونیستی مبنای درخواست دسترسی آژانس بوده و این روند مورد انتقاد ایران است. او ادامه داد: صالحی به ارائه توضیحاتی در مورد حادثه نطنز هم پرداخت و گفت که سناریوهای مختلفی درباره این حادثه مورد بررسی است و نتایج قطعی آن به زودی اعلام خواهد شد.
صالحی گفته گروه‎های کارشناسی از بخش‎های مختلف امنیتی و اطلاعاتی همه جوانب موضوع را بررسی کردند و شورای عالی امنیت ملی اعلام کرده که دلایل این حادثه را کاملاً تشخیص داده اما فعلاً به دلایل امنیتی نتایج این بررسی‌ها اعلام نشده است.