آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی و مسئولان عالی قضایی دیروز همزمان با اولین روز هفته قوه قضائیه با حضور در حرم امام خمینی(ره) با آرمان‌های امام راحل و انقلاب اسلامی تجدید میثاق کردند. به‌گزارش مرکز رسانه قوه قضائیه، آیت‌الله رئیسی در حاشیه این مراسم در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه قوه قضائیه در این چهل سال تا چه اندازه توانسته است، ملجأ و پناهگاه مردم باشد، با گرامیداشت یاد و خاطره امام راحل و آیت‌الله شهید دکتر بهشتی و شهدای هفتم تیرماه، گفت: در این چهل ساله بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، دستگاه قضایی مبتنی بر فقه و حقوق اسلامی، تلاش‌های قابل توجهی را انجام داده است؛ لیکن با آنچه که باید، در اجرای عدالت فاصله دارد و باید تلاش کنیم که این فاصله کم و کمتر شود. به‌گفته وی، امروز برای نظام اسلامی در گام دوم و بر بستر این گام، مسأله اجرای عدالت از مهم‌ترین اقداماتی است که باید صورت گیرد و مردم باید احساس کنند که عدالت اجرا می‌شود. به گفته رئیسی توجه به مردم در مکتب امام(ره) تشریفاتی نیست. رئیس قوه قضائیه با تأکید بر اینکه قانون گریزی و نظارت گریزی ضد ارزش و قانونگرایی و نظارت‌پذیری ارزش است، گفت: تمام مدیران باید در اجرای قانون تلاش کنند و هیچ کسی به خود اجازه ندهد که قانون گریزی کند و همگان نظارت، خصوصاً نظارت مردم را به‌عنوان یک اصل بپذیرند.رئیسی با بیان اینکه خروشی که مردم امریکا و اروپا و دیگر کشورهای دنیا علیه بی‌عدالتی دارند، نخواهد خوابید، ابراز امیدواری کرد که این خشم، جرقه‌هایی را ایجاد کند و مشتعل شود و این اشتعال، دامن نظام سلطه را بگیرد و آنها را به زیر بکشاند و عدالت برپا شود و ما این روز را بعید و دور نمی‌دانیم.
افتتاح ۴۷ پروژه‎ عمرانی قوه قضائیه
سید ابراهیم رئیسی همزمان با نخستین روز از هفته قوه قضائیه در مراسم افتتاح مجازی پروژه‎های عمرانی قوه قضائیه هم شرکت کرد. در این مراسم ۴۷ پروژه مهم عمرانی دستگاه قضا در ۲۴ استان به‌صورت ویدئو کنفرانس مورد بهره‎برداری قرار گرفت. این پروژه‎ها عمدتاً مربوط به دادگستری‎ها، سازمان پزشکی قانونی، سازمان ثبت اسناد و املاک، سازمان زندان‎ها، سازمان بازرسی کل کشور و سازمان قضایی نیرو‌های مسلّح بوده‎اند.فروزان مهر، معاون مالی و پشتیبانی قوه قضائیه در خصوص این پروژ‎ه‎ها توضیح داد که این پروژه‎ها با هدف تکریم ارباب رجوع و خدمت‌رسانی بهتر دستگاه قضایی با صرف اعتباری بالغ بر حدود ۹۲ هزار متر مربع و صرف اعتباری بالغ بر ۲۵۲ میلیارد تومان به بهره‎برداری رسیده‎اند.
رئیس قوه قضائیه هم در سخنانی هدف اصلی دستگاه قضا را احقاق حق مردم و ابطال باطل عنوان کرد و گفت: همه امکانات و تجهیزات دستگاه قضا باید در خدمت مردم و گسترش عدالت قضایی باشد.

گروه سیاسی/ «حنیف اتمر» سرپرست وزارت خارجه جمهوری اسلامی افغانستان در رأس یک هیأت بلندپایه سیاسی، اقتصادی، امنیتی روز گذشته به تهران سفر کرد و با محمدجواد ظریف، وزیر خارجه کشورمان دیدار و گفت‌وگو کرد. در این دیدار اعلام شد که سند همکاری‌های جامع جمهوری اسلامی ایران و جمهوری افغانستان حداکثر تا سه ماه آینده نهایی می‌شود.
به گزارش اداره کل اطلاع‌رسانی و امور سخنگویی وزارت امور خارجه، در این دیدار که در سه دور برگزار شد، آخرین تحولات روابط دوجانبه از جمله همکاری‌های سیاسی، اقتصادی، امنیتی فرهنگی، مرزی، اتباع و پناهجویان، حمل و نقل و دیگر موضوعات مورد علاقه گفت‌وگو و تبادل نظر شد. سند همکاری‌های جامع دو کشور از جمله محورهای این گفت وگو بود که مقرر شد حداکثر تا سه ماه آینده نهایی شود. هیأت بلندپایه کشور همسایه افغانستان طی دیروز و امروز در قالب هشت کمیته توافقات وزیران امور خارجه دو کشور را بررسی و پیگیری خواهند کرد.
وزارت خارجه افغانستان هم در بیانیه‌ای اعلام کرده که  سفر حنیف اتمر به ایران با هدف پرداختن به رویدادهای ناگوار اخیر، جست‌وجوی راه‌حل برای جلوگیری از تکرار آن، تقویت و توسعه همکاری‌های همه‌جانبه و مذاکرات پیرامون سند همکاری‌های جامع بین دو کشور، انجام شده است.
پیشتر شماری از مقام‌های افغانستان مدعی شدند که اواسط اردیبهشت حدود ۵۰ شهروند افغانستانی که به طور غیرقانونی وارد ایران شده بودند، از سوی مرزبانان دستگیر و پس از ضرب و جرح، وادار به پریدن به رودخانه هریرود شدند. ما وزارت خارجه ایران با تکذیب این رویداد اعلام کرد که این حادثه در خاک ایران روی نداده است.
حدود یک ماه پس از این ماجرا و اواسط خردادماه  بود که برخی منابع خبری افغانستان ادعا کردند که خودروی حامل تعدادی از اتباع افغان در یک درگیری با نیروهای ایرانی در مهریز یزد، آتش گرفت که در پی آن سه شهروند افغان کشته و هشت نفر دیگر زخمی شدند. این در حالی بود که به گفته مقام‌های جمهوری اسلامی آتش‌سوزی چندین کیلومتر دورتر از محل شلیک، روی داده و تیراندازی به سمت خودروهای حامل قاچاق و قاچاق انسان بوده است. به دنبال انتشار این اخبار بود که تجمع در برابر سفارت ایران در کابل و در اعتراض به دو ماجرای هریرود و شلیک به خودرو در یزد برپا ‌شد.
به گفته‌ وزارت خارجه ایران علاوه بر موضوعات یاد شده، موضوعات مختلف و در چارچوب کارگروه‌های سند همکاری‌های جامع ایران و افغانستان، همکاری‌های اقتصادی و مرزی، همکاری‌های مربوط به شهروندان افغانستان، همکاری‌های رسانه‌ای، امنیتی، بهداشتی و کار گروه همکاری‌های آب و انرژی از دیگر محورهای دیدارهای روز گذشته میان مقامات تهران و کابل بود.
دیدار  اتمر  با شمخانی
«حنیـــــــــــف اتمر» دیـــــروز با علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان هم دیدار و گفت و گو کرد.  دبیر شورای عالی امنیت ملی در دیدار حنیف اتمر فضای خبری سنگین و غیر مستند ایجاد شده از سوی برخی مسئولان و رسانه‌های افغانستان در پی جانباختن تعدادی از اتباع افغانستانی را مایه تعجب و تاسف خواند.
شمخانی با اظهار تاسف از جانباختن گروهی از اتباع افغانستانی که غیر قانونی وارد ایران شدند، خاطرنشان کرد: در حالی که نیروهای انتظامی ایران هیچگونه نقشی در شکل گیری این رخدادها نداشته‌اند، فضای خبری سنگین و غیر مستند ایجاد شده از سوی برخی مسئولان و رسانه‌های افغانستان مایه تعجب و تاسف است.
وی افزود: مستندات غیر قابل تردیدی در رد ادعاهای مطرح شده علیه ایران وجود دارد که در صورت اراده طرف افغانستانی می‌تواند فارغ از فضاسازی‌های غیر سازنده مورد بررسی قرار بگیرد.

گروه اقتصادی/ به اوج رسیدن التهابات ارزی در مهر 1397 دلار امریکا را برای مقطع کوتاهی به 19 هزار و 400 تومان رساند و با تغییر شرایط دوباره این نرخ به عقب بازگشت به طوری که رفته رفته به کانال 13 هزار تومان پاگذاشت.
اما پس از یک دوره ثبات نسبی از اواخر سال گذشته و همانگونه که زمستان‌ها نوسان بازار ارز بیشتر می‌شود، روند صعودی نرخ ارز آغاز شد. تا جایی که روز گذشته دلار امریکا در صرافی ملی ایران 18 هزار و 800 تومان قیمت خورد، رقمی که در بازار آزاد و تا زمان تنظیم این گزارش به 19 هزار و 600 تومان رسیده است. یورو ارز پرطرفدار دیگر که چند سالی است در حسابداری ایران جای دلار را گرفته است، 20 هزار و 900 تومان در تابلوی صرافی ملی قیمت‌گذاری شد و در بازار آزاد نیزتا 21 هزار و 800 تومان بالا کشید.
به دنبال روند صعودی بازار ارز، شاخص‌های قیمت در بازار طلا و سکه نیزرکوردهای تازه‌ای را ثبت کرده است. به‌گونه‌ای که هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید که در روز شنبه هفته جاری برای نخستین بار نرخ 8 میلیون تومانی را لمس کرده بود، دیروز به 8 میلیون و 60 هزار تومان رسید. در بازار طلا هم هر گرم طلای 18 عیار رکورد 802 هزار و 700 تومان را درکارنامه خود ثبت کرد.
درحالی در بازار ارز و طلا رکوردهای تاریخی شکسته شده است که برخی کارشناسان انتظار نرخ‌های بالاتری را دارند. برهمین اساس یکی از مهم‌ترین پرسش‌های روز که هم برای مردم و هم فعالان اقتصادی اهمیت زیادی دارد، این است که نرخ ارز تا کجا افزایش می‌یابد؟ و آیا نوسان روزهای اخیر بازار ارز همچون سال 1397 مقطعی و کوتاه مدت خواهد بود؟
عواملی که نرخ ارز را بالا برد
برای پاسخ به این پرسش‌ها در ابتدا باید دلایلی را که باعث بروز نوسان و رشد قیمتی ارز شده است بررسی کرد. درواقع در ماه‌های اخیر مختصات کلان اقتصادی کشور با تأثیر عوامل بنیادینی مانند تورم، رشد اقتصادی، تراز تجاری و تراز حساب مالی و سرمایه‌ای کشور تحت تأثیر قرار گرفته است. ضمن اینکه تداوم شوک ارزی ناشی از کاهش چشمگیر صادرات و فروش نفت باعث شده است تا درآمدهای ارزی کشور با افت مواجه شود. این درحالی است که در چهار ماه اخیر تکانه ارزی ناشی از شیوع ویروس کرونا نیز به این عوامل اضافه شده است، عاملی که به‌صورت مستقیم بر تجارت خارجی به‌دلیل مسدود شدن مرزهای تجاری با کشورهای هدف اثر داشته است.
البته همانند تمام دوره‌های قبل، شکل‌گیری دوباره انتظارات تورمی به‌دلیل روند صعودی نرخ ارز در ماه‌های اخیر نیز یکی از دلایلی بوده است که این روند را تقویت کرده است. برهمین اساس برخلاف سال گذشته که فعالیت‌های سفته بازانه در بازار ارزبه حداقل خود رسیده بود، انتظارات تورمی باعث شده است تا بخشی از نقدینگی سرگردان سر از بازار ارز در بیاورد و طرف تقاضا را نسبت به عرضه سنگین‌تر کند.
‌آینده بازار ارز
باوجود بازگشت التهاب به بازار ارز، بسیاری از اقتصاددانان و رئیس کل بانک مرکزی اعتقاد دارند که نرخ‌های فعلی در بازار ارز واقعی نیست و با نرخ‌های تعادلی فاصله زیادی دارد و با تغییر شرایط انتظار می‌رود که دوباره عقب نشینی نرخ ارز آغاز شود.
براین اساس با فروکش کردن انتظارات تورمی، افزایش درجه نقدشوندگی دارایی‌های خارجی بانک مرکزی و استفاده از آن برای تأمین مالی پروژه‌ها و همچنین افزایش جریان ورودی ارز حاصل از صادرات کالا و خدمات انتظار می‌رود که روند صعودی نرخ ارز متوقف و دوباره به کانال‌های پایین‌تر عقب نشینی کند.
همچنین با توجه به برنامه‌های جدی دولت برای مبارزه با تقاضای قاچاق کالا و ارز و خروج سرمایه از کشور که طی یکسال اخیر رد پای آن را می‌توان در بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌های بانک مرکزی دید، شرایط به نفع طرف عرضه تغییر کند. هرچند متغیرهایی که در سال 97 باعث افزایش نرخ ارز شد با متغیرهای امروزی تفاوت زیادی دارد، اما به‌دلیل بهبود شرایط ناشی از شیوع کرونا و همچنین قرارگرفتن در آستانه ورود ارز حاصل از صادرات به کشور امکان مدیریت این نرخ در بازار وجود دارد.
22 میلیارد یورو به بازار وارد می‌شود
یکی از عواملی که تأثیر زیادی در بازار ارز دارد، ایفای تعهدات ارزی صادرکنندگان است که طبق بخشنامه بانک مرکزی تا پایان تیرماه سال‌جاری برای بازگرداندن ارز حاصل از صادرات طبق شرایط دستورالعمل‌های ابلاغی فرصت دارند. طبق اطلاعات موجود برای سال‌جاری تعهدات ارزی صادرکنندگان به 22 میلیارد یورو می‌رسد که ورود این مبلغ به کشور باعث تقویت طرف عرضه ارز و در نتیجه فروکش کردن تب قیمتی خواهد شد به طوری که نرخ ارز به قیمت تعادلی خود نزدیک می شود.
درهمین ارتباط رئیس جمهوری نیز روزگذشته در جلسه ستاد اقتصادی دولت بر ضرورت اجرای تعهدات ارزی صادرکنندگان و برخورد با متخلفان تأکید ویژه‌ای کرد. بانک مرکزی نیز دربخشنامه‌ای جدید اعلام کرد که صادرکنندگان هرچه سریع‌تر نسبت به بازگشت ارز حاصل از صادرات اقدام کنند. دراین اطلاعیه بانک مرکزی ضمن تشکر از صادرکنندگانی که در راستای مصالح و منافع جامعه نسبت به برگشت ارز حاصل از صادرات اقدام کرده‌اند، اعلام کرد درصورت عدم برگشت ارز توسط سایر صادرکنندگان، مطابق مقرارت، اسامی متخلفان در رسانه‌ها انتشار می‌یابد.
این بانک با توجه به اصل شفافیت و به منظور آگاهی عموم از عملکرد حوزه تجارت خارجی کشور طی دوسال اخیر نسبت به اعلام فهرست دریافت‌کنندگان ارز برای واردات اقدام کرده است.
لازم به ذکر است در حوزه تجارت خارجی توسط عده بسیار اندکی از افراد و شرکت‌ها در مقایسه با آحاد جامعه حضور دارند و ضرورت دارد در راستای اصل شفافیت در استفاده از امکانات و منابع کشور در بخش صادراتی نیز عملکرد آنان در تولید و صادرات و برگشت ارز همانند بخش وارداتی تبیین و تشریح شود.
از این‌رو بانک مرکزی ضمن تأکید مجدد به صادرکنندگان برای تسریع در برگشت ارزهای حاصل از صادرات خود طی سال‌های 1397 (متأسفانه تعدادی از صادر‌کنندگان علی رغم گذشت مدت طولانی از تاریخ صدور کالا و خدمات هنوز ارزهای صادراتی این سال را به چرخه اقتصاد کشور بازنگرداندند) و 1398 تا پایان تیرماه سال‌جاری، اعلام می‌کند درصورت عدم برگشت ارز مطابق مصوبات هیأت وزیران و مصوبات شورای عالی هماهنگی اقتصادی، اسامی تمام صادرکنندگان کالا و خدماتی که ارزهای صادراتی را مطابق ترتیبات اعلامی این بانک به‌صورت شفاف به چرخه اقتصادی کشور بر نمی‌گردانند را در رسانه‌ها انتشار خواهد داد تا عموم مردم مطلع باشند چه افراد و کسانی در جهت منافع شخصی خود باعث تلاطم در نرخ ارز و تحمیل هزینه‌های سرسام‌آور به آحاد جامعه می‌شوند.
در پایان این اطلاعیه بانک مرکزی یادآور شده است، این بانک ضمن تشکر از صادرکنندگانی که در راستای مصالح و منافع جامعه برابر سیاست‌های ابلاغی اقدام به برگشت ارز کرده‌اند، خطاب به آن دسته از صادرکنندگانی که تاکنون نسبت به این مهم اقدام نکرده‌اند، خاطرنشان می‌سازد، در نظر گرفتن فرصت زمانی حداکثر چهار ماه از تاریخ صدور کالا برای برگشت ارز صادراتی، به منظور فراهم آوردن شرایط و امکان برگشت ارز به کشور است، لذا انتظار می‌رود صادر‌کنندگان با تسریع در برگشت ارز صادراتی مصالح و منافع جامعه را مدنظر قرار دهند.
حال با توجه به عزم جدی دولت و بانک مرکزی برای برخورد با صادرکنندگان متخلف انتظار می‌رود که بخش عمده‌ای از 22 میلیارد دلار تعهدات صادرکنندگان ایفاد شود و نتایج خود را روی روند بازار ارز برجای گذارد.
‌فرصت ویژه برای صادرات
هرچند شیوع کرونا تأثیر منفی بر صادرات غیرنفتی به‌عنوان منبع اصلی ورود ارز به کشور داشت، اما بازگشایی دوباره مرزهای مشترک به کشورهای همسایه که بتدریج در حال افزایش است، زمینه‌های افزایش صادرات و درنتیجه تأثیر مثبت بر بازار را فراهم کرده است. ضمن اینکه افزایش نرخ ارز در ماه‌های اخیر فرصت ویژه‌ای را برای صادرکنندگان ایجاد کرده است تا از این شرایط درآمد بیشتری کسب کنند. درصورتی که شرکت‌های صادراتی از این فرصت استفاده و بازارهای صادراتی خود را گسترش دهند و درآمدهای ارزی کشور را افزایش دهند.
‌نرخ تعادلی ارز چقدر است
از نگاه بازارساز نرخ تعادلی ارز همان نرخی است که در بازار دوم و به‌صورت حواله بخش عمده‌ای از نیازهای وارداتی و ارزی کشور را تأمین می‌کند. میانگین وزنی معاملات درهم امارات در بازار دوم هم‌اکنون در ابتدای کانال 4 هزار و 400 تومان قرار دارد که با نرخ بیش از 5 هزار و 300 تومان بازار فاصله زیادی دارد. همچنین میانگین نرخ دلار امریکا نیز در بازار دوم در انتهای کانال 15 هزار تومان و ابتدای کانال 16 هزار تومان قرار دارد. این درحالی است که با توجه به میزان و حجم معاملات بازار دوم تعیین‌کننده نرخ واقعی ارز است.

