در سه روز معاملاتی هفته گذشته یعنی از 3 تا 7 خرداد ماه، بیش از 5 هزار و 272 میلیارد تومان انواع کالا و در قالب بازارهای مختلف بورس کالا داد و ستد شد که بیش از 5 هزار میلیارد تومان آن معادل 96.6 درصد در تالارهای بازار فیزیکی انجام شد. دراین هفته بازارمالی با ثبت 129 میلیارد تومان معامله در رتبه دوم، بازار آتی با 49 میلیارد تومان معامله در رتبه سوم و بازار اختیار معامله با 117 میلیون تومان در جایگاه آخر قرار داشته است. باوجودی که طی هفته گذشته معاملات در بورس کالای ایران با رشد همراه بوده است، اما فرایندی که از ماه‌های گذشته به ابطال معاملات بخصوص «فولاد» منجر می‌شود، نگرانی و گلایه فعالان اقتصادی از تولیدکننده تا متقاضی را به‌دنبال داشته است.
براساس دستورالعملی که از سوی وزارت صمت ابلاغ شده است، قیمت معاملات محصولات فولادی در بورس کالا باید از قیمت صادراتی آن کمترباشد و بر این اساس، یک فرمول پایه برای محصولات فولادی شامل شمش، تیرآهن، میلگرد و انواع ورق تعیین کرده است. این درحالی است که در برخی از روزها برمبنای عرضه و تقاضایی که در بازار وجود دارد، برای خرید و فروش این محصولات رقابت شکل گرفته و به افزایش قیمت منجر می‌شود و درهمین شرایط وزارت صمت به‌عنوان نهاد ناظر بازار اقدام به ابطال معاملات می‌کند. به اعتقاد فعالان صنعت و بازار فولاد ابطال پی درپی معاملات باعث شده است تا صنایع پایین دستی برای تأمین نیازهای خود با مشکل مواجه شوند و برخی از آنها به بازار آزاد مراجعه کنند که این اتفاق قیمت‌ها را در بازار آزاد افزایش داده است.
رشد معاملات در هفته گذشته
در هفته معاملاتی گذشته در بازار فیزیکی بورس کالای ایران، در تالارهای مختلف این بازار 827 هزار و 694 تن کالا به ارزش بیش از 5 هزار میلیارد تومان دست به دست شده است که این معاملات در قالب 2 هزار و 210 قرارداد و میان 44 خریدار و 90 فروشنده به ثبت رسیده است. این درحالی است که در هفته ماقبل از آن یعنی 27 اردیبهشت تا 2 خرداد ماه حجم معاملات 380 هزار و 852 تن و ارزش معاملات 2 هزار و 727 میلیارد تومان بوده است. بدین ترتیب معاملات هفته قبل بورس کالا از نظر حجم 117 درصد و از لحاظ ارزش 83.8 درصد رشد داشته است.
هرچند مقایسه عملکرد معاملات بورس کالا در هفته گذشته نسبت به هفته ماقبل آن حاکی از رشد قابل توجه درکل بازار است، اما در تالار محصولات پتروشیمی و نفتی و صادراتی با افت معاملات مواجهیم. در هفته گذشته در تالار محصولات پتروشیمی بیش از 94 هزار تن محصول به ارزش 897 میلیارد تومان ثبت شده که در حجم معاملات
 21 درصد و در ارزش 15 درصد درمقایسه با هفته ماقبل کاهش داشته است.
تالار دیگری که با افت شدید معاملات همراه بوده، تالار صادراتی بورس کالاست که حجم معاملات 81.4 درصد و ارزش معاملات 71.3 درصد افت کرده است. در هفته گذشته بیش از 45 هزار تن کالا به ارزش بیش از 80 میلیارد تومان درتالار صادراتی کیش داد و ستد شده است.
