هدی هاشمی
خبرنگار
این روزها قصه شهریه مدارس غیردولتی وارد مرحله تازه‌ای شده است. همین چند روز پیش بود که رئیس سازمان مدارس غیردولتی و توسعه مشارکت‌های مردمی و خانواده وزارت آموزش و پرورش اعلام کرد مدارس غیردولتی موظفند هزینه‌های شهریه فوق برنامه‌های غیرآموزشی را به خانواده‌ها برگردانند یا این هزینه را برای ارائه خدمات سال تحصیلی آینده دانش‌آموزان در نظر بگیرند. این دستورالعمل وزارت آموزش‌و‌پرورش بر اساس شکایت‌های مردم صادر شده است. در این زمینه برخی از خانواده‌ها می‌گویند کلاس درس فوق‌برنامه‌ای در روزهای کرونایی در مدارس تشکیل نشده، بنابراین مدیران مدارس باید پول‌های فوق‌برنامه‌های غیرآموزشی را برگردانند. با این دستورالعمل اگر چه برخی از مدارس بخشی از هزینه‌ها را عودت دادند اما هستند مدارسی که اعلام کرده اند کلاس‌های ویژه اردو‌های علمی در ایام نوروز به صورت آنلاین برگزار شده و به همین دلیل آنها هیچ هزینه‌ای را برنمی‌گردانند. مادر یکی از دانش‌آموزان با گلایه نسبت به پرداخت نشدن این فوق‌برنامه‌ها می‌گوید: «دخترم سال آخر رشته تجربی است و امسال هم کنکور دارد. مدرسه سال گذشته حدود 5 میلیون تومان بابت فوق‌برنامه آموزشی و غیرآموزشی از ما دریافت کرد. این پول هم برای اردوهای علمی نوروز و کلاس‌های رفع اشکال و کنکور گرفته شد اما به‌خاطر کرونا تمام برنامه‌ها آنلاین برگزار شد. وقتی به مدرسه مراجعه کردیم و گفتیم حداقل این پول را برگردانید، به ما گفتند که ما این کلاس‌ها را آنلاین برگزار کردیم.»
محمودی یکی دیگر از اولیا برای پسرش که کلاس پنجم ابتدایی است حدود یک میلیون و 700 هزار تومان هزینه فوق‌برنامه‌های آموزشی پرداخت کرده است. او از روند برگزاری این کلاس‌ها گلایه دارد و می‌گوید: «چند وقت پیش متوجه شدیم که آموزش و پرورش بخشنامه کرده که خانواده‌ها می‌توانند پول کلاس‌های فوق‌برنامه را بگیرند . ما به‌ همراه جمعی از خانواده‌ها به مدرسه رفتیم و از مدیر مدرسه خواستیم تا این پول را برای سال آینده دانش‌آموزان ذخیره کند اما مدیر اعلام کرد که در این یک ماه که ستاد ملی مقابله با کرونا مدارس را باز کرده می‌توانیم فوق‌برنامه‌ها را ارائه کنیم. ما مخالفت کردیم و آنها هم تصمیم گرفتند به‌صورت مجازی برخی از موارد را آموزش دهند. چند روزی است که پسرم روزی نیم ساعت کلاس کامپیوتر، نیم ساعت شطرنج، نیم ساعت قرآن، نیم ساعت نقاشی و زبان دارد. خودم به مدیر مدرسه گفتم از این روند آموزش راضی نیستم و خانم مدیر هم اعلام کرد شما چند نفر محدود هستید و بقیه خانواده‌ها راضی هستند. برای همین ما هم به مدیر مدرسه گفتیم تا تکلیف مدارس برای سال جدید روشن نشود بچه‌ها را پیش ثبت‌نام نمی‌کنیم.»
همان زمان بسیاری از والدین اظهار داشتند مدیران مدارس تکلیف برخی از هزینه‌های جانبی مانند سرویس رفت‌وآمد مدرسه و ناهار را روشن کرده‌اند. مادر مریم دانش‌آموز سال دوازدهم علوم انسانی درباره این هزینه‌ها می‌گوید: مدیر مدرسه گفته که پول سرویس مدرسه برای سال آینده ذخیره می‌شود و غذا هم خودم برای دخترم می‌گذاشتم.