برش

روحانی در جلسه ستاد اقتصادی دولت:
متخلفان ارزی را به طور شفاف به مردم معرفی کنید


یکصد و چهل و پنجمین جلسه ستاد اقتصادی دولت صبح یکشنبه به ریاست حسن روحانی رئیس‌جمهوری، برگزار شد و مهم‌ترین مسائل و موضوعات اقتصادی کشور مورد بررسی و تبادل نظر قرار گرفت.
رئیس جمهوری در این جلسه با اشاره به لزوم درک شرایط سخت کشور و محدودیت‌های ناشی از تحریم‌های ضد بشری امریکا از جمله در زمینه صادرات نفت، گفت: در نتیجه این تحریم‌ها نقل و انتقال ارز با دشواری همراه بوده و از سوی دیگر شرایط ناشی از شیوع ویروس کرونا از جمله بسته شدن برخی از مرزها، واردات را هم دچار مشکل کرده است.
روحانی با اشاره به تدابیر دولت در حوزه اقتصاد در شرایط سخت اعمال تحریم‌ها در دو سال اخیر و بویژه در دوران شیوع بیماری کرونا در چند ماه گذشته، اظهار داشت: تلاش دولت همواره بر حفظ آرامش و ایجاد هماهنگی و هم‌افزایی میان همه بخش‌های فعال اقتصادی دولتی و خصوصی بوده است.
رئیس جمهوری اعطای تسهیلات و تدوین و طراحی سیاست‌های حمایتی از مشاغل و خانواده‌های آسیب دیده از محدودیت‌های ایجاد شده برای مقابله با کرونا، را موفقیت‌آمیز دانست و افزود: اجرای این برنامه‌ها تا اندازه‌ای توانسته است در این شرایط سخت به مردم کمک کند، اگرچه ممکن است این برنامه‌ها نتواند تمامی آسیب‌ها را جبران کند.
روحانی با اشاره به ضرورت مدیریت کارآمد فضای عرضه و تقاضا و کنترل قیمت‌ها تأکید کرد: همه مسئولان و فعالان اقتصادی اعم از دولتی و خصوصی باید با تلاش مضاعف و مراقبت‌های لازم در مسیر ایجاد توازن و آرامش در بازار حرکت کرده و نباید اجازه داد نوسانات قیمت، معیشت و زندگی مردم را دچار مشکل کرده و فضای روانی جامعه را نا امن کند.
رئیس جمهوری با اشاره به لزوم کنترل قیمت‌ها در بازار سرمایه بویژه بازار ارز، ادامه داد: مطابق سیاست ارزی کشور و مجموعه مصوباتی که در خصوص سیاست تجاری-ارزی کشور برای توسعه صادرات غیر نفتی و بازگشت ارز آن تعریف شده، باید تعهد ارزی همه فعالان بخش صادرات و واردات اعم از دولتی، عمومی و خصوصی در چارچوب این قانون و مقررات مشخص باشد و بانک مرکزی نیز موظف است به طور شفاف فهرست تمامی کسانی که برای واردات ارز دریافت کرده‌اند بعلاوه میزان عمل آنها به تعهداتشان را در سامانه معرفی کنند تا این اطلاعات برای مردم، رسانه‌ها و مراجع ذیصلاح شفاف و به سهولت قابل دسترس باشند.
رئیس جمهوری ادامه داد: بانک مرکزی می‌بایست به همه بدهکاران عمده برای بازگرداندن ارز حاصل از صادرات اخطار داده و زمان پرداخت برای آنان مشخص شود و در صورت تخطی، با معرفی آنها به افکار عمومی و مراجع ذیصلاح، به تخلف آنها رسیدگی شود.
روحانی تأکید کرد: شرایط اقتصادی کشور به گونه‌ای است که به هیچ وجه نمی‌توان در اجرای قوانین و اعمال مدیریت فعالانه تعلل کرد؛ مردم از دولت انتظار دارند که با قدرت و حساسیت و بر اساس قانون در راستای مدیریت اقتصاد کشور تدبیر و تلاش کند.
در این جلسه شیوه و قاعده‌مندی آزادسازی سهام عدالت و ضرورت آگاهی‌بخشی به سهامداران در خصوص قواعد و مقررات مرتبط با نحوه مالکیت، واگذاری، خرید وفروش و مدیریت شرکت‌های سرمایه‌پذیر سهام عدالت مورد بحث و بررسی قرار گرفت.‌‌

آمار مبتلایان به ویروس کرونا هر روز عدد بالاتری را نشان می‌دهد به‌طوری که خبرهای خوبی از برخی استان‌ها از افزایش موارد بستری و ابتلا به گوش نمی‌رسد. رئیس ستاد ملی مبارزه با کرونا در کلانشهر تهران نیز نسبت به افزایش بار مراجعات بیماران مبتلا به کرونا در تهران خبر می‌دهد. به‌گفته علیرضا زالی، در دو هفته اخیر نمودار تعداد مراجعان سرپایی، افراد بستری در بخش‌های عادی و مراقبت‌های ویژه و همچنین میزان مرگ و میرها در حال تغییر است.
گزارش‌ها نشان می‌دهد روند صعودی نمودارهای شیوع بیماری نگران‌کننده است و موج جدید شیوع کرونا فشار مضاعفی را به کادر درمان وارد کرده است  سعید نمکی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز می‌گوید، هنوز در حال تجربه کردن موج اول این بیماری هستیم و حداقل دو سال باید با کرونا زندگی کنیم. سعید نمکی که در اجلاس مجازی رؤسای دانشگاه‌ها و دانشکده‌های علوم پزشکی سراسر کشور، سخن می‌گفت با اعلام اینکه حتی در استان‌هایی که فکر می‌کنیم موج اول کرونا را پشت سر گذاشته‌ایم، موج اول را به‌طور کامل تجربه نکرده‌ایم.
او در ادامه افزود: در کشور در حال تجربه کردن موج اول کرونا هستیم اما ممکن است شکل موج اول کرونا در یک استان با آنچه در استان دیگری تجربه کرده‌ایم، متفاوت باشد. باید باور کنیم و به مردم هم بگوییم که ویروس کرونا تمام نشده، پیک بیماری رد نشده و کرونا، یک ویروس پیچیده تو در توی صدهزار چهره است و ممکن است یک پروتکل درمانی در یک منطقه جواب دهد و در منطقه دیگری جواب ندهد. وزیر بهداشت تصریح کرد: امروز بیشتر از قبل معتقدم که ویروس کرونا، بسیار پیچیده و هنوز هم ناشناخته است. هرگز فکر نکنیم که رفتار ویروس با روز قبل و در اقلیم‌های مختلف، یکسان است. رفتار ویروس کرونا در جنوب کرمان با هرمزگان یا میناب با بندرعباس و شهرهای دیگر، کاملاً متفاوت است. بنابراین ویروس کرونا در اقلیم، ‌نژاد و آب و هوای مختلف، بروز متفاوتی دارد. نمکی در خصوص آمادگی پرسنل برای روزهای آینده مقابله با کرونا، گفت: در استان‌هایی که هنوز گرفتاری عمده‌ای ندارند و از گرفتاری قبلی عبور کرده‌اند، از معاونان پرستاری و درمان خواسته‌ام تا مهلتی دهند که همکاران کادر درمانی بتوانند نفس بکشند و با ارائه تسهیلاتی بتوانند به همراه خانواده هایشان، با رعایت اصول بهداشتی سفر کنند تا اگر طوفان جدیدی در راه بود بتوانیم همکاران تازه نفسی داشته باشیم.
وزیر بهداشت در بخش دیگری از سخنانش به این نکته هم اشاره کرد که حدود ۸۷ درصد از بیماران کووید۱۹ گرفتار چاقی، دیابت و بیماری زمینه‌ای بوده‌اند. وزیر بهداشت افزود: بر اساس بررسی هایمان حدود ۱۲.۶ درصد از فوتی‌های کرونایی در کشور بیماری زمینه‌ای نداشتند. در حالی که یکی از عمده‌ترین علت‌های مرگ‌های زیر ۵۰ سال در کرونایی‌های دارای بیماری‌های زمینه‌ای، چاقی بوده است. باید توجه کرد که چاقی زمینه بیماری‌های دیگر مانند دیابت، سرطان و..‌. است. او گفت: سیاست ما باید این باشد که تخت‌های بیمارستانی کمتری درگیر شود و اجازه ندهیم که افراد پرخطر به فازهای بعدی بیماری بروند. گروه هدف ما از این به بعد افراد بالای ۶۰ سال، بیماران دارای بیماری زمینه‌ای و افراد چاق و دارای اضافه وزن است. سه روز قبل در استان هرمزگان دختربچه ۱۰ ساله‌ای بر اثر کرونا فوت کرد که با پدر و مادر خود برای گردش به قشم سفر کرده بودند و تنها مشکل این فرد، اضافه وزن بود.
وزیر بهداشت افزود: باید گروه‌های پرخطر را دریابیم و خدمات الکترونیک را برای آنها توسعه دهیم و باید بتوانیم داروهای مورد نیاز آنها را براحتی و در منازل آنها تحویل دهیم و پزشکی از راه دور را برای این گروه‌ها، فعال‌تر کنیم. نمکی تأکید کرد: حتماً باید به همپوشانی و همزمانی کرونا و آنفلوانزا در فصل پاییز توجه ویژه کنیم. به همین دلیل بیش از ۱۰ برابر سال گذشته به‌دنبال تأمین واکسن آنفلوانزا هستیم.
وزیر بهداشت گفت: از رؤسای دانشگاه‌ها و دانشکده‌های علوم پزشکی تقاضا دارم که در مورد پذیرش یک ترم میهمانی دانشجویان در دانشگاه‌های نزدیک به محل سکونت‌شان، همراهی کنند. باید استانداردها را منطبق با ضرورت‌های کشور ببینیم چون شرایط متفاوت است. وزیر بهداشت در ادامه گفت: از روز اول شیوع کرونا در چین به همکاران و معاونینم گفتم که این ویروس، با تمام ویروس هایی که دیده اید متفاوت است. بنده به عنوان یک ایمونولوژیست معتقدم که این ویروس، یک شتر گاو پلنگ است که می تواند گاز بگیرد و لگد و شاخ بزند. نمکی همچنین در  مراسم افتتاح خط تولید انسولین قلمی که به صورت ویدیو کنفرانس برگزار شد،  با بیان اینکه از ۳۸۰ هزار مرگی که در سال رخ می‌دهد، ۳۱۳ هزار مرگ بر اثر بیماری‌های غیرواگیر مانند فشارخون و دیابت، بیماری‌های قلب و عروق و... است، گفت: با راه‌اندازی خط تولید انسولین قلمی به محصولی دست یافتیم که علاوه بر کاهش ارزبری، یک محصول استراتژیک است و پله‌ای برای صعود به پله‌های بالای تکنولوژی است.  او عنوان کرد: سال گذشته با همدلی توانستیم بیش از ۶۰۰ میلیون دلار ارزبری دارو را کاهش دهیم که در واقع بیش از ۲۰ درصد از مصرف ارز دارو در سال ۱۳۹۷ بود. این اتفاق درحالی افتاد که ما ۲۵ درصد واردات داروهای خارجی که مشابه داخلی داشتند، کاهش دادیم و توانستیم ۳۰ درصد تولید داروهای داخلی را افزایش دهیم. امسال هم این حرکت را ادامه می‌دهیم تا  در سالی که سال جهش تولید به فرمایش مقام معظم رهبری است، خوشبختانه به جایگاه ویژه‌ای در تولید  دارو و مواد اولیه دارویی و بویژه داروهای های تک دست پیدا کنیم.