اما برخلاف این دو تالار، تالارهای صنعتی و فرآورده‌های نفتی با رشد معاملات روبه‌رو شده است. درهفته مورد بررسی، 496 هزار تن کالا به ارزش 3 هزار و 636 میلیارد تومان در تالار صنعتی معامله شده که از نظر حجم 311 درصد و از لحاظ ارزش 175 درصد بیشتر از هفته ماقبل آن بوده است. درتالار فرآورده‌های نفتی نیز شاهد رشد 72.8 درصدی حجم معاملات و 60 درصدی ارزش معاملات هستیم. در هفته گذشته بیش از 236 هزار تن کالا به ارزش 436 میلیارد تومان دراین تالار داد و ستد شده است.
کالاهای صنعتی رکورددار معاملات
براساس این گزارش از تالارهای اصلی بازار فیزیکی بورس کالا در هفته گذشته، بیشترین سهم در اختیار تالار کالاهای صنعتی بوده است که بیش از 496 هزار تن کالا به ارزش 3 هزار و 667 میلیارد تومان درآن معامله شده است. تالار محصولات پتروشیمی و نفتی نیز دراین هفته شاهد معاملات 376 هزار تن کالا به ارزش هزار و 426 میلیارد تومان بوده است که این تالار را در رتبه دوم قرار می‌دهد. کمترین میزان معاملات بازار فیزیکی متعلق به تالار فرعی بوده که در آن 65 تن کالا به ارزش 495 میلیون تومان دست به دست شده است. گفتنی است در سه روز معاملاتی هفته گذشته بیشترین حجم و ارزش معاملات همانند هفته‌های گذشته در آخرین روز کاری (چهارشنبه) به ثبت رسیده است که چند برابر دو روز کاری قبل است.
معامله 14.6 هزار میلیارد تومان کالا در اردیبهشت
براساس آمارهای ارائه شده در ماه گذشته، درتالارهای مختلف بورس کالای ایران، 3 میلیون و 388 هزار تن انواع کالا به ارزش بیش از 14.6 هزار میلیارد تومان به ثبت رسیده است که در مقایسه با معاملات فروردین ماه 87 درصد رشد حجمی و 91 درصد رشد ارزشی داشته است. دراین ماه، تالار فرآورده‌های نفتی و پتروشیمی بورس کالا شاهد معامله 2 میلیون و 622 هزار تن انواع کالا به ارزش 8 هزار و 271 میلیارد تومان در دو بخش داخلی و صادراتی بود. در این تالار بالغ بر یک میلیون و 164 هزار تن انواع قیر، 386 هزار و 222 تن انواع مواد پلیمری و 152 هزار و 423 تن مواد شیمیایی، 9 هزار و 200 تن سلاپس واکس، 584 هزار و 150 تن وکیوم باتوم به فروش رسید. تالار محصولات صنعتی و معدنی نیز در اردیبهشت ماه میزبان معامله 708 هزار و 993 تن انواع کالا به ارزش 6 هزار و 296 میلیارد تومان بود. در این تالار 654 هزار و 431 تن انواع فولاد، 21 هزار و 730 تن انواع مس، 72 تن کنسانتره فلزات گرانبها، 570 تن کنسانتره مولیبدن، 30 هزار و 790 تن آلومینیوم، 400 تن شمش روی و یک هزار تن کک از سوی مشتریان خریداری شد. بازار فرعی بورس کالای ایران هم دراین ماه، معامله 16 هزار و 808 تن کالا را تجربه کرد.

بــــــرش
آمادگی بورس کالا برای پیش‌فروش متری مسکن

مدیرعامل بورس کالای ایران از آمادگی این بورس برای آغاز طرح پیش‌فروش متری مسکن در قالب انتشار اوراق سلف موازی استاندارد خبر داد.