مردم شکایتشان را اعلام کنند
 مجتبی زینی‌وند، رئیس سازمان مدارس غیردولتی و توسعه مشارکت‌های مردمی و خانواده وزارت آموزش و پرورش معتقد است بسیاری از مدیران هزینه‌های فوق‌برنامه را پرداخت کرده‌اند و برخی هم آن را برای سال آینده دانش‌آموزان ذخیره کرده‌اند. البته خانواده‌ها اگر شکایتی دارند و فکر می‌کنند که مدیر مدرسه غیردولتی تخلفی انجام داده، اولیای دانش‌آموزان برای پیگیری موضوع می‌توانند مراتب را به شماره تلفن ۴۳۱۷ اعلام کنند. وی در این باره به «ایران» می‌گوید: خانواده‌ها باید بدانند که جریان آموزش پویا بوده است و آنها باید شهریه آموزشی را بر اساس مصوبه شورای سیاستگذاری پرداخت کنند. مدارس باید مبالغ مربوط به فوق برنامه‌های غیرآموزشی مثل هزینه اردوها؛ هزینه غذا و سالن‌های ورزشی را برگردانند. ما در حال بررسی این موضوع هستیم و به استان‌ها هم ابلاغ کردیم که پیگیر بازگشت این پول‌ها باشند. البته برخی از مدارس به خانواده‌ها گفتند که این پول برای سال آینده ذخیره می‌شود. برخی‌ها هم برگشت داده‌اند. البته همچنان خانواده‌ها برای دریافت این هزینه‌ها زمان دارند. معلم‌های مدارس غیرانتفاعی همچون روزهای آموزش حضوری برای دانش‌آموزانشان وقت گذاشته‌اند. این وقت بیشتر از ساعت آموزشی مدرسه هم بوده است. خانواده‌ها این موضوع را درنظر بگیرند که مؤسسان مدارس غیردولتی باید اجاره بها، هزینه مدرسه و حقوق معلمان را بدهند و هزینه کم نشده است.
زینی‌وند در ادامه درباره پیش ثبت‌نام مدارس غیرانتفاعی می‌گوید: برای امسال هم مثل سال‌های گذشته برای منطقه یک تا ٦ ناظر مستقیم در ادارات آموزش و پرورش مستقر کردیم. اگر اولیا شکایتی دارند می‌توانند به مناطق مراجعه کنند و شکایت خود را به ناظران ما منتقل کنند. آنها به مدارس می‌روند و موضوع اخذ شهریه را پیگیری می‌کنند. در منطقه یک تا ٦ هر روز ناظران ما در ادارات مستقر هستند و در مناطق ٧ به بالا هم دو روز در هفته ناظران در ادارات آموزش وپرورش حضور دارند. البته نظارت‌های روزانه ناظران به مدارس به‌صورت سرزده هم انجام می‌شود.
زینی‌وند در پاسخ به این سؤال که الگوی شهریه چه زمانی نهایی می‌شود، می‌گوید: پایان همین هفته میزان شهریه‌ها اعلام می‌شوند.
رئیس سازمان مدارس غیردولتی درباره این موضوع که ممکن است کرونا تا آخر سال در کشور باشد و این موضوع مطرح می‌شود که آموزش‌های مدارس به‌صورت مجازی باشد هم می‌گوید: این موضوع را در الگوی شهریه مدارس در نظر گرفته‌ایم.ما شهریه ثابت مدارس را اعلام می‌کنیم.
 او درباره نظارت بر ثبت‌نام مدارس غیردولتی هم می‌گوید: سال گذشته شکایت‌های مردمی داشتیم که برخی از مدارس شهریه‌های بالایی از خانواده‌ها دریافت کرده‌اند. همین موضوع موجب شد تا بازرسان ما به مدارسی که مردم شکایت کرده بودند سرزده مراجعه کنند.بعد از بررسی‌های لازم متوجه شدیم که حدود ٣٠ مدرسه شهریه اضافی از خانواده‌ها دریافت کرده‌اند. همین موضوع موجب شد تا شورای نظارت شهر تهران برای پیگیری برگشت شهریه تشکیل جلسه دهد و به این مدارس اعلام کرد که باید شهریه اضافی را به خانواده‌ها برگردانید. برخی مدارس شهریه‌ها را مسترد کردند اما برای ٧ مدرسه هم که تخلف کرده بودند حکم تعطیلی صادر شده است.

مهسا قوی‌قلب
خبرنگار
درحالی که از هفته آینده تمامی مشاغل بازگشایی می‌شوند و کارمندان باید در محل‌های کار خود حاضر شوند، مشکلاتی برای مادران شاغلی ایجاد شده که تا پیش از این، فرزندان خود را به مهدکودک می‌فرستادند. البته تاکنون هیچ خبری مبنی بر بازگشایی مهدکودک‌ها نیامده و همین امر سبب نگرانی این قشر از مادران شاغل شده است. این روز‌ها درهای تمامی مهدکودک‌ها بسته هستند و مهدکودک‌ها، تنها امور اداری و آموزش مربی‌ها را در خصوص نحوه اجرای پروتکل‌های بهداشتی در مقابله با ویروس کرونا در دستور کار دارند و هیچ کودکی پذیرش نمی‌شود.