هدی هاشمی
خبرنگار
نگرانی خانواده‌ها برای سال تحصیلی جدید فرزندان شان حالا دیگر به یک دغدغه جدی وزارت آموزش و پرورش تبدیل شده است تا جایی که در این روزها بارها و بارها مسئولان تعلیم و تربیت اعلام کرده اند که سلامت دانش‌آموزان برایشان از اهمیت بالایی برخوردار است و برای همین در سال تحصیلی جدید، سناریوهای مختلف آموزشی را در نظر گرفته‌اند. این نگرانی خانواده‌ها البته مورد توجه رئیس جمهوری هم بود.
 حسن روحانی دو روز پیش در ستاد ملی مقابله با کرونا به خانواده‌ها این اطمینان را داد که کلاس‌های دانش‌آموزان حضوری برگزار نشود بلکه بخشی در فضای حقیقی و بخشی به شکل مجازی تشکیل شود. البته رئیس جمهوری از شیوه آموزشی خبر داد که ممکن است در برخی مناطق لازم باشد به‌دلیل کثرت دانش‌آموزان در کلاس درس، آنها یک روز درمیان به مدرسه بروند و برای همین شیوه آموزشی تعطیلی پنجشنبه های مدارس حذف خواهد شد. با این همه اما و اگر‌های بسیاری برای آغاز سال تحصیلی دانش‌آموزان وجود دارد و بسیاری از والدین نگران درس و مشق دانش‌آموزان شان هستند و از مسئولان آموزشی می‌پرسند که آنها با وجود کرونا چگونه می‌خواهند آموزش را پیگیری کنند. با این همه دیروز وزیر آموزش‌ و پرورش از چند سناریوی آموزشی وزارتخانه برای سال تحصیلی جدید خبر داد که در یکی از این مدل‌ها طرح زوج و فرد در مدارس اجرایی می‌شود آن‌طور که محسن حاجی میرزایی می‌گوید: «دانش‌آموزان مدارس پرجمعیت در سال تحصیلی جدید به دو گروه تقسیم می‌شوند، عده‌ای سه روز در هفته در روزهای زوج و عده‌ای نیز در روزهای فرد در مدرسه حضور می‌یابند». این مدل بر اساس گفته‌های مسئولان آموزشی کشور هنوز نهایی نشده است اما آنها می‌خواهند برای حفظ سلامت دانش‌آموزان در مناطق پرجمعیت حضور دانش‌آموزان را در کلاس درس کمتر کنند.
مدل‌های آموزشی در مناطق مختلف کشور
 رضوانه حکیم‌زاده، معاون ابتدایی وزیر آموزش‌ و پرورش درگفت وگو با «ایران» می‌گوید: از طرح
زوج و فرد کردن مدرسه برای حفظ فاصله اجتماعی بین دانش‌آموزان استفاده می‌شود. مناطق بر اساس اعلام ستاد ملی کرونا به قرمز، زرد و سفید تقسیم‌بندی می‌شوند ما در مناطق زرد می‌خواهیم از این مدل آموزشی استفاده کنیم. که بر اساس آن، مثلاً کلاس درسی که 30 نفر جمعیت دانش‌آموزی دارد یا تراکم دانش‌آموزی مدرسه بالا است در این مدل آموزش قرار می‌گیرند. مدیران مدارس شلوغ نمی‌توانند فاصله اجتماعی بین دانش‌آموزان را رعایت کنند بنابراین برخی از مدیران به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی می‌کنند که در کلاس های درس پرجمعیت نیمی از دانش‌آموزان در روزهای زوج و نیمی دیگر در روزهای فرد در مدرسه حاضر شوند. بر اساس این مدل آموزشی دانش‌آموزان مجبورند که در روز پنجشنبه هم در مدرسه باشند. البته برخی از دانش‌آموزان سه روز در مدرسه هستند و نصف دیگر دانش‌آموزان سه روز دیگر می‌آیند و در این حضور هم معلمان باید آموزش‌هایی را در نظر بگیرند که در فضای مجازی سخت انجام می‌شود.
او با اشاره به مدل‌های آموزشی در مناطق قرمز، زرد و سفید می‌گوید: در زمان بازگشایی مدارس اگر کمیته ملی کرونا اعلام کند که مناطقی سفید است ما در آن مناطق مدارس را حضوری برگزار می‌کنیم اگر کمیته ملی کرونا اعلام کند مناطق زرد است ما آموزش ترکیبی داریم یعنی دانش‌آموزان به‌صورت زوج و فرد در کلاس می‌آیند و برخی از آموزش‌ها را هم در شبکه «شاد» دنبال می‌کنیم. در مناطق قرمز هم آموزش غیرحضوری و از طریق شبکه شاد و مدرسه تلویزیونی است.
به گفته حکیم‌زاده این راهکارها و سناریوهای آموزشی درون یک برنامه جامع آموزشی برای سال تحصیلی 1400-1399 هستند که در همین هفته نهایی خواهد شد و ما به اطلاع خانواده‌ها می‌رسانیم.
معاون ابتدایی وزیر آموزش و پرورش به متغیرهای آموزشی سال تحصیلی آینده اشاره می‌کند و می‌گوید: برای سال تحصیلی آینده، پایه تحصیلی دانش‌آموزان، وضعیت منطقه، تراکم دانش‌آموزان در کلاس درس و مدرسه، امکانات آموزشی و فضای آموزشی را که در اختیار منطقه است در نظر گرفتیم. در برخی از مناطق کلاس‌های درسی کم جمعیت است اما تنوع دانش‌آموزان در پایه‌های مختلف بسیار است و در مناطقی هم با جمعیت بالای دانش‌آموزی مواجه هستیم. در برخی مناطق ما دانش‌آموزان کلاس اولی بیشتر از دیگر مناطق داریم و برهمین اساس پایه اول دبستان برای ما مهمتر است. همه این موارد باید بررسی شود و ما در شورای معاونان وزارت آموزش و پرورش در حال نهایی کردن مدل زوج وفرد در مدارس هستیم. در همه سناریوهایی که آموزش و پرورش در نظر می‌گیرد این اختیار را به شورای مدرسه می‌دهیم تا آنها بر اساس اختیارات خود مدل آموزشی را در مدرسه اجرایی کنند.
آموزش‌های ترکیبی در دستور کار وزارت آموزش و پرورش
وزیر آموزش‌ و پرورش هم در بازدید از حوزه امتحان نهایی دبیرستان ماندگار البرز از سناریوهای مختلف آموزش و پرورش خبر می‌دهد و اظهار می‌کند: در شرایط کنونی سناریوهای مختلفی را پیش‌بینی کردیم. در فضای آموزشی آینده، آموزش‌های ترکیبی در دستور کار است بنابراین ممکن است بخشی از آموزش‌ها در فضای مجازی و بخشی در مدرسه ارائه شود.
 محسن حاجی میرزایی، فلسفه دایر بودن مدارس در روزهای پنجشنبه را اجرای طرح سه روز، سه روز برای ورود دانش‌آموزان به مدرسه توصیف و خاطرنشان می‌کند: بر اساس مصوبه اخیر ستاد ملی مدیریت کرونا، روزهای پنجشنبه نیز مدارس دایر است و این موضوع با هدف مدیریت ورود دانش‌آموزان به مدرسه صورت می‌گیرد لذا طرح زوج و فرد اجرا می‌شود بدین معنی که دانش‌آموزان مدارس پرجمعیت به دو گروه تقسیم می‌شوند عده‌ای سه روز در هفته در روزهای زوج و عده‌ای نیز در روزهای فرد در مدرسه حضور خواهند داشت.
وزیر آموزش و پرورش می گوید : در مناطق سفید و دارای جمعیت کم‌دانش‌آموزی مدارس روال عادی را طی خواهند کرد البته استفاده از فضای مجازی برای ارائه آموزش‌ها حتی در شرایط سفید، تداوم خواهد داشت و فیلم‌های تدریس باکیفیت معلمان در اختیار خانواده‌ها قرار خواهد گرفت. همچنین برگزاری آزمون‌های هماهنگ در کشور از طریق فضای مجازی ظرفیت خوبی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
تراکم   کلاس ها در برخی مدارس دولتی  بالاست
برخی از معلمان هم بر این باورند که دانش‌آموزان باید برخی درس‌ها را حضوری آموزش ببینند اما تراکم در برخی مدارس دولتی آنقدر بالاست که این طرح ممکن است برای دانش‌آموزان مشکل ایجاد کند. محمدرضا نیک‌نژاد معلم یکی از مدارس تهران در این باره می‌گوید: ما در این سه ماه تجربه آموزش از راه دور را داشتیم و معلم‌ها سعی کردند در شبکه‌های مجازی آموزش را داشته باشند به نظرم ما معلم‌ها در این مدل آموزش موفق نبودیم همین موضوع موجب شد تا آموزش و پرورش برای سال تحصیلی جدید سناریوهای مختلفی در نظر بگیرد که یکی از این مدل‌های آموزشی زوج و فرد کردن مدارس است.
او تأکید می‌کند: اینکه دانش‌آموزان را به دو گروه تقسیم کنیم فکر خوبی است اما باید در نظر بگیریم در برخی مناطق اطراف تهران یا در همین کرج تراکم دانش‌آموزی در کلاس درس ابتدایی بالای 40 نفر است.
البته برخی از مدارس دولتی اسم و رسم دار هم تراکم دانش‌آموزی بالایی دارند. فکر می‌کنم در طرح زوج و فرد هم در برخی مدارس با مشکل مواجه شویم من فکر می‌کنم اگر دانش‌آموزان را در کلاس‌های پرجمعیت فقط دو روز به مدرسه بکشانیم و این دو روز هم درس‌های مهم مثل ریاضی، فیزیک و شیمی یا زیست را آموزش دهیم موفق‌تر خواهیم بود. البته باید این اختیار را به مدیران داد تا آنها برای درس‌های مهم یا دانش‌آموزانی که بیشترین مشکل را در درس‌ها دارند برنامه‌ریزی کنند.

گروه سیاسی/ جدال دولت با ویروس کرونا و تحریم حالا گویا یک ضلع دیگر هم پیدا کرده است؛ شایعات و جعلیات. دشواری‌های مواجهه با تبعات اقتصادی و بهداشتی بیماری همه‌گیر کرونا اگرچه خود به تنهایی نه برای ایران که برای همه کشورهای درگیر این موضوع، آشکار شده، اما اعمال فشارهای خارجی مصاف با ویروس تاجدار در ایران را سخت‌تر کرده است. شاید این توضیح رئیس جمهوری در جلسه هیأت دولت
21 خرداد به تنهایی مبین دشواری‌ها و سختی کار دولت در این شرایط باشد؛ «در شرایط فشار فوق‌العاده تحریم در این سال‌ها، در سال حدود 50 میلیارد دلار درآمدمان کم شده است. کل بودجه سال 99، 570 هزار میلیارد تومان و در سال گذشته 448 هزار میلیارد تومان بوده است و 50 میلیارد دلار یعنی 870 هزار میلیارد تومان و این حدود 2 برابر بودجه پارسال و 300 هزار میلیارد تومان بیشتر از کل بودجه امسال است.  با چنین شرایطی هر دولتی در دنیا به زانو درمی‌آمد اما مردم ایران ایستادگی کردند، قوای دیگر همکاری و رهبر معظم انقلاب حمایت کردند و دولت نیز در صحنه بود.»  
فشارهای خارجی مؤلفه‌ای است که به‌نظر می‌رسد بخش مهمی از وقت و تمرکز دولتمردان صرف چاره‌اندیشی و اتخاذ تدابیر برای کم کردن هزینه‌های مترتب بر تأثیرات سوء آن بر اقتصاد کشور شده است. چنان که محور عمده جلسات هیأت وزیران، ستاد هماهنگی اقتصاد دولت و گفت‌وگوهای رئیس جمهوری با همکاران خود در کابینه و حتی ستاد ملی مقابله با کرونا چاره‌اندیشی برای حفظ جان شهروندان از یک سو و بهبود اقتصاد و معیشت مردم است همان که از آن تعبیر به استراتژی «جان و نان» شده است.
با این همه به‌گواه واقعیت‌های موجود و اظهارنظرهای فعالان سیاسی با هر گرایشی، مجموعه دست‌اندرکاران مقابله با کرونا در ایران کارنامه قابل قبولی را ارائه داده‌اند. نکته‌ای که البته از چشم تیزبینان و کارشناسان غافل نمانده، برخی دستاوردها یا اتفاقات مثبت ذیل مدیریت کروناست که از آن تعبیر به تقویت احساس «دولت داری» در ایران شده است. تا پیش از این برخی موازی کاری‌ها، اختلاط وظایف دستگاه‌ها، متوازن نبودن اختیارات با مسئولیت‌ها، سوء‌استفاده‌ها و دورزدن‌های قانون و بروز فسادها و... زمینه ساز این بحث شده بود که احساس بی‌دولتی نزد افکارعمومی تقویت شده است. اینجا البته منظور از دولت صرف قوه مجریه نبوده و ناظر بر عدم هماهنگی‌ها و هم‌افزایی بخش‌های مختلف حاکمیت برای تصمیم‌سازی در مسیر حل مشکلات است. حالا اما در سایه تشکیل ستاد ملی مقابله با کرونا و درک تبعات مختلف این بیماری از سوی نهادها و البته مدیریت قابل دفاع در قیاس با دیگر کشورها، به گفته کارشناسان احساس بی‌دولتی یا از بین رفته یا بسیار کم رنگ شده است.
اما گویی این موفقیت‌ها که حاصل همکاری‌های ملی است، به مذاق برخی‌ها خوش نیامده است و ظاهراً در تحلیل‌ها و ارزیابی‌های آنها این موفقیت‌ها به‌نام دولتی ثبت خواهد شد که از مدت‌ها قبل تقلا برای القای «ناکارآمدی» آن را آغاز کرده‌اند تا بعد از انتخابات مجلس یازدهم، میوه اصلی را در انتخابات ریاست جمهوری 1400 بچینند.
در چارچوب چنین رویکرد و تحلیل کاملاً جناحی، مهم نیست تبعات چوب لای چرخ گذاشتن‌ها چیست و دود از هم گسیختگی هماهنگی‌های ملی به چشم چه کسی می‌رود. تئوریسین‌های این طیف سیاسی و فکری در مسیر تخریب دولت، ظاهراً ضرورتی هم نمی‌بینند بهانه اصطلاحاً دندان‌گیری پیدا کنند چون توانمندی جعل خبر و شایعه‌سازی یا بازنشر و برجسته نمایی آنها را در خود می‌بینند.
لذا خیلی عجیب و غریب نیست که یک روز شایعه استعفای وزیر بهداشت را کلید بزنند و یک روز مدعی خوش نشینی روحانی در محله جماران شوند و شش دانگ سند ساختمان متعلق به نهاد ریاست جمهوری را به‌ نام رئیس جمهوری بزنند! تکذیبیه‌های پی‌درپی هم گویا کارگر نیست، چرا که هدف برای شایعه سازان از قبل معلوم شده و در مسیر رسیدن به آن هدف، نه وسیله مهم است نه فکر کردن به اینکه تبعات چنین اقداماتی بر سر روح و روان جامعه کرونا زده و نگران و ملتهب چه می‌آورد.  
یادآوری این نکته هم البته ضروری است که حساب منتقدان با شایعه سازان جداست. اینکه منتقدان دولت از حاشیه امن برخوردار باشند نه تنها برای دولت که برای نظام هم حسن محسوب می‌شود و رئیس جمهوری هم بارها بر این مهم تأکید کرده است. آخرین مورد سخنان وی در جلسه هیأت دولت 21 خرداد است که با تأکید بر عدم تمایل دولت برای ورود به حاشیه‌ها، تصریح کرد: «از دولت با زبان روان انتقاد شود اما همه شرایط ما را هم در نظر بگیرند و منصفانه نقد کنند.» روحانی پیش از این 2 شهریور 98 هم با تأکید بر اینکه دولت از انتقاد دلسوزانه استقبال و حمایت می‌کند، گفته بود:«انتقاد از دولت بلامانع است و حتی در دولت یازدهم و دوازدهم انتقاد از دولت بی‌هزینه و حتی توأم با جایزه و تشویق بوده است... انتقاد به تنهایی کافی نیست و نیاز به دلسوزی هم داریم، نقد دلسوزانه غیر از تخریب کینه‌توزانه است. لذا پس‌ از انتقاد همه باید برای اصلاح جامعه دست‌به‌دست هم دهیم و در این شرایط همدیگر را یاری کنیم تا به مقصد نهایی برسیم.»
 بر این اساس مشکل نه منتقدان و حاشیه امن آنها که حاشیه امن جعل‌کنندگان خبر و شایعه سازان است.  این انتظار بیجایی نیست که مدعی العموم، چشم بر خبرسازی‌ها و پنهان شدن شایعه سازان پشت منتقدان نبندد. این روزها شاید برای بسیاری از فعالان سیاسی، نمایندگان سابق مجلس، روزنامه نگاران و فعالان مدنی این سؤال پیش بیاید که چگونه یک توئیت هر کدام از آنها با اتهام یا بهانه نشر اکاذیب و تشویش اذهان عمومی روبه‌رو می‌شود اما جعل خبر و شایعه‌سازی از سوی برخی دیگر علیه رئیس جمهوری مصداق هیچ عنوان اتهامی و برخوردهای حقوقی و امنیتی نمی‌شود؟  
حال که تئوریسین‌های محفلی چشم بر موفقیت نظام در مدیریت کرونا بسته‌اند و چه بسا آن را در جهت خلاف اهداف سیاسی و انتخاباتی خود می‌بینند، باید تبعات اختلاف افکنی و حاشیه‌سازی در شرایط موجود کشور به نحوی   به آنها گوشزد شود که به خاطر منافع جناحی خود چوب حراج به سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی نزنند یا به تعبیری «به خاطر دستمال قیصریه را به آتش نکشند.»