حامد سلطانی‌نژاد گفت: در پی مذاکراتی که با وزارت راه و شهرسازی انجام شده، طرح‌هایی همچون فروش املاک و مستغلات، بازار تهاتری مصالح و املاک، طرح فروش متری مسکن و همچنین راه‌اندازی صندوق‌های املاک و مستغلات در بازار سرمایه در حال پیگیری است که هم‌اکنون امکان اجرای طرح پیش‌فروش متری مسکن در قالب انتشار اوراق سلف موازی استاندارد در بورس کالای ایران مهیاست. وی افزود: ابزار مالی سلف موازی استاندارد از سال ۱۳۹۳ در بورس کالای ایران راه‌اندازی شد و طی ۶ سال گذشته تأمین مالی شرکت‌های مختلفی در حوزه‌های صنعتی، معدنی، پتروشیمی و کشاورزی با انتشار اوراق سلف موازی استاندارد انجام شده است؛ از این‌رو تجربه مناسبی برای بهره‌گیری از این بازار در حوزه مسکن وجود دارد. مدیرعامل بورس کالای ایران اظهار داشت: در بازار مسکن تلاش بر این است تا به ابزاری در بورس کالا برسیم که پس‌انداز مردم را افزایش دهد، برای مثال فردی که می‌خواهد در بخش مسکن سرمایه‌گذاری کند، می‌تواند مستقیماً با ورود به معاملات متری مسکن در بورس کالا، هر چند اندک در ملک سرمایه‌گذاری کند.
سلطانی‌نژاد توضیح داد: ممکن است برخی افراد سرمایه کافی برای خرید یک واحد آپارتمان را نداشته باشند اما با آغاز معاملات متری مسکن می‌توانند متراژی از یک ملک را خریداری کنند تا سرمایه آنها متناسب با قیمت مسکن، ارزش یابد؛ به این ترتیب افراد می‌توانند حتی با سرمایه‌های خرد هم در بازار مسکن سرمایه‌گذاری کنند.
مدیرعامل بورس کالای ایران گفت: برای این طرح حضور انبوه‌سازان مسکن به‌عنوان عرضه‌کننده این اوراق نیاز است تا در ازای میزان خرید متقاضیان، متراژ مشخصی از پروژه مشخص شده را به مردم و خریداران عرضه کنند. به عبارت بهتر در این طرح انبوه‌سازان با هدف تأمین مالی و فروش ملک اقدام به انتشار اوراق سلف موازی استاندارد می‌کنند که این اوراق قابل تحویل در سررسید است و خریداران می‌توانند در سررسید به ازای متراژهای معینی که تعیین شده، اوراق را تأمین کرده و اقدام به تحویل گرفتن واحد مسکونی کنند یا اینکه اوراق را در سررسید تسویه نقدی کنند.
سلطانی‌نژاد یادآور شد: تبدیل کردن دارایی‌ها و کالاها به اوراق بهادار از جمله اقداماتی است که امکان سرمایه‌گذاری آسان آحاد جامعه بر دارایی‌های مختلف را فراهم کرده و بازاری شفاف همراه با کشف روزانه قیمت‌ها را ایجاد می‌کند؛ در حوزه مسکن نیز طرح فروش متری در بورس کالا به خانه‌دار شدن مردم و حفظ ارزش سرمایه آنها همسو با نوسانات قیمت مسکن کمک خواهد کرد.

رئیس کل بانک مرکزی: ظرف این هفته ادغام دو بانک حکمت و مهراقتصاد در بانک سپه نهایی خواهد شد. عبدالناصر همتی با اشاره به تأکید رئیس جمهوری بر تقویت نظارت بانک مرکزی افزود: ما اقدامات مهمی را برای کنترل و اصلاح نظام بانکی آغاز کرده‌ایم و بخش قابل توجهی از تصمیم‌گیری‌ها درباره نرخ‌های سود بانکی و بین بانکی نتیجه انضباطی بود که در بانک‌های مختلف ایجاد شد.