یادداشت
جرم عمومی شکایت شخصی نمی‌خواهد

نعمت احمدی
حقوقدان
ایجاد تشویق و اشاعه اکاذیب علیه هر فردی در قوانین ایران دارای جنبه‌های مجرمانه است که با شکایت شخصی قابل پیگیری است. اما این کار وقتی در قبال شخصیت‌ها و مقامات عالیه نظام و همین‌طور قوا، نهادها و ارگان‌های حاکمیتی صورت می‌گیرد دارای ابعاد متفاوتی می‌شود و دیگر نمی‌توان آن را در چارچوب دعاوی خصوصی به رسمیت شناخت. چرا که حتی به صراحت قوانین کشور، این دست اقدامات علیه مقامات عالیه و شخصیت‌های نظام در چارچوب جرایم عمومی قرار می‌گیرند و فرآیند پیگرد قضایی آنها از دو نظر متفاوت با دعاوی خصوصی است. اول اینکه آغاز چنین پیگردی نیاز به شکایت شخصی ندارد و ثانیاً هم دادستان طبق قانون موظف به انجام و آغاز چنین پیگردی است.
این فرآیند سال‌های درازی است که به‌صورت نامتوازن اجرا می‌شود. نمونه‌های بسیار متعددی سراغ داریم که روزنامه‌نگاران، فعالان سیاسی و مدنی و حتی شهروندان عادی به سبب طرح مسائلی که حتی گاهی ناظر به مقامات عالیه نظام هم نبوده‌اند، با اعلام جرم مبنی بر وقوع جرایم تشویش اذهان عمومی و نشر اکاذیب مواجه شده‌اند. اما در مقابل هم بارها شاهد ایراد تهمت‌ها و انتساب اکاذیبی به بخشی از مقامات بوده‌ایم که کاملاً بدون واکنش باقی مانده است. نمونه آخر آن بحث روزهای گذشته مبنی بر ساخت و ساز غیرقانونی و شخصی رئیس جمهوری در منطقه جماران بود. علی‌رغم وضوح خبر اولیه مبنی بر اینکه این اتفاق نه توسط شخص آقای روحانی بلکه توسط نهاد ریاست جمهوری و آن هم قبل از سال 92 کلید خورده است، به‌صورت کاملاً هماهنگ و البته پرحجمی این خبر تحریف و این تخلف به شخص رئیس جمهوری نسبت داده شد.
در میزان آثار سوء و مخربی که انتشار چنین مطالبی به لحاظ سیاسی و اجتماعی در جامعه به‌دنبال دارد می‌توان موارد متعددی را برشمرد. خصوصاً در شرایط اقتصادی فعلی که مردم عموماً با مشکلات عدیده‌ای مواجه هستند. اما به هر دلیلی که در اینجا مجال پرداختن به آن نیست، مرتکبین این عمل ارزیابی متفاوتی از آثار این دست اقدامات دارند و طور دیگری ماجرا را می‌نگرند. اما در چارچوب‌های حقوقی اساساً داشتن ارزیابی متفاوت از جرم و تخلفی که تا این حد محرز و روشن است، جایی ندارد و چشم پوشیدن بر برخورد با چنین جرم عمومی این گمانه را ایجاد می‌کند که رویه‌های حقوقی در عمل با سلایق غیرحقوقی مغلوط شده و عملاً زمینه‌ساز انفعالی در برخی موارد گشته‌اند.
چنین وضعیتی نه تنها در حوزه‌های سیاسی و اجتماعی آثاری منفی به‌دنبال دارد و یک تهدید جدی برای اعتماد عمومی است بلکه ساحت قانون را نیز در منظر عمومی نازل می‌کند و باعث القای بیشتر حس تبعیض در جامعه می‌گردد.

گروه فناوری/ روز گذشته وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در صحن علنی مجلس حضور یافت؛ حضوری که البته با حاشیه‌هایی ازقبل نیز همراه بود تا جایی که رئیس سازمان تبلیغات اسلامی چند روز پیش گلایه خود را از باز بودن فضای مجازی ابراز کرده بود و امروز نیز دغدغه اصلی بیشتر نمایندگان و سوال‌شان از وزیر ارتباطات، بازبودن فضای مجازی و عملاً به نوعی چرایی فیلتر نشدن اینستاگرام بود. وزیر ارتباطات نیز در پاسخ به این سؤال‌ها گفت: اینستاگرام امروزه به‌دلیل سیاست‌های نادرست و از دسترس خارج شدن پلتفرم‌های دیگر تبدیل به قطب در فضای مجازی شده است.
اتصال 89 درصد روستاها به شبکه ملی اطلاعات
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با حضور در صحن علنی مجلس به ارائه گزارش عملکرد خود پرداخت و با تأکید بر اینکه اینستاگرام امروزه به‌دلیل سیاست‌های نادرست و از دسترس خارج شدن پلتفرم‌های دیگر تبدیل به قطب شده است گفت: اگر سردار ما را در بغداد به شهادت رساندند ما بغداد را خالی می‌کنیم؟ دغدغه شما درست است اما نگاه دیگری هم هست. آیا عرصه رسانه بین‌المللی و حضور جریان‌ساز که مورد تأکید رهبر ی است را نباید ببینیم؟
محمدجواد آذری جهرمی با اشاره به اینکه در وزارت ارتباطات 2 حوزه کلیدی موردتوجه جدی قرار دارد، گفت: نخستین محور شبکه ملی اطلاعات و دیگری برنامه صلح‌آمیز فضایی است که بیشترین اقدامات وزارت ارتباطات ذیل این دو برنامه تعریف می‌شود.
وی با اشاره به اینکه شبکه ملی اطلاعات در سال 84 مطرح و در سال 86 تصویب شد، افزود: نخستین گام شبکه ملی اطلاعات استقرار یک شبکه ارتباطی مناسب بود که از سال 86 تا 92 اقدامات مناسبی برای آن انجام شد و از سال 92 رشد این حوزه چشمگیرتر و قابل‌توجه‌تر بوده است.
آذری جهرمی به ظرفیت 68 گیگا بیت بر ثانیه شبکه ارتباطی در سال 92 اشاره کرد و گفت: این ظرفیت هم‌اکنون به 18 هزار گیگابیت بر ثانیه افزایش‌ یافته است و در لایه دسترسی نسل 3 و 4 تلفن همراه نیز شهرهای کشور (1242 مورد) تحت پوشش قرارگرفته است.
وی به ماده 67 قانون برنامه ششم توسعه در مورد عدالت ارتباطی که ذیل عدالت اجتماعی تعریف می‌شود اشاره کرد و افزود: در این بخش دسترسی روستایی نیز مورد توجه قرارگرفته و هم‌اکنون 89 درصد روستاها به شبکه ملی اطلاعات متصل هستند و خدمات نسل 3 و 4 تلفن همراه را دریافت می‌کنند. وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات تصریح کرد: در سال 92، سیصد هزار شهروند ایرانی از طریق موبایل پهن باند به شبکه ملی اطلاعات متصل بود که این عدد هم‌اکنون به 70 میلیون رسیده است.
آذری جهرمی در ادامه گزارش خود در صحن علنی مجلس، کرونا را محک خوبی برای این حوزه و زیرساخت‌ها عنوان کرد و گفت: در یک بازه ده‌روزه در ایام کرونا ما شاهد یک رشد 2 و نیم برابری در استفاده از شبکه‌های ارتباطی بودیم و آمارهایی که انتظار تحقق آن را در سال 1400 داشتیم در یک بازه 10 روزه محقق شد.
جهرمی با اشاره به انتشار محتوا در فضای مجازی خاطرنشان کرد: رصد ترافیکی از مصرف داده درست می‌شود که محتوا در آن نقش دارد اما زمانی که وزارت ارتباطات با دغدغه درست به این حوزه برای حمایت از تلویزیون‌های اینترنتی ورود می‌کند اجازه این کار به ما داده نمی‌شود یا موقعی که برای تولید محتوا به حوزه کودک وارد می‌شویم که به نگرانی‌ها کمک می‌کند می‌گویند این وظیفه شما نیست و از ما شکایت کردند. وزیر در ادامه تأکید کرد: من از نمایندگان دعوت می‌کنم که به سازمان فضایی سر بزنند و ببینند در آنجا جوانانی هستند که از زندگی و بورسیه‌های خارج کشور خود گذشتند و برای ساخت ماهواره تلاش می‌کنند اما مسئولیت پرتاب ماهواره هم با وزارت ارتباطات نیست.
نمایندگان خواستار فیلترینگ اینستاگرام
دهنوی نماینده مردم تهران در جلسه علنی روز گذشته از عملکرد دولت در زمینه انرژی هسته‌ای و صنعت فضایی انتقاد کرد و گفت: متن را کنار می‌گذارم و می‌گویم آقای روحانی صنعت هسته‌ای را با برجام تعطیل کرد و صنعت فضایی کشور را به دست جهرمی. دولت روحانی ما را که در صنعت فضایی جزو 5کشور برتر جهان بودیم الان به دست جهرمی به پایین‌تر از رتبه 15 جهان رسانده است. آقای جهرمی من خیالتان را راحت کنم، دورانی که ادامه برجام به دست شما و پروژه غرب به دست جنابعالی در وزارت آی سی تی و در سازمان فضایی دنبال می‌شد به پایان رسیده و مجلس یازدهم اجازه نخواهد داد که روند پیشرفت فضایی کشور را متوقف کنید. محسن دهنوی یادآور شد: صنعت فضایی یکی از اصلی‌ترین فناوری‌های کشور بوده که تاکنون سرمایه‌گذاری کلانی روی آن انجام شده و چشم‌انداز روشنی هم برای توسعه این صنعت ترسیم شده اما متأسفانه شاهد وقفه در روند پیشرفت‌های فضایی کشور هستیم.
رضاخواه نماینده مردم تهران نیز در این جلسه خواستار جلوگیری از قماربازی آنلاین و تراکنش‌های مالی مرتبط با آن شد و اظهار کرد: چرا قماربازی آنلاین مجاز است و تراکنش‌های مالی برای آن اتفاق می‌افتد. رضاخواه همچنین با اشاره به لو رفتن اطلاعات کاربران در تلگرام، مشترکان اپراتور سوم، نشت اطلاعات برخی کارمندان رجا و هواپیمایی هما و...گفت: چرا حریم خصوصی شهروندان به‌صورت گسترده نقض می‌شود؟
وی اضافه کرد: وزیر ارتباطات می‌گوید ۵۰ درصد شبکه ملی اطلاعات محقق شده است، اما مسئولان مرکز فضای مجازی میزان تحقق آن را ۳۰ درصد عنوان می‌کنند پس اجرای دولت الکترونیک به کجا رسید؟
طاهری نماینده زنجان نیز پس از شنیدن گزارش عملکرد وزیر ارتباطات گفت: شنیده‌ام که سهامداری بخشی از شرکت‌های بزرگ مثل اسنپ و دیجی کالا خارجی است که در صورت صحت، امنیت ملی را به مخاطره می‌اندازد.
علی طاهری همچنین با اشاره به ایرادات فنی در مکالمات تلفنی گفت: آمار درصد مکالمات موفق، ۵۳ درصد بوده که درصد پایینی است، ضریب نفوذ تلفن ثابت در روستاها ۱۸ درصد است در حالی که این میزان برای اینترنت به ۵۰ درصد رسیده است و این نشان از این دارد که سیاست روشنی درباره تلفن ثابت وجود نداشته و توجه‌ها فقط به فضای اینترنت است.
نماینده مردم زنجان با انتقاد از سرعت پایین پیاده‌سازی دولت الکترونیک خاطرنشان کرد: این پروژه صرفاً به اسکن مدارک محدود شده است، همچنین دیتا سنتر روستایی باید مورد استفاده قرار بگیرد.
 مرادی نماینده بندرعباس نیز گفت فضای مجازی از کنترل وزارت ارتباطات و دولت خارج شده است و انتظار این است که آنان در این زمینه اقدامات ویژه تری انجام دهند. وی همچنین یادآور شد: بحث ارتباطات نواقص زیادی دارد و شاهدیم وعده‌هایی که به روستاییان داده شده عملیاتی نشده است.
محمدحسن آصفری نماینده اراک هم در جلسه علنی روز گذشته نیز گفت: خردادماه امسال طرحی تحت عنوان «هر ایرانی یک تلویزیون اینترنتی» از سوی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مطرح شد، این در حالی است که بر اساس قانون اساسی نظارت بر عملکرد رسانه‌های فراگیر برعهده سازمان صداوسیما است و وزارت ارتباطات وظیفه تعیین مقررات در این حوزه را ندارد. وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات حق ورود به مقوله مذکور را ندارد و راه‌اندازی تلویزیون اینترنتی از سوی این وزارتخانه مخالف با قانون اساسی است. وی با اشاره به اینکه در حال حاضر بیش از هزار سرور خارجی در کشور فعال هستند و بخش بسیار زیادی از پهنای باند اینترنت کشور در اختیار این سرویس‌ها است، گفت: آیا این مسأله را نمی‌توان به نوعی کودتای فرهنگی علیه آرمان‌های امام راحل و شهدا تلقی کرد؟آصفری همچنین خطاب به وزیر ارتباطات گفت: آقای وزیر ارتباطات آیا شما اجازه می‌دهید فرزندان خودتان در سنین پایین به فضای مجازی خارجی بویژه اینستاگرام دسترسی داشته باشند؟ آیا شما محتوای غیراخلاقی این شبکه‌ها را رصد می‌کنید؟ فاطمه محمد بیگی نماینده مردم قزوین در مجلس هم از اختصاص نیمی از ترافیک اینترنت کشور به اینستاگرام انتقاد کرد و گفت: من نگران وضعیت فرهنگی موجود در فضای مجازی هستم. چندی پیش اینستاگرام انتشار تصاویر هرزه ‌نگاری را آزاد کرد و در ایام شهادت سردار قاسم سلیمانی نیز اقدام به حذف پست‌های تسلیت کاربران ایرانی کرد اما نه تنها چاره‌جویی نشد بلکه بیش از ۵۰ درصد ترافیک اینترنت کشور به این شبکه اختصاص یافته است. گفتنی است این ابراز نگرانی درحالی صورت گرفته که خبر آزادی انتشار تصاویر مستهجن روی پلتفرم اینستاگرام، خبری جعلی است که با مقاصدی خاص منتشر شده بود و این موضوع در رسانه‌ها بازتاب گسترده‌ای داشت. نماینده مردم قزوین در ادامه گفت: موضوع دیگر دسترسی به پهنای باند اینترنت وسیع برای همه است. آیا مطابق کشورهای پیشرفته مخاطبین را دسته‌بندی کرده‌اید؟ آیا اینترنت یک دانش‌آموز با یک خانم خانه‌دار نباید متفاوت باشد؟
غضنفرآبادی نماینده بم در مجلس شورای اسلامی هم با انتقاد از مدیریت فضای مجازی و پیام‌رسان‌های خارجی تأکید کرد: اینستاگرام قتلگاه اعتقادات بسیاری از جوانان شده است. وی خطاب به وزیر ارتباطات گفت: شما تلاش کردید به فضای مجازی و اینترنت گسترش و سرعت بدهید، ضمن تقدیر از شما، ولی یک چاقوی دودم را تیز کردید، اما سؤال این است آیا از این موضوع استفاده خوب شد یا استفاده بد؟ فضای مجازی با سرعت اینترنت یک اتوبان امن برای حمله ضد انقلاب و دشمنان انقلاب را تا عمق ایران اسلامی به وجود آورد که بسیاری از جوانان ما در این اتوبان کشته یا مجروح شدند. وی ادامه داد: اعتراض بحق مردم با تاخت و تاز ضد انقلاب همچون منافقین و سلطنت‌طلبان بی‌آبرو با استفاده از این فضا از مسیر خود خارج شد و خسارت‌های زیادی را بر مردم تحمیل کرد. آیا در این موضوع شما مسئول نیستید؟
غضنفرآبادی افزود: چرا پیام‌رسان‌های داخلی حمایت نشدند و درمقابل از پیام‌رسان‌های خارجی حمایت می‌کنید؟ بدون فراهم کردن امنیت پیام‌رسان‌های خارجی، چه مشکلاتی برای جوانان به وجود آمد و چقدر فضای خانمان‌سوز بی‌دینی، بی‌غیرتی، غرب‌گرایی را فراهم کرد. چه کسی باید اینگونه مسائل فضای مجازی را رفع کند؟ آیا شما مسئولیتی ندارید؟
علی بابایی نماینده مردم ساری در مجلس هم تأکید کرد: دغدغه رهبری، نخبگان و دانشگاهیان سامان دهی فضای مجازی بوده و افسارگسیختگی در این حوزه قابل قبول نیست. متأسفانه وزارت ارتباطات برنامه راهبردی به مجلس و دولت ارائه نداده است، برنامه وزارت ارتباطات در یک سال باقی مانده از عمر دولت چه خواهد بود؟ مطالبه جدی مردم سامان دهی این فضا است. بابایی تأکید کرد: جوان‌گرایی با نگاه پوپولیستی قابل قبول نبوده و وزارت ارتباطات باید در بستر فضای مجازی برنامه‌ای راهبردی برای اشتغال جوانان داشته باشد. تا کی باید اشتغال جوانان در بخش دولتی رقم بخورد؟
یک موضوع مهم صیانت از شبکه ملی اطلاعات
رئیس مجلس هم در جلسه علنی روز گذشته مجلس، صیانت از شبکه ملی اطلاعات را موضوعی مهم عنوان کرد و گفت: شبکه ملی اطلاعات در خدمات پایه عمومی از جمله در بخش پیام‌رسان و سیستم عامل دچار کمبود جدی است که وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات باید به آن توجه کند.
محمدباقر قالیباف افزود: چرا یک پیام ساده بین دو شهروند ابتدا باید به خارج برود؟ این یک ضعف جدی است.ما در همین شبکه ملی اطلاعات در خدمات پایه عمومی دچار کمبود جدی هستیم. انتظار تولید محتوا از وزارت ارتباطات نداریم اما سیاستگذاری در دست شماست.
وی افزود: در رشد ترافیک داخلی و خارجی عدم تناسب وجود دارد و آن اندازه که رشد ترافیک در بخش خارجی وجود دارد، در حوزه داخلی نتوانستیم کنترل کنیم بنابراین به سیاست‌های تعدیلی و راهبردی نیاز داریم که در اختیار این وزارتخانه است.
وی با بیان اینکه کودکان، نوجوانان و خانواده‌های ما در معرض فضای آلوده هستند، اضافه کرد: این فضای آلوده را باید از دو زاویه بررسی کرد؛ نخست تولید محتوا که هم وزارتخانه و هم دیگر دستگاه‌ها در مورد آن مسئول هستند و موضوع دیگر توسعه سرویس‌های داخلی و سیاست‌های دولت و اعمال مدیریت در شبکه است.
رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: امروز لجام گسیختگی را در این فضا شاهد هستیم، این ضعف مدیریت و بدون سیاستگذاری بودن مشابهی در شرق و غرب ندارد و حالت لجام گسیخته و رها شده‌ای در این باره وجود دارد. رئیس مجلس شورای اسلامی همچنین با تأکید بر اینکه شبکه ارتباطی ما متکی به حوزه موبایل است، افزود: در شبکه ثابت فیبر نوری بسیار ضعیف عمل کرده ایم، هرچند فیبر نوری از ۷۰ کیلومتر به ۲ هزار کیلومتر رسیده است، اما سیاست مشخصی درباره آن وجود ندارد.
قالیباف بر اهمیت زیرساخت محتوا و خدمات در این زمینه نیز تأکید و اظهار کرد: بخشی از محتوا در اختیار دستگاه‌های دیگر و مردم است، اما سیاستگذاری و مدیریت در این باره وجود ندارد. چگونه است که برای رشد صنعت خودرو سیاستگذاری، تعرفه‌گذاری و حمایت از صنعت داخلی داریم، اما در حوزه وظایف وزارتخانه مربوطه که باید سیاست‌های تعدیلی داشته و رشد حوزه داخلی و خارجی با آن متناسب باشد این سیاست اعمال نمی‌شود؟ چرا حمایت در حوزه محتوا از بخش داخلی صورت نمی‌گیرد؟‌

یکی از تبعات شیوع ویروس کرونا تحت تأثیر قرار گرفتن فعالیت‌های اقتصادی است. به اعتقاد کارشناسان اقتصادی، ریسک ویروس کرونا به حدی است که می‌توان آن را آغازی بر وقوع یک رکود در اقتصاد جهانی دانست.
درهمین راستا پژوهشکده آمار ایران در قالب یک پژوهش و نظرسنجی از فعالان اقتصادی، اثرگذاری شیوع ویروس کرونا بر کسب و کارهای ایرانی را مورد بررسی قرار داده است. نتایج بخوبی نشان می‌دهد که تحت اثر شیوع این ویروس و اعمال برخی راهکارها در جهت کنترل شیوع آن، بخصوص ماه‌های ابتدایی برخی از فعالیت‌های اقتصادی با ظرفیت کمتر فعالیت کرده و برخی نیز مجبور به تعطیلی شده‌اند. هرچند این روند با کاهش اجرای محدودیت‌ها در ماه‌های بعدی کمتر شده است. همچنین میزان فروش، تولید، جریان نقدینگی و وضعیت اشتغال کسب و کارهای اقتصادی با شیوع ویروس کرونا دستخوش تغییرات منفی شدند به‌طوری که از میزان فروش، تولید و جریان نقدینگی در هر سه بخش اقتصادی کاسته شد و برخی از نیروی انسانی این کسب وکارها یا مورد تعدیل قرار گرفتند یا دچار دورکاری و غیبت موقت شدند که نشان‌دهنده تأثیر منفی بر اشتغال است. قیمت‌ها نیز در این دوران از اثر کرونا به دور نبوده‌اند، یکی از عواملی که بر تغییرات قیمت در این محدوده زمانی می‌تواند بر قیمت کالا و خدمات اثر بگذارد تغییر قیمت مواد اولیه است. با توجه به اثر این ویروس بر تمامی حوزه‌های اقتصادی در جهان، تغییر قیمت مواد اولیه امری قابل پیش‌بینی بود. کمبود تقاضا با توجه به اعمال سیاست محدودیت‌های اجتماعی نظیر قرنطینه در دوران شیوع ویروس کرونا یکی از مواردی است که فضای کسب و کارها را تحت تأثیر قرار داده است و فروش اینترنتی در این دوران می‌تواند نتایج مطلوبی از خود برای مقابله با کاهش تقاضا برجای گذارد. به‌علاوه، در صورت ادامه یافتن این روند پیش‌بینی می‌شود اثرات منفی نظیر کاهش تولید همچنان وجود داشته باشد و در صورت توقف شیوع ویروس کرونا و ایجاد شرایط عادی در فضای اقتصادی کشور حداقل 3 ماه زمان لازم است تا کسب و کارهای ایرانی به حالت عادی بازگردند. در این میان حمایت دولت از فضای کسب و کار در دوران شیوع اپیدمی به‌صورت «تأمین سرمایه درگردش از طریق اعطای وام‌های با سود پایین»، «تعویق بازپرداخت وام‌ها تا مدتی پس از پایان شیوع ویروس کرونا» و «معافیت مالیاتی در زمان اپیدمی» می‌تواند کمک شایانی برای فعالان اقتصادی باشد. بررسی‌های اقتصادی که تاکنون و در زمان اپیدمی صورت گرفته است نشان می‌دهد که شیوع ویروس کرونا بخش‌های اقتصادی از جمله گردشگری، بازرگانی خارجی، بازار سرمایه، بازار ارز، بازار مسکن، کسب و کارهای خُرد، کسب و کارهای عمومی، قیمت کالاها، تولید ناخالص داخلی را تحت تأثیر قرار خواهد داد. با توجه به‌ضرر و زیان‌های ناشی از شیوع ویروس کرونا در اقتصاد ایران، در صورتی که در مورد جبران زیان‌های اقتصادی فوراً چاره اندیشیده نشود و راهکاری به‌طور عملی در پیش گرفته نشود آسیب‌های وارده تصاعدی خواهد شد و بسیاری از فعالان اقتصادی با چالش زیادی رو‌به‌رو خواهند شد که حتی ممکن است از چرخه اقتصادی حذف شوند.
کرونا تولید را چقدر کاهش داد
بنا بر این گزارش، درخصوص پیش‌بینی تأثیر ویروس کرونا بر میزان تولید کالا یا ارائه خدمات ظرف سه ماه آینده نتایج به‌دست آمده نشان از کاهش تولید یا ارائه خدمات ظرف سه ماه آینده با ۶۲٫۸ درصد دارد. این کاهش تولید در بخش کشاورزی با ۷۳٫۶ درصد بیشتر نمود خواهد داشت.
زمان لازم برای برگشتن به شرایط عادی
نتایج این نظرسنجی نشان می‌دهد که در ۷۶٫۴ درصد از موارد سه ماه و بیشتر زمان لازم است تا اقتصاد به شرایط عادی بازگردد. همچنین نتایج نشان می دهد در بخش‌های خدمات و صنعت این میزان تقریباً با هم برابر است درحالی که بخش کشاورزی با ۸۳ درصد زمان بیشتری برای بازگشت صرف خواهد کرد. درباره رعایت پروتکل‌های بهداشتی در محیط کسب و کار برای قطع زنجیره شیوع ویروس کرونا و رسیدن به شرایط عادی تنها 2.1 درصد از کل کسب و کارها اعلام کرده‌اند که این موارد را رعایت می‌کنند.
انتظار فعالان اقتصادی از دولت
این گزارش حاکی است که اعطای تسهیلات و کمک از سوی دولت در دوران شیوع کرونا می‌تواند به صاحبان کسب و کار برای ادامه فعالیت کمک شایانی باشد. در ارتباط با انتظار آنها از دولت در دوران مشابه شرایط کرونایی برای حمایت از فضای کسب و کار 47.3 درصد از پاسخگویان به «تأمین سرمایه درگردش از طریق اعطای وام‌های با سود پایین» اشاره کرده‌اند. از دیگر انتظارات مهم در دوران مشابه کرونا با توجه به پاسخ‌های دریافتی می‌توان به «تعویق بازپرداخت وام‌ها تا مدتی پس از پایان شیوع ویروس کرونا» با 41.3 درصد و «معافیت مالیاتی در زمان اپیدمی» با ۳۰ درصد اشاره کرد.
تأثیر کرونا بر فعالیت کسب و کارها
 میزان فعالیت کل کسب و کارهای اقتصادی در زمان شیوع کرونا بر اساس نتایج این طرح اینگونه است که ۳۸ درصد کسب و کارها بر اثر کرونا در اسفند و فروردین فعالیتی نداشته‌اند که این مقدار در اردیبهشت به ۲۱ درصد رسیده است و در مقایسه با ماه‌های اسفند و فروردین فعالیت کسب و کارها در اردیبهشت ۱۷ درصد افزایش داشته است. همچنین میزان ۲۲درصد در اسفند و فروردین با تمام ظرفیت به فعالیت خود ادامه داده‌اند که با افزایش ۱۲درصد به عدد ۳۴درصد در اردیبهشت ماه رسیده است. همچنین ۴۰ درصد مابقی نمونه‌ها با حجمی کمتر از ظرفیت کامل در اسفند و فروردین فعالیت داشته‌اند که این عدد در اردیبهشت ماه به ۴۵ درصد رسیده است که حاکی از افزایش تعداد فعالیت کسب و کارها با حجمی کمتر از ظرفیت کامل است. بیش‌ترین تأثیر کرونا بر جنبه‌های مختلف فعالیت کسب و کارهای اقتصادی در کل بر اساس نتایج این طرح، اینگونه است که میزان فروش با ۴۸٫۸ درصد در اسفند و فروردین و ۴۵٫۷ درصد در اردیبهشت بیش‌ترین تأثیرپذیری را داشته است. گزینه‌های جریان نقدینگی، نیروی انسانی، مقدار تولید، بدون تأثیر و میزان پس‌انداز به ترتیب در رتبه‌های بعدی تأثیرپذیری از کرونا قرار دارد. لازم به ذکر است که این رتبه‌بندی در هر دو دوره یکسان بوده است. بیش‌ترین تأثیر کرونا بر جنبه‌های مختلف فعالیت کسب و کارهای اقتصادی در بخش‌های خدمات با ۴۱٫۱ درصد در اسفند و فروردین و ۳۷٫۸ درصد در اردیبهشت بوده است. بیش‌ترین تأثیر کرونا بر جنبه‌های مختلف فعالیت کسب و کارهای اقتصادی در بخش صنعت و معدن با ۴۵٫۹ درصد در اسفند و فروردین و ۴۴٫۴ درصد در اردیبهشت بوده است. بیش‌ترین تأثیر کرونا بر جنبه‌های مختلف فعالیت کسب و کارهای اقتصادی در بخش کشاورزی با ۶۹٫۸ درصد در اسفند و فروردین و ۵۶٫۶ درصد در اردیبهشت بوده است.
میزان تعدیل نیرو
در مورد تعدیل نیروی کار در کل بخش‌های کسب و کار ۳۰ درصد در اسفند و فروردین حداقل یک نفر را تعدیل کرده‌اند و در اردیبهشت ۷ درصد حداقل یک نفر را تعدیل کرده‌اند. همچنین نتایج تعدیل نیرو به‌تفکیک بخش‌های خدمات، در بازه‌ زمانی اسفند و فروردین، در ۲۵ درصد از کل بخش‌های کسب و کار حداقل یک نفر از دورکاری استفاده کرده و در اردیبهشت ۲۰درصد موارد حداقل یک نفر از دورکاری استفاده کرده‌ است. در ماه‌های اسفند و فروردین ۱۵٫۸ درصد و در اردیبهشت‌ماه ۳٫۹ درصد از کل بخش‌های کسب و کار حداقل یک نفر غیبت موقت داشته‌اند.
میزان جذب نیروی جدید
در مورد به خدمت گرفتن نیروی جدید انسانی در کل بخش‌های کسب و کار 8 درصد در اسفند و فروردین حداقل یک نفر نیروی انسانی جدید به‌کار گرفته شده است و در اردیبهشت 11.3 درصد حداقل یک نفر نیروی انسانی جدید به‌کار گرفته شده است.  در خصوص افزایش ساعت کاری در کل بخش‌های کسب و کار ۷٫۹ درصد در اسفند و فروردین حداقل یک ساعت افزایش ساعت کاری وجود داشته است و در اردیبهشت ۸٫۷ درصد حداقل یک ساعت افزایش ساعت کاری وجود داشته است. همچنین نتایج افزایش ساعت کاری به‌تفکیک بخش‌های خدمات، صنعت و کشاورزی در شکل ۱۲ نشان داده شده است.
تأثیر کرونا بر تغییرات قیمت
در مورد جهت تغییرات قیمت در کل بخش‌های کسب و کار ۲۴٫۵ درصد در اسفند و فروردین افزایش قیمت داشته‌اند، ۲۲ درصد کاهش قیمت و ۵۳٫۵ درصد تغییر قیمتی نداشته‌اند. این درصدها در اردیبهشت به ترتیب ۲۸ درصد، ۲۰٫۲ درصد و ۵۱٫۹ درصد است. بیش‌ترین عامل تغییر قیمت، تغییر قیمت مواد اولیه با ۳۱٫۳ درصد در اسفند و فروردین و تغییر تقاضا با ۲۲٫۳ درصد در اردیبهشت ماه بوده است.
 تأثیر کرونا بر تغییرات فروش و تولید
در مورد تغییرات فروش در کل بخش‌های کسب و کار ۷۰ درصد در اسفند و فروردین کاهش فروش داشته‌اند، ۱۶٫۱ درصد افزایش فروش و ۱۳٫۱ درصد بدون تغییر بوده‌اند. این درصدها در اردیبهشت به ترتیب ۶۶٫۸، ۱۶٫۷ و ۱۶٫۶ درصد است. در کل بخش‌های کسب و کار ۶۳ درصد در اسفند و فروردین کاهش تولید داشته‌اند، ۱۵,۳ درصد افزایش تولید و ۲۱٫۲ درصد بدون تغییر بوده‌اند. این درصدها در اردیبهشت به ترتیب ۵۷٫۲، ۱۶٫۵ و ۲۶٫۳درصد است.
 مهم‌ترین مشکلات کسب و کارها
طبق اطلاعات اخذ شده، مهم‌ترین مشکل در کل کسب و کارها طی اسفند و فروردین پرداخت حقوق و دستمزد با ۲۵ درصد بوده و بازپرداخت وام‌ها و پرداخت اجاره با ۲۱ درصد در رتبه‌های بعدی قرار دارند. اردیبهشت ماه نیز پرداخت حقوق و دستمزد با ۲۹ درصد، بازپرداخت وام‌ها با ۲۱ درصد و پرداخت اجاره با ۱۴ درصد در رتبه‌های بعدی قرار دارند. مهم‌ترین راهکار در کل کسب و کارها دریافت وام از بانک‌ها با ۴۴درصد است و دریافت وام از شرکت‌های مالی خرد یا افراد حقیقی و کاهش هزینه‌های عملیاتی (مانند تعدیل نیرو و کاهش حقوق) در رتبه‌های بعدی قرار دارند.
همچنین فروش اینترنتی با ۲۲٫۴ درصد در اسفند و فروردین و با ۲۵٫۲ درصد در اردیبهشت به‌عنوان مهم‌ترین راهکار برای عبور از دوران کرونا در نظر گرفته شده است. فروش اقساطی و فروش با تخفیف در رتبه‌های بعدی راهکار در نظر گرفته شده قرار دارند.