وی گفت: بانک‌های وابسته به نیرو‌های مسلح را بتدریج ادغام می‌کنیم و ظرف هفته آینده ادغام دو بانک حکمت و مهراقتصاد در بانک سپه نهایی خواهد شد.رئیس کل بانک مرکزی افزود: سه بانک دیگر هم ادغام‌شان بتدریج انجام می‌شود. همتی با اشاره به اینکه چند بانک ناترازی مالی‌شان بالا بود گفت: این‌ها را تحت کنترل گرفتیم، مدیریت‌شان را اصلاح کردیم و تحت نظر مستقیم قرار گرفتند و ان‌شاء‌الله بتوانیم ناترازی‌شان را جمع کنیم. وی افزود: در مورد بازار پول و انضباطی که در نرخ سود باید وجود داشته باشد کار‌های مهمی انجام دادیم. بنابراین نظام بانکی ما به سمتی می‌رود که نظارت‌ها جدی‌تر شود. رئیس کل بانک مرکزی گفت: شاید یکی از دلایلی که توانستیم هدف‌گذاری تورم داشته باشیم استفاده از ابزار عملیات بازار باز بود که بانک‌ها نقش مهمی در رسیدن به این هدف خواهند داشت. همتی با تأکید بر اینکه بانک مرکزی نقدینگی را کنترل می‌کند افزود: من مطمئن هستم امسال نقدینگی ما به مراتب از رشد نقدینگی سال ۹۸ کمتر خواهد بود. وی تصریح کرد: مجموعه این اقدامات به سمتی پیش می‌رود که بازار پولی ما از شفافیت و آرامش بیشتری برخوردار باشد. رئیس کل بانک مرکزی گفت: وقتی بازار پول آرامش و روندی منطقی داشته باشد و به‌سمت کنترل تورم برود به یقین روی نرخ ارز و بقیه بازار هم تأثیر خواهد گذاشت.همتی ابراز امیدواری کرد: با روش‌های به‌کار گرفته شده در بازار پول و ارز شاهد آرامش بیشتری تا پایان سال در این بخش باشیم.
 ۳ میلیارد دلار ارز برای واردات تأمین کردیم
رئیس کل بانک مرکزی گفت: در دو ماهه اول امسال با‌ وجود مشکلات در صادرات غیرنفتی ما حدود ۳ میلیارد دلار ارز برای واردات کالا‌های اساسی تأمین کردیم. همتی با اشاره به اینکه اکنون روند صادرات روند خوب و مثبتی پیدا کرده است، افزود: در دو ماهه اول ما اُفت زیادی در صادرات غیرنفتی داشتیم، ولی خوشبختانه صادرات دوباره احیا شد و برگشت ارز به سامانه نیما سرعت گرفته است. وی گفت: با روندی که به پیش می‌رویم تعادل برای تأمین ارز کالا‌های اساسی، ضروری و بویژه مواد اولیه کارخانجات برقرار خواهد شد و این موضوع به طور جدی پیگیری می‌شود.
همتی افزود: اکنون هم از طریق سامانه نیما ارز تأمین می‌کنیم و هم صادرکنندگان به‌طور مستقیم ارز واردکنندگان را تأمین می‌کنند و باهم ارتباط برقرار کرده‌اند.وی با تأکید بر استفاده از همه روش‌ها برای ساده کردن تجارت، گفت: تجار ما باید به دور از شرایط تحریمی غیرقانونی بتوانند راحت تجارت و ارزشان را جا‌به‌جا کنند.
رئیس کل بانک مرکزی افزود: این اختیار را به صادرکنندگان و واردکنندگان دادیم، اما آمار و اطلاعاتشان در بانک مرکزی ثبت می‌شود و ما آن را کنترل می‌کنیم.همتی گفت: با‌ وجود فشار حداکثری علیه جمهوری اسلامی ایران امسال هم مانند پارسال کالا‌های اساسی، ضروری و مواد اولیه را تأمین می‌کنیم. / صدا و سیما