 ندا سیجانی / شاید کمترکسی را بتوان یافت که با تصنیف زیبای «مرغ سحر» آشنایی نداشته و چند بیتی از آن را با خود زمزمه نکرده باشد؛ قطعه‌ای   سروده ملک الشعرا بهار و به آهنگسازی مرتضی نی داوود که نخستین بار سال 1306 به اجرا درآمد. جالب است بدانید ابتدا ملودی این اثردر دستگاه ماهور ساخته شد و بعدها ملک الشعرای بهار شعر آن را سرود. «مرغ سحر» جایگاه ویژه‌ای در موسیقی ایران دارد، تصنیفی جاودانه که شاعر به زیبایی اعتراض‌های دوران مشروطه ایران را با مرغ محبوس در قفس روایت می‌کند. بانو ملوک ضرابی نخستین خواننده این اثر است؛ البته بارها و بارها این کار توسط دیگر خوانندگان همچون جلال تاج اصفهانی، قمر الملوک وزیری، نادر گلچین، هنگامه اخوان، محمدرضا شجریان و همایون‌ شجریان خوانده و اجرا شد. این ترانه بعد از گذشت سال‌ها همچنان محبوب و مورد علاقه مردم و هنرمندان موسیقی است. بعد از انقلاب و در دهه‌های  اخیر آشنایی اغلب مردم ایران با قطعه «مرغ سحر» با صدای محمد رضا شجریان بوده و این اثر را یادگار این استاد بزرگ می‌دانند. شجریان این قطعه را نخستین بار سال 1369 و در کنسرتی در دانشگاه برکلی امریکا اجرا کرد. حال ارکستر فیلارمونیک تهران در پروژه‌ای جدید با عنوان «فراتر از قرنطینه» به رهبری آرش گوران و با صدای همایون شجریان و عبیر نعمه (خواننده اهل لبنان) این قطعه را به اجرا درآورده است. همایون شجریان در صفحه شخصی خود (اینستاگرام)نوشته است: «تقدیم به تمام مردم جهان… مردمی که مهرشان مرز و‌ نژاد نمی‌شناسد...» آرش گوران این کار را بازآفرینی کرده و در گفت‌و‌گویی کوتاه درمورد هدف از انجام این کار صحبت کرده است که در ادامه می‌خوانید:

ابتدا در مورد ایده شکل‌گیری این پروژه توضیح دهید؟
طی برنامه‌ریزی‌های از پیش انجام گرفته قرار بر این بود ارکستر فیلارمونیک تهران سال گذشته کنسرتی در تهران برگزار کند که به‌دلیل شیوع ویروس کرونا این برنامه کنسل شد. درهمان برهه زمانی و در روزهای قرنطینه دغدغه این را داشتم بتوانم کاری انجام بدهم تا از این محدوده خانگی عبور کنیم و فراتر برویم و بواسطه موسیقی با دنیا ارتباط برقرار کنیم و سرانجام به این نتیجه رسیدم اثری بسازم با حضور نوازندگان جهانی و از آنها خواهش کردم در این پروژه شرکت کنند که بحمدالله مورد استقبال قرار گرفت و نوازندگان حاضر در این پروژه در منزل یا استودیو شخصی خود این کار را ضبط و ارسال کردند، اگرچه با وجود این شرایط انتظار داشتیم کیفیت صدا خوب نباشد اما خوشبختانه محصول نهایی از کیفیت صدایی خوبی برخوردار بود. در ساخت یا بهتر است بگویم بازآفرینی تصنیف «مرغ سحر» هدف و مخاطب پیامم نخست مردم کشورم بودند و بعد آن مردمان دیگر جهان و پیام آن این بود که در این روزها همه مردم جهان با یک اتفاق روبه‌رو هستند و باید بپذیریم همه از یک‌ نژاد و رنگ هستیم و این تقسیم ‌بندی‌ها اساساً در احساس، عاطفه و علاقه مردم چیزی را تغییر نخواهد داد. ساخت این اثرحدوداً دوماه به‌طول انجامید و اجرای این نت‌ها قطعاً بدون همکاری تیم اجرایی و قوی ارکستر فیلارمونیک تهران به‌وجود نمی‌آمد. فارغ از این حضور هنرمندان بزرگی است که در این پروژه بدون هیچ چشمداشتی همکاری داشتند. همایون شجریان هم بدون هیچ چشمداشتی این اثر را برای مردم کشورش خواند و بار دیگر همراه با مردم سرزمینش شد. البته دوستان دیگری هم در این کار همکاری داشتند، ازبخش هماهنگی و ارتباط بین‌المللی تا بخش تیم اجرایی، صدا‌برداری و دیگر عزیزان که تلاش دلسوزانه داشتند.

 هدف شما از انتخاب تصنیف «مرغ سحر» چه بود؟
قطعه «مرغ سحر» نام‌ آشنای مردم ایران است و شعر این کار به نوعی بیان‌کننده رهایی، آزادی بشر و خروج از هر گونه محدودیت است، در واقع المان‌هایی از روشنایی و امید است و بر همین اساس این کار را انتخاب کردم و تصمیم داشتم این قطعه به‌صورت بین‌المللی پخش و شنیده شود. در پروژه «فراتر از قرنطینه» بخش کوتاهی از تصنیف مرغ سحر خوانده می‌شود و یک اپیزود آغازی و پایانی دارد بنابراین، این کار را به روز یا بازآفرینی کردم. ابتدا با همایون شجریان عزیز تماس گرفتم و از این ایده بسیار استقبال کرد و درشکل‌گیری این کار همکاری و همراهی بسیاری داشتند.

از ابتدا تصمیم داشتید این کار با دو خواننده اجرا شود؟
خیر تصمیم داشتیم این کار با حضور 4یا 5 خواننده از کشورهای مختلف باشد که بسیار مورد استقبال آنها قرار گرفت اما به‌دلیل مشغله‌های کاری این عزیزان، نتوانستیم از حضور آنها در این پروژه بهره ببریم و در ادامه گزینه بعدی خانم عبیر نعمه بود که پیش از این با صدای ایشان آشنا بودم و احساسم بر این بود صدای ایشان به کاراکتر و محتوای این کار نزدیک است و سرانجام این انتخاب انجام گرفت. همایون جان هم که به نمایندگی از ایران در این پروژه حضور داشتند. البته ایده دیگرم فراتر از‌ نژاد و جنسیت و برابری بین زن و مرد است که بسیار مورد استقبال قرار گرفت و جذابیت خاصی در کار ایجاد کرد.

به عقیده شما پخش این کار در عرصه بین‌الملل در معرفی موسیقی ایران چه تأثیری خواهد داشت؟
امیدوارم این اثر تأثیر‌گذاری خود را داشته باشد هر چند که معتقدم موسیقی یک زبان بین‌المللی است. البته در محتوای هر موسیقی چون اقلیم و قومیت ممکن است تفاوت‌هایی وجود داشته باشد اما اساساً باید بپذیریم موسیقی می‌تواند فراتر از مرزها پیش برود و جغرافیایی نداشته باشد و این پیام براحتی از طریق مفهوم یک موسیقی که از سرچشمه‌های خودش نشأت می‌گیرد منتقل می‌شود. «مرغ سحر» با حضور و همکاری عواملی چون روشنک روشنایی(مدیر روابط بین‌الملل)، (محمد صفرپور سرپرست تیم اجرایی)، پیمان ابوالحسنی(مدیر اجرایی)، رضا فرهادی(صدا و میکس و مسترینگ)، حمید شوارعان(کارگردان ویدئو)، کیمیا افشاری(دستیار روابط بین‌الملل)، حمید خداپناهی(مترجم شعر) اجرا و عرضه شد.

محسن بوالحسنی
خبرنگار
هفته اول خردادماه، تعدادی از هنرمندان عرصه تئاتر با انتشار بیانیه‌ای نسبت به پخش آثارشان در قالب فیلم‌تئاتر در پلتفرم‌های اینترنتی معترض شدند و اعلام کردند که چنین اتفاقی بدون هماهنگی با آنها و البته بدون پرداخت حق و حقوق قانونی آثار رخ داده است. این ماجرا و بیانیه در شبکه‌های خبری سر و صدای زیادی برپا کرد و بعد از انتشارش هم جوابیه پشت جوابیه منتشر شد. کارگردان‌های گلایه‌مند تئاتر و مدیران پلتفرم‌ها از طرف دیگر هر کدام به نحوی به این اتفاق واکنش نشان دادند و تقریباً همه این مسیرها و جوابیه‌ها و اعتراض‌ها به مؤسسه بتهوون ربط داشت. بابک چمن‌آرا مدیر این مؤسسه اما با رد این نظریات رسماً در گفت‌وگویی با ایسنا اعلام کرد که هیچ کدام از این فیلم‌تئاترها برخلاف قرارداد منتشر و عرضه نشده و او کاری خارج از چارچوب قرارداد با صاحبان تئاترها انجام نداده است. حسین مسافرآستانه مدیر تماشاخانه ایرانشهر هم طی مصاحبه‌ای گفت: «بعد از سال 95 مقرر شد هر گروهی با هر تیمی که خودش می‌خواهد کارش را در سالن‌های ایرانشهر ضبط کند و سالن هم اگر خارج از ساعت اجرا در اختیار گروه باشد، مبلغی را به ازای آن دریافت می‌کند، ولی دیگر هیچ تعهدی در قبال چگونگی پخش متوجه سالن‌ها نبود.»
کامبیز نوروزی وکیل و کارشناس مسائل حقوقی طی گفت‌وگویی که با «ایران» داشت و در همین صفحه چاپ شد، بروز چنین اتفاقی را حاصل بی‌توجهی اهالی تئاتر‌ (علیرغم زحمتی که می‌کشند) دانست و از هنرمندان خواست از این به بعد نسبت به عقد قراردادهای حقوقی خود وسواس بیشتری داشته باشند و به تفاهمنامه‌های شفاهی بسنده نکنند. بعد از انتشار این گفت‌و‌گو ایوب آقاخانی که دو نمایشش یعنی «تکه‌های سنگین سرب» و «کسوف» در این سامانه‌ها عرضه شد بود در گفت‌وگو با «ایران» ضمن تأیید صحبت‌های نوروزی از اخلاق و منش هنرمندان تئاتری گفت که این حسن اخلاق باعث اعتماد آنها به همه می‌شود و شاید این نقطه قوت اخلاقی به یک نقطه ضعف بدل شده باشد.
موضوع نه شخصی، بلکه صنفی است
آقاخانی درباره چالش‌های پیش آمده برای فیلم‌تئاترها طی یک ماه اخیر از قصد صنف خود برای پیگیری وضعیت قراردادها می‌گوید. او ضمن تأکید بر هم‌اندیشی هنرمندان برای رسیدن به سازوکار حقوقی درست و با اشاره به گفت‌وگوی ایران با کامبیز نوروزی، کارشناس حقوقی، می‌گوید: «نکته اصلی اخلاق متعالی اهالی تئاتر است. حرف بچه‌های تئاتر برخلاف بسیاری حوزه‌های دیگر، حرف است و وقتی با کسی قول و قراری می‌گذارند به هر قیمتی سر آن قول و قرار می‌مانند و آنچنان مقید به مکتوبات و قراردادها نیستند که اصلاً چنین چیزی بین‌مان رد و بدل شده، بلکه همین تعهدهای شفاهی و اخلاقی برای ما از هزار صفحه کاغذ مهم‌تر بوده است. واقعاً باعث تأسف است که برخی می‌خواهند از این اخلاق حسنه سوءاستفاده و طوری برگزار کنند که نه در‌ شأن این بچه‌هاست و نه در‌ شأن هنر... حالا بداخلاقی‌ها کار را به جایی می‌رساند که ما هم بیشتر به فکر مسائل حقوقی باشیم و آن را به معرفت و قول و قرارهای شفاهی ترجیح بدهیم.» او صرفاً مسأله را به قضیه فیلم‌تئاترها محدود نمی‌داند و معتقد است که در حوزه‌هایی دیگر از جمله بحث مالیات هم با مشکلاتی از این دست روبه‌رو هستند. این کارگردان شاهد مثال خود را این‌طور مطرح می‌کند: «به‌عنوان مثال خود من قول و قرارهای کاری‌ام را با همکارانم به‌صورت شفاهی می‌گذارم و قراردادهایمان این‌طور و اخلاقی است، اما یکی از جاهایی که در آن به مشکل برمی‌خوریم اداره مالیات است. در واقعاً مبلغ قرارداد من با مرکز هنرهای نمایشی یا سالن‌ها را مبنا قرار می‌دهند در حالی که بخشی از آن یا حتی بیش از آن هزینه تولید پروژه می‌شود و ما با عوامل تولید قراردادی نداریم. مقصود این است که این یک سنت اخلاقی خوب در بچه‌های تئاتر است اما در بزنگاه‌هایی مثل اتفاقاتی که طی یکی دوماه اخیر افتاد تلنگری به ما زده شد تا متوجه بروز گرفتاری‌ها و بداخلاقی‌هایی شویم و حالا دیگر اجازه نمی‌دهیم که کسی از این صداقت سوءاستفاده کند و از آب گل‌آلود ماهی بگیرد.»
با این‌همه چنین بحث و چالشی، آنقدر جدی و پیچیده‌ بود که اصلی‌ترین مسأله‌اش به‌روز نبودن قراردادها و شکل حقوقی و رسمی تعهدات نسبت به بستر زمان است. آقاخانی در پاسخ به این سؤال که آیا چشم‌اندازی از طرف صنف تئاتری‌ها در این زمینه طراحی و فکر شده یا نه می‌گوید: «نکته اینجاست که خود من از اول اصلاً دنبال ماجرای حقوقی آن نبودم. دو فیلم‌تئاتر از من منتشر شد اما مشکلی با این داستان نداشتم و حتی خیلی هم ناراضی نبودم اما بحث، فقط رضایت و عدم رضایت من نیست و یک مسأله صنفی است. اما جایی که برای من ممکن است خوشحالی هم داشته وقتی باعث ضرر و زیان و پایمال شدن حق و حقوق بسیاری از همکارانم شود دیگر قابل رفع و رجوع‌های شخصی نیست. دو اثری که از من منتشر شد با واسطه به مؤسسه بتهوون سپرده شده بودند و به‌عنوان سهم بنده، نسخه‌هایی از دی‌وی‌دی آنها به من داده شد. اینکه این نسخه‌‌های دی‌وی‌دی‌ که همان‌سال‌ها به من داده شد، کل درآمد من از این تئاترهاست یک بحث و اگر ادامه‌ای دارد بحث دیگری‌ است. من اینها را اعلام کردم اما صاحب‌امتیاز و تصمیم، در مؤسسه بتهوون مصاحبه‌ای کرد که جواب آن مصاحبه صرفاً مسأله شخصی نیست و توهین به کل مجموعه تئاتر است.»
کسی حق توهین به هنرمندان را ندارد
ایوب آقاخانی از مدیر بتهوون هم در گفت‌وگویش با «ایران» گلایه می‌کند و مصاحبه‌ او با یکی از خبرگزاری‌ها را توهین‌آمیز می‌خواند و می‌گوید: «این بچه‌ها نه تنها سالیان، بلکه‌ دهه‌هاست که مشغول کار فرهنگی هستند و نه تجاری. تأکید می‌کنم اهالی تئاتر، تاجر نیستند، هنرمندند. پس مسأله شخصی نیست و صنفی است چون پرداخت درصدی از این فروش‌ها و... دردی از کسی دوا نمی‌کند، اما این مسأله نباید باعث شود برخی به خودشان اجازه بدهند که به هنرمندان نازک‌تر از گل بگویند یا نگاهی از بالا به پایین به آنها داشته باشند؛‌ آن‌هم به کسانی که موجودیت‌ خود را مدیون آنها هستند. بنابراین از اینجا به بعد برای ما مهم شده که نگذاریم دیگر چنین اتفاقاتی بیفتد. فرض کنیم این بیماری فراگیر پایدار بشود یا شرایط مشابهی به امر تئاتر و سینما مستولی شود و ما تا مدت‌ها نتوانیم اجرا و اکران داشته باشیم. سرنوشت پویایی و ادامه حیات تئاتر و سینما با بسترهای اینترنتی گره می‌خورد و اگر در چنین شرایطی ما در دام آدم‌های سودجو بیفتیم در واقع تنها منفذ حیاتی تئاتر و سینما را بسته‌ایم و به همین دلیل و نگاه هم ما از این به‌بعد سفت و سخت پیگیر مسائل حقوقی همکاران خود در تئاتر خواهیم بود و به خاطر صنف، حرفه و ویژگی‌های حرفه‌ای دیگر اجازه چنین رفتارهایی را نخواهیم داد.
فیلم‌تئاتر باشد یا نباشد
او درباره اصل و اساس وجود و پخش فیلم‌تئاتر هم نظری موافق دارد و می‌گوید: «چرا پخش نشود؟ اتفاقاً بسیار بستر مناسب و درستی است و باید حتی بیش از گذشته به آن پرداخت و دلسوزان تئاتر دست‌به‌دست هم بدهند و با کمک مدیران فرهنگی باعث بسط و گسترش این امکان باشند اما کرونا واقعاً یک امکان و امتیاز بود که ما نسبت به اطراف و اطرافیان خود آگاه‌تر شویم و این آگاهی را هم مدیون کسی نیستیم، بلکه تلنگر درستی بود که خوردیم و خدا را بابت آن شاکریم.»

روایت
زندگی‌ در دوران کرونا

دوران عجیبی بود و شاید یکی از حسن‌هایش این بود که تنها ما ایرانی‌ها آن را تجربه نکردیم و یک تجربه جهانی با مقیاس و وسعتی به اندازه تمام دنیا بود. هنرمندان در هر کجای جهان با این خانه‌نشینی‌ها و وفق‌دادن خود با شرایط موجود تجربه‌ای تازه را پشت سر گذاشتند و هر کس به شیوه و روش خود، تلاش کرد این خلأ و ترس از ابتلا و بیکاری‌ و... را طوری جبران کند که در پایان خود را بازنده این بیماری نبیند. من و همکارانم در گروه پوشه هم برنامه‌هایی داشتیم که به‌دلیل شیوع همین بیماری با مشکل روبه‌رو شد. در واقع ما از سال 98 برای سه تئاتر در سال 99 برنامه‌ریزی کرده بودیم که بیشترشان هم قرار بود در سالن‌های خصوصی اجرا شوند. بحث‌های اولیه با سالن‌ها و سرمایه‌گذارها انجام شده بود که متأسفانه کرونا همه چیز از جمله عزم سرمایه‌گذارها برای مشارکت و... را به هم ریخت و امروز هم در این موضوع چشم‌انداز روشنی نسبت به آنچه در سر داشتیم نداریم و منتظریم ببینیم شرایط به چه نحو و نوعی پیش خواهد رفت؛ اما خود من برای اینکه متوقف نشده باشیم، این چند ماه بی‌وقفه در حال تحقیق و پژوهش و نوشتن بودم و معتقدم این تنها راه برون‌رفت از این شرایط است و تجهیز کردن خود برای روزهای بعد از این بیماری، مهم‌ترین کاری‌ است که دست‌خالی نباشیم و یکی از اصلی‌ترین نیازهای ما در این حوزه هم متن است. پس ما هم بخش عمده‌ای از توان خود را بر تولید محتوا گذاشتیم. در بخش سیاست‌های کلان تئاتر در دوران کرونا هم تا جایی که ممکن بود و می‌شد کار زیربنایی انجام داد فعالیت‌هایی کردیم و از جمله آنها همان‌طور که گفتید راه‌اندازی یکسری پویش‌ها و شبه‌جشنواره‌های آنلاین که یک نمونه از آن مسابقه نمایشنامه‌نویسی بود که با همکاری مرکز هنرهای نمایشی حوزه‌ هنری سامان گرفت و به عقیده من اتفاق خوبی در این مسیر بود. در کنار این فعالیت‌ها، در همین ایام، دومین رمان خودم را هم آغاز کردم که بعد از این روزگار، با انبانی بایسته از دورانی چنین عجیب خارج شوم. به‌هر صورت هر کدام از ما سعی کردیم به شکل و شیوه خود یا با کاری که از دستمان برمی‌آمد تئاتر را زنده نگه داریم یا آن را زنده‌ نشان بدهیم و حالا مردم بعد از کرونا قضاوت خواهند کرد که چه کردیم و به کجا و چه سمتی حرکت کردیم. به‌هر روی دوران خاصی است که همه با هم تجربه کرده و می‌کنیم و کمترین کاری که می‌شود کرد درس گرفتن از این دوران، برای روزگار آینده است که دیر یا زود بالاخره فرا می‌رسد.

پریسا عظیمی
خبرنگار
مراسم عروسی و عزا حالا به پاشنه آشیل تمام تلاش ها برای مبارزه با کرونا تبدیل شده است. در استان آذربایجان شرقی پس از برگزاری هر مراسم ترحیم یا عروسی، به‌طور متوسط 50 مبتلا به کرونا شناسایی می‌شوند. در یک مراسم عروسی در استان هرمزگان عروس مبتلا به کرونا 70 نفر دیگر را آلوده کرد. در اهواز، یک مراسم ترحیم ناگهان باعث طغیان کرونا در غرب اهواز شد. معاون کل وزیر بهداشت هم دلیل اصلی شیوع کرونا در کردستان و خصوصاً سنندج را برگزاری مراسم ترحیم و عروسی و حضور افراد در تجمع‌ها عنوان کرد و گفت: به ما خبر دادند که در سنندج مردم مراسم عروسی را در کارواش برگزار می‌کنند که چنین موضوعی شاید برای اولین بار است که در تاریخ بشریت اتفاق می‌افتد!
ممنوعیت‌های قانونی و برخوردهای انتظامی با برگزاری مراسم ترحیم و عروسی، این مراسم را به زیر زمین برده است و همین موضوع مخاطرات آن را بیشتر کرده است. بسیاری از زوج‌های جوان که مراسم ازدواج‌شان را به‌دلیل شیوع کرونا به تعویق انداخته بودند، این روزها تصمیم به برگزاری مراسم عروسی خود گرفته اند. این مراسم‌ها نه به شکل معمول، بلکه به‌صورت مخفیانه در منازل، باغ‌ها و حتی در پارکینگ ها برگزار می‌شود.
به اعتقاد کارشناسان حضور در تجمعات و گردهمایی‌های فامیلی مهم‌ترین عامل ابتلا به ویروس کروناست. بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد شرکت در مراسم‌های عروسی، عزاداری، مسافرت‌ها و سابقه حضور در مراکز خرید دلیل اصلی ابتلای افراد به ویروس کرونا بوده است.
ماجرای عروس کرونایی قشم
دکتر«فاطمه نوروزیان»، مسئول کمیته آموزش و اطلاع‌رسانی مدیریت کرونا در دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان دراین باره به «ایران» گفت: چند روز پیش بود که یک عروس ناقل ویروس کرونا در میهمانی عروسی خود در قشم بیش از ۷۰ نفر از میهمانان را به کووید ۱۹ مبتلا کرد. عروس این مراسم، یک هفته قبل از مراسمش علایم سرماخوردگی داشته که متأسفانه بدون توجه به آن، یک هفته بعد، اقدام به برگزاری مراسم می‌کند و به‌دنبال آن 75 نفر نیز مبتلا می‌شوند.
 وی به مراسمی دیگر اشاره کرد و افزود: یک مدیر مدرسه با برگزاری جشنی در منزلش موجب می‌شود همه میهمانانش به غیر از یک نفر که از آمدن به آن میهمانی خودداری می‌کند به کرونا مبتلا شوند. نکته جالب این است که آن یک نفر که در میهمانی شرکت نکرده سالم بوده است. بعداز این جشن مدیر در مدرسه حاضر می‌شود و پرسنل مدرسه هم به کرونا مبتلا می‌شوند. برادر این فرد (مدیر مدرسه) هم که کارمند بانک بوده بعد ازحضور در این مراسم به سرکار خود می‌رود و تعدادی دیگر از کارمندان بانک هم مبتلا می‌شوند. نتیجه میهمانی این می‌شود که 34 نفر در یک جشن خانوادگی به‌کرونا مبتلا می‌شوند.
دکتر نوروزیان با اشاره به اینکه با وجود تعطیلی تالارها شاهد افزایش برگزاری این مراسم‌ها هستیم ادامه داد: شخص استاندار تأکید کرد، جلوگیری از این مراسم به فرمانداران و بخشداران واگذار شده است و باید با صاحبان این مراسم‌ها جدی‌تر از قبل برخورد شود.
تدفین مختصر و چهلم آنچنانی
در مراسم عزاداری اغلب دیده شده که صاحبان عزا به‌دلیل شیوع کرونا موفق به برگزاری مراسم ختم آنچنانی نشده‌اند، اما این اتفاق را با برپایی مراسم چهلم آنچنانی جبران می‌کنند. سال گذشته و اوایل امسال با بستن ورودی آرامستان‌ها و ممنوعیت چاپ آگهی ترحیم تا حدودی رفت و آمدهای سوگواری کنترل می‌شد و خاکسپاری شهروندان از دست رفته با رعایت پروتکل‌ها و بدون جمعیت‌ زیاد برگزار می‌شد اما این حساسیت‌ها اکنون بسیار کم شده و مردم بدون ترس از کرونا حضور در مراسم را از سر گرفته‌اند و شهرداری‌ها نیز کنترل جدی برای عدم ورود به آرامستان‌ها را در میان صدها دغدغه توسعه شهری فراموش کرده‌اند.
این مراسم‌ اخیراً در شهر تبریز و برخی از مناطق استان آذربایجان شرقی هم مانند دیگر استان‌ها رواج پیدا کرده است.
به‌گفته رئیس گروه بیماری‌های واگیر مرکز بهداشت آذربایجان‌شرقی بعد از برگزاری هر مراسم عروسی یا عزا حدود ۵۰ نفر مبتلا به کرونا در میان شرکت‌کنندگان شناسایی می‌کنیم.
سیمین خیاط‌ زاده افزود: با‌وجود اینکه هنوز برگزاری مراسم‌های بزرگ مانند عروسی‌ها و عزاداری‌ها در تعداد زیاد را توصیه نکرده‌ایم، اما متأسفانه مردم این کار را انجام می‌دهند.
 «علی یار راستگو»، معاون سیاسی امنیتی استانداری آذربایجان شرقی در گفت‌و‌گو با« ایران » تجمعات و دورهمی‌های خانوادگی را از جمله دلایل بالارفتن اخیرآمار کرونا در استان دانست و اظهار داشت: انتشار ویروس کووید19 بیشتر از طریق ذرات بزاق منتقل می‌شود و افزایش برگزاری مراسم‌های عروسی و ترحیم به‌صورت مخفیانه موجب افزایش مبتلایان شده است.معاون سیاسی امنیتی استانداری آذربایجان شرقی به برخورد مأموران نیروی انتظامی با این گونه مراسم‌ها اشاره کرد و گفت: اگر گزارشی مبنی بر برگزاری مخفیانه این گونه مراسم‌ها داشته باشیم، نیروی انتظامی ورود پیدا می‌کند و با تحویل صاحبان مراسم به دستگاه قضایی برخورد قانونی خواهد شد.
راستگو تأکید کرد: از مرم استان می‌خواهیم از برگزاری این مراسم‌ها جداً خودداری کنند و در صورت حضور در تجمعات با رعایت فاصله اجتماعی و استفاده از ماسک از انتشار ویروس کووید19 جلوگیری کنند و همچنین بعداز خارج شدن از میان جمع حتماً دست هایشان را با مواد شوینده بشویند یا ضد عفونی کنند.
شرایط ویژه خوزستان
«رضا نجاتی»، سخنگوی ستاد مدیریت کرونا در خوزستان هم در گفت‌و‌گو با «ایران» از افزایش مراسم عروسی و ترحیم در خوزستان ابراز نگرانی کرد و افزود: در خوزستان ارتباطات اجتماعی و همبستگی قبیله‌ای و طایفه‌ای بسیار زیاد است و برگزاری این مراسم‌ها بسیار مفصل و با جمعیت قابل توجه برگزار می‌شود.
سخنگوی ستاد مدیریت کرونا در خوزستان یکی از دلایل بالارفتن آمار کرونا در خوزستان را برگزاری این مراسم دانست و تصریح کرد: بیشتر این مراسم به‌دلیل اینکه به‌صورت زیرزمینی است در فضای بسته برگزار می‌شود و افراد شرکت‌کننده هم بدون توجه به رعایت پروتکل‌های بهداشتی با یکدیگر دست می‌دهند و روبوسی می‌کنند و در واقع راه‌های انتقال را بشدت گسترش می‌دهند. در واقع بخش عمده‌ای از ابتلایان اخیر کرونا در این مراسم‌ها اتفاق افتاده است.نجاتی درباره اینکه چرا با این‌گونه مراسم‌ها جدی‌تر از قبل برخورد نمی‌شود تا شاهد افزایش انتقال ویروس نباشیم، خاطرنشان کرد: در شهرستان‌ها به‌دلیل اینکه دسترسی به آنها آسان‌تر است؛ برخورد‌ها بیشتر است اما در روستاها به‌دلیل اینکه دسترسی به آنها مشکل است و اغلب اطلاعی هم داده نمی‌شود برگزاری این مراسم‌ها بیشتر است.
وی ادامه داد: البته در جلسه چند روز پیش ستاد استانی کرونا این موضوع مطرح شد که برخورد با این گونه مراسم‌ها به فرمانداران در شهرستان‌ها، دستگاه قضایی و فرماندهان نیروی انتظامی واگذار شود تا جدی‌تر با این مراسم‌ها برخورد شود. از مردم هم می‌خواهیم که اگر در نزدیکی منزلشان یا بین اقوام این مراسم‌ها برگزار می‌شود حتماً با تماس با 110 اطلاع‌رسانی کنند.

رضا اردکانیان
وزیر نیرو
پویش هرهفته - الف - ب- ایران در شش ماهه دوم سال 1398 برگزار شد و طی آن 227 پروژه بزرگ صنعت آب و برق کشور با سرمایه‌گذاری بیش از 33 هزار میلیارد تومان افتتاح و به بهره‌برداری رسیدند. گزارش پویش را یک بار در آغاز و بار دیگر در اردیبهشت سال‌ جاری و اتمام آن به نمایندگی از همه خدمتگزاران صنعت آب و برق در سازمان دولت و بخش خصوصی خدمت رهبر معظم انقلاب ارائه کردم. ایشان هر دو بار بزرگوارانه ضمن گفتن خدا قوت و دلگرم ساختن، با عباراتی صمیمی، خانواده بزرگ صنعت آب و برق را به تلاش بیشتر و استواری بر مسیر خدمت فراخواندند.
سال 1398 بویژه برای صنعت برق ایران پر از دستاوردهایی بود که برای اولین بار محقق شدند. این صنعت افتخار آن را داشت که در سال 1398 برای اولین بار موفق شود میزان رشد سالانه اوج بار را از میانگین 10 ساله حدود 5 درصد به 1 درصد کاهش دهد. این به معنای عدم نیاز به ساخت 5000 مگاوات نیروگاه برق است که در این شرایط تحریمی به بیش از معادل 3 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری نیاز دارد. صنعت برق موفق شد برای اولین بار تلفات در شبکه توزیع برق کشور را یک‌ رقمی کند. میزان سرانه ظرفیت نصب‌ شده نیروگاه‌های کشور برای اولین بار به 1000 وات برای هر ایرانی رسید و راندمان نیروگاه‌های برق حرارتی کشور برای اولین بار به 38.56 درصد رسید که ایران را بالاتر از متوسط جهانی آن (37.3 درصد) قرار می‌دهد. مجموعه‌ای از این دستاوردها را نیز که برای نخستین بار در صنعت برق ایران به دست آمده‌اند در گزارشی با عنوان «اولین‌های برقی» در اردیبهشت 1399 خدمت رهبر معظم انقلاب ارائه کردم.
اینجانب متنی را که ایشان در پاسخ به گزارش وزارت نیرو درخصوص «اولین‌های برقی» مرقوم نموده‌اند، نمونه‌ و شیوه‌ای از مواجهه با خدمتگزاران مردم در سخت‌ترین شرایط تحریم اقتصادی و جنگ روانی می‌دانم. تردیدی نیست که ایشان مطلع‌ترین فرد درباره کاستی‌های کلان عرصه‌های مختلف کشور هستند. دستگاه‌های اجرایی گزارش‌های متعدد به ایشان ارائه می‌کنند و اشراف ایشان بر امور مختلف کشور به‌واسطه چهار دهه حضور در بالاترین سطوح اداره کشور بر کسی پوشیده نیست. اگر قرار بر برشمردن کاستی‌های دستگاه‌ها و به رخ کشیدن نقصان‌ها در معرض افکار عمومی باشد، رهبر معظم انقلاب بیش از هر کسی می‌توانند این کار را انجام دهند. ایشان به داده‌های لازم دسترسی دارند و از جایگاه رفیع قانونی برای برشمردن کاستی‌ها برخوردارند. برداشت من این است که در جایی که موضوع افزایش عرضه خدمت به مردم در میان باشد، مشی ایشان دلگرم نگه داشتن خدمتگزاران و ارج نهادن به داشته‌ها و دستاوردهاست.
 ایشان در حاشیه گزارش «اولین‌های برقی»، گرم و صمیمانه اصحاب صنعت برق را به جدیت در دنبال نمودن کار فراخوانده‌اند و سپس بسیار منصفانه و مدبرانه یکی از عرصه‌های مهم صنعت برق و ضرورت تمرکز بر بهبود و کارآمدی بیشتر در آن را یادآور شده‌اند و در پایان با ابراز لطف، از زحمات مجموعه دست‌اندرکاران این صنعت قدردانی نموده‌اند. این پیام بی‌پیرایه و ارزشمند حاوی الگویی عملی برای تعاملات کارگزاران نظام جمهوری اسلامی و شیوه‌های رفتاری ایشان است. تصور می‌کنم در زمانه‌ای که بیماری‌های مزمن اقتصاد ایران عود کرده، تحریم‌ها تشدید شده، دشواری‌ها بر زندگانی بخش‌های مهمی از هم‌میهنان ما سنگینی می‌کنند و کسانی بدخواه و کینه‌توز، به زانو درآوردن جامعه ایران در دل بحرانی جهانی نظیر بیماری همه‌گیر کرونا را طالب هستند، الگوی تعامل رهبر معظم انقلاب با قوت‌ها و کاستی‌های اداره کشور در عرصه‌های مختلف، الگویی برای زیست سیاسی کارگزاران نظام سیاسی در همه عرصه‌هاست. این الگو در سال پایانی کار دولت هم معنایی خاص دارد. من در سال‌های 68-1367 و 84-1383 از درون دولت سال آخر دولت را تجربه کرده و اکنون نیز برای سومین بار در معرض همین تجربه قرار دارم. موتور محرکه دولت‌ها در سال آخر به دلایل متعدد تمایل به کند شدن دارد. مشکلات ناشی از تحریم‌ها و بیماری‌های اقتصادی در حال حاضر این تمایل را تشدید می‌کنند اما رهبر معظم انقلاب با انتخاب هوشمندانه عنوان «جهش تولید» در کنار سایر دلایل، بواقع دولت را در سال آخر فعالیت خود به تحرک بیشتر فراخوانده‌اند و دلگرمی‌های ایشان که در شیوه نگارش پیام‌شان آشکار است، ترغیب به تحرک بیشتر و تعلل نکردن را بازتاب می‌دهد. شایسته نیست الگوی تعامل کارگزاران نظام جمهوری اسلامی - در حالی که همه کم و بیش از میزان دشواری‌های پیش روی یکدیگر در فضای اقتصادی و نظام بین‌المللی و شرایط اجتماعی اطلاع دارند - متهم کردن، دلسردسازی و لرزاندن جایگاه‌ها باشد. دلگرم ساختن پیش از برشمردن کاستی‌ها و فراموش نکردن نقصان‌ها در عین دعوت خدمتگزاران به استواری و تلاش مجدانه برای رفع آنها، از پیام رهبر معظم انقلاب آموختنی است. این شیوه برای مدیران وزارت نیرو که قصد دارند در سال 1399 و در حالی که کشور فرآیند سخت جدا شدن از منابع درآمد نفتی را تجربه می‌کند 250 طرح مهم صنعت آب و برق را با ارزش سرمایه‌گذاری بالغ بر 50 هزار میلیارد تومان تکمیل کرده و به بهره‌برداری برسانند، اصلاحات سازوکاری را محقق سازند و از طریق متنوع‌سازی منابع تأمین مالی و جلب مشارکت بخش خصوصی عرضه خدمت به مردم را افزایش دهند و جهش تولید را محقق سازند، مدبرانه و منشأ امید است.‌

حسین سراج زاده
رئیس انجمن جامعه‌شناسی ایران
این روزها رفتار بخش قابل توجهی از مردم مبنی بر عدم رعایت پروتکل‌های بهـــــداشتـــــــــــــی‌، فاصله‌گذاری فیزیکی و استانداردهای وضع شده همچون ماسک زدن در حمل‌ونقل عمومی با واکنش‌ها و انتقادات جدی مواجه شده است. بویژه اینکه نمودار مبتلایان و فوتی‌ها که با تلاش مداوم کادر درمان به شدت کاهش یافته بود، دوباره روند صعودی گرفته و موجی از نگرانی‌ها و هشدارها را به وجود آورده است. این موضوع از آن جهت که سلامت فردی دیگران را با خطرات جدی مواجه می‌کند و نقش مهمی در گسترش بیماری دارد از چند منظر قابل بررسی است:
1- اگر بخواهیم علت و عوامل این رفتار را نسبت به ابتدای ورود کرونا به کشور مورد مقایسه قرار دهیم، متوجه می‌شویم از هراس و نگرانی‌های شدیدی که در بدو ورود به علت ناشناخته بودن ماهیت ویروس به وجود آمده بود، کاسته شده است. چرا که به تدریج با ارائه اطلاعات بهداشتی از سوی منابع علمی و پزشکی و همین‌طور باز شدن ابعاد مختلف ماجرا، از این هراس و اضطراب فردی و جمعی تا حدی کاسته شده و همین امر باعث شده مردم نسبت به اجرای دستورالعمل‌ها بی‌توجه یا کم توجه شوند.
2- فرآیند طولانی مدت بیماری و درگیری اغلب مردم با دستورالعمل‌های سختگیرانه خانه‌نشینی و کنارگذاشتن الگوهای رفتار جمعی، موجب دلزدگی و خستگی اغلب مردم شده است. تعداد زیادی از مردم در این مدت با هراس و نگرانی زندگی کرده‌اند و در این چند ماه دچار فرسودگی و بی‌طاقتی شده‌اند.
3- ارائه پیام‌های متناقض از سوی برخی مدیران درباره مدیریت اوضاع و کنترل بیماری، در حقیقت سومین عامل اثر‌گذار در بی‌توجهی و کم توجهی مردم نسبت به هشدار‌ها و توصیه‌هاست. متأسفانه خوش‌بینی زودهنگام و عادی جلوه دادن شرایط در حالی که هنوز بیماری به‌طور کامل کنترل نشده بود، منجر به تغییر فضای ذهنی مردم نسبت به شیوع این ویروس شد و دیدگاه برخی از مردم را نسبت به رعایت پروتکل‌ها تغییر داد.
4- گروه‌های فقیر و کم درآمد جامعه، هزینه‌های سنگین زندگی هم از جمله دلایلی است که موجب می‌شود، برخی از این افراد به خاطر تأمین نیازهای اولیه زندگی، از خرید وسایل بهداشتی و ضدعفونی‌کننده همچون ماسک و الکل چشم‌پوشی کنند و این مسأله از اولویت خریدهای آنان کنار گذاشته شود. قاعدتاً جامعه و دولت باید در تأمین نیازهای معیشتی و بهداشتی این گروه‌های فرودست مسئولت به عهده بگیرند.
5- باورهای تقدیرگرایانه و کم توجهی به ملاحظات و محاسبات عقلانی در پیشگیری و جلوگیری از مخاطرات که در فرهنگ ما وجود دارد هم بر فراوان شدن چنین رفتارهایی و بی‌توجهی و کم توجهی به ضوابط بهداشتی اثرگذار است. این دیدگاه گاه در گزاره‌هایی مثل «هرچه قسمت باشد پیش می‌آید»، «ان‌شاء‌الله که اتفاق بدی نمی‌افتد»، و... فراوان دیده می‌شود. این دیدگاه باعث می‌شود برآوردهای عقلانی و منطقی از شرایط و متناسب با آن عمل کردن کمرنگ جلوه کند و نوعی بی‌خیالی نسبت به نقش و مسئولیت خودمان در مواجهه با مخاطرات به وجود آید.
با این توصیف باید دوباره فضای ذهنی که حداقل در اوایل شیوع کرونا تا حدودی ایجاد شده بود، ایجاد و بازسازی شود و مسئولیت فردی نسبت به سلامت اجتماعی جدی گرفته شود. پیام‌های مدیران ستاد مبارزه با کرونا باید صریح و شفاف باشد و از موضعگیری‌های متناقض و چندپهلو پرهیز شود. انجمن جامعه‌شناسی ایران، اوایل اردیبهشت ماه، درست در زمانی که سیاست‌های عادی‌سازی اتخاذ می‌شد و بیم افزایش شیوع بیماری می‌رفت، در نامه‌ای خطاب به رئیس جمهوری، درباره تصمیم زودهنگام به بازگشایی‌ها و عادی‌سازی هشدار داد و تأکید کرد که آهنگ عادی‌سازی آرام‌تر و سنجیده‌تر باشد و اگر این سیاست‌ها باعث شد ابتلا و تلفات افزایش یابد، که پیش‌بینی می‌شد چنین باشد، در این سیاست‌ها تجدیدنظر شود. هم‌اکنون نیز معتقدیم که باید با توجه به منحنی صعودی مبتلایان و فوتی‌ها در روزهای اخیر، سلامتی و حفظ جان مردم در اولویت قرار گیرد، دولت مسئولیت خود در مدیریت شرایط را به عهده بگیرد، در برخی تصمیمات بازاندیشی و بازبینی کند و مردم هم از تصور عادی شدن شرایط فاصله بگیرند و به مسئولیت فردی و جمعی در قبال سلامت خود ودیگران بیشتر توجه کنند تا بتوانیم زودتر این ویروس تهدید‌کننده را مهار کنیم.

چندی پیش و در ادامه نظر آقای رئیس جمهوری درباره مثبت بودن نقد از دولت یادداشتی با عنوان «زبان و منطق نقد» نوشتیم که انتظار می‌رفت مورد توجه منتقدان و فعالان سیاسی قرار گیرد، ولی نه تنها چنین نشده است، که در همین فاصله کوتاه چند گام به پس برداشته‌ایم و اکنون باید خواهان اصلاح زبان هتاکی و دروغ شویم و البته مهم‌تر از اصلاح این زبان، باید خواهان رفع تبعیض در رسیدگی به اتهام‌زنندگان شد. مسأله امروز این نیست که منتقدان یا بهتر است بگوییم مخالفان دولت، آن را نقد نکنند یا حتی نقد غیرمنصفانه نکنند، امروز باید دنبال این باشیم که آنان دروغ نگویند، هتک حرمت نکنند و اگر چنین کردند درخواست کنیم که به‌صورت منصفانه و قانونی با آنان برخورد شود و از مصونیت قضایی برخوردار نباشند.
در جامعه‌ای که به بسیاری از مقامات نمی‌توان از گل کمتر گفت و حتی نمی‌توان اتهامات علیه آنان را که شیوع دارد مورد بحث و رسیدگی قرار داد، عده‌ای افراد به خود حق می‌دهند که در نهادهای رسمی یا رسانه‌ها و فضای عمومی هر چیزی را که می‌خواهند به رئیس جمهوری و دولت نسبت دهند و مورد پرسش قرار نمی گیرند. اینکه یک ساختمان مربوط به نهاد ریاست جمهوری در جایی در حال ساخت است، ربطی به مالک بودن رئیس جمهوری ندارد. حتی اگر آن ساختمان زودتر از موعد مقرر آغاز به احداث شده باشد، موضوعی است که باید در چارچوب حقوقی دو نهاد مورد بررسی قرار گیرد، حتی اگر خلاف باشد، مطابق مقررات با آن برخورد شود. از این موارد وضعیتی است که کمابیش وجود داشته است و میان دستگاه‌های دولتی و عمومی دیده می‌شود، ولی این را نمی‌توان به‌عنوان تخلف رئیس جمهوری در ساخت و ساز شخصی معرفی کرد. به‌طور قطع گوینده از دروغ بودن چنین اتهامی آگاه است زیرا با حداقلی از درک نیز متوجه می‌شود که میان نهاد حقوقی و شخص حقیقی تفاوت وجود دارد. این نشان می‌دهد که اتهام‌زننده انگیزه سوء دارد و می‌خواهد پشت انتقادهای دیگر پنهان شود و افراد یا اشخاص خاصی را مورد اتهام قرار دهد. یا فلان نماینده که بدون هرگونه ملاحظه‌ای سخنان پیش از دستور را فرصتی برای دشنام و اتهام‌پراکنی و دروغگویی علیه دولت و رئیس جمهوری پیدا می‌کند، فقط به این دلیل مرتکب این رفتار می‌شوند که تا به حال بارها و بارها رفتارهای مشابه داشته‌اند و از سوی هیچ مرجعی مورد پیگیری و سؤال قرار نگرفته‌اند. در نتیجه گمان می‌کنند که مجاز به بیان این اتهامات علیه ارکان دولت هستند. در اینجا نمی‌توان از آنان خواست که دست از این اتهام‌زنی‌ها بردارند، بلکه باید از مسئولان ذی‌ربط خواست که تبعیض در مواجهه با افراد و اتهام‌زنندگان را پایان دهند. اگر طی 16 سال گذشته، کسی جرأت داشت و می‌توانست نه اتهام، بلکه اخبار قطعی علیه آقای طبری را منتشر کند، به طور قطع کار به امروز نمی‌کشید که یک دادگاهی با این همه اتهام تشکیل شود.
اتهام‌زنی‌های اخیر علیه رئیس جمهوری و دولت و مصون بودن مجرمین در گذشته، دو روی یک سکه‌اند. با این رفتار تبعیض‌آمیز به مخاطبان یاد داده‌ایم که می‌توانند مرتکب جرم و فساد شوند و در عین حال تحت نظر و تعقیب قرار نگیرند و در مقابل می‌توانند علیه برخی از مقامات از جمله دولت و رئیس آن هر اتهامی را بزنند و باز هم تحت تعقیب قرار نگیرند. این رفتار متضاد و دوگانه ریشه بخش مهمی از مشکلات رفتاری در کشور است. باید به سمتی حرکت کرد که مواجهه حقوقی با افراد فارغ از این باشد که علیه چه کسانی اتهام می‌زنند یا به چه کسانی نزدیک هستند که موجب مصونیت برای آنان می‌شود. همه مردم باید در برابر قانون یکسان تلقی شوند. بدون رفع تبعیض، همچنان این وضعیت از جمله فساد ادامه خواهد یافت.