 مریم مادر شاغلی که کودکی ۴ ساله دارد، درباره مشکلات این روزهای خود به «ایران» می‌گوید: خانواده‌ام در تهران نیستند و برای اینکه بر سر کار حاضر شوم، باید فرزندم را در مهد بگذارم. البته تا پیش از این هم ، محل کارم شیفت‌بندی شده بود و همسرم کاملاً دورکار بود و از بچه مراقبت می‌کرد. حالا نمی‌دانم از هفته آینده با بازگشایی تمامی مشاغل و اینکه همسرم هم باید در محل کارش حاضر شود، چکار باید کنم. بهتر است مسئولان ادارات و سازمان‌ها، برای این مشکل چاره‌ای بیندیشند، مثلاً می‌توانند اجازه دهند مادران دورکار باشند تا از مشکلات ناشی از بسته بودن مهدکودک‌ها برای امثال ما، جلوگیری شود.
 نسرین هم که کارمند یکی از ادارات است، پسری یک ساله دارد و او را به مهد کودک می‌فرستد. او می‌گوید شرایط مادرم به شکلی است که نمی‌تواند فرزندم را نگهداری کند و حالا که در مهدها هم بسته است نمی‌دانم فرزندم را کجا ببرم. به گفته این مادر شاغل، دو ماه گذشته را با شیفت رفتن‌ها توانستم مدیریت کنم. چون شیفت‌ها را با همسرم تنظیم کرده و مشکلی در خصوص نگهداری کودکمان نداشتیم. اما در مقطع کنونی که همچنان کرونا ریشه کن نشده، حتی با باز شدن مهدکودک‌ها هم، از نگرانی‌ها کم نمی‌شود. فرزندم خیلی کوچک است و نمی‌تواند دست‌های خود را بشوید و بچه‌های مهدکودک نیز گهگاهی قاشق‌های هم را در دهان یکدیگر می‌گذارند و اسباب‌بازی‌هایشان را به دهان می‌برند. پس هر چقدر مربی‌های مهد کودک بخواهند بهداشت را رعایت کنند، باز هم نمی‌توانند از کودکان کوچک یک یا دوساله به نحو شایسته مراقبت کنند. هیچ چیزی بالاتر از سلامتی بچه نیست و من ترجیح می‌دهم مرخصی بدون حقوق بگیرم.
وی می‌افزاید: برخی از مربی‌ها هم از راه دور می‌آیند و از وسایل نقلیه عمومی استفاده می‌کنند و آلودگی را با خود به مهدکودک می‌آورند. من با بازشدن مهدکودک هم، حاضر نیستم بچه را به مهد بفرستم. اما برای امرار معاش هم اگر سر کار نروم، دچار مشکل می‌شوم، بهتر است که این دورکاری‌ها ادامه داشته باشد و شیفت‌بندی‌ها تا پایان دوره بیماری ادامه پیدا کند، تا مادران شاغل با برخورداری از امتیاز دورکاری هم کار خود را انجام دهند و هم از بچه مراقبت کنند.
 سیما مادری که در یکی از بانک‌ها شاغل است، به «ایران» می‌گوید: از اول اسفند کودکم به مهدکودک نرفته و با شیفت‌بندی توانستم در خصوص نگهداری کودکم مدیریت داشته باشم، اما از روز گذشته به‌صورت رسمی همه کارکنان بانک در محل کار حاضر شدند و امروز مجبور شدم دخترم را به خانه یکی از فامیل‌ها ببرم و از فردا هم او را هر روز از خانه یک فامیل به خانه دیگری برای نگهداری می‌برم. اما قضیه اینجاست که اگر فرزندم ناقل باشد، بیماری را به خانه‌های فامیل هم منتقل می‌کند. آنها هم نگران این امر هستند و دوست ندارند که دائماً بچه را پیش آنها بگذارم و قطعاً مشکلات عمده‌ای در این خصوص پیدا می‌کنم. متأسفانه هماهنگی بین این دو حوزه یعنی ادارات و مهدکودک‌ها وجود ندارد. ما هم که کارمند بانک هستیم، به ما گفته شده شرایط دورکاری فقط در زمان حاد بیماری برقرار است و از آنجایی که بنا شده همه چیز به روال عادی برگردد، همه مجبور هستیم بر سر کارهای خود حاضر شویم. تا پیش از شروع بیماری از آنجایی که مهدکودک فرزندم نزدیک به محل کارم بود، هیچ مشکلی نداشتم، اما حالا که این بیماری شروع شده در صورتی که مهدکودک‌ها بسته باشند، مجبور هستم گاهی دخترم را به محل کار خود ببرم. ولی چنانچه این قضیه مورد موافقت مدیرم واقع نشود و فامیل هم همکاری نکنند، ممکن است کاری را که به سختی به دست آورده‌ام و به آن نیاز دارم، از دست بدهم. واقعاً مستأصل شده‌ام و نمی‌دانم برای نگهداری از فرزندم چه باید بکنم.
سعید بابایی، مدیرکل دفتر امور کودکان و نوجوانان سازمان بهزیستی کشور نیز، با اشاره به اینکه هنوز هیچ تصمیمی در خصوص بازگشایی مهدکودک‌ها گرفته نشده، می‌گوید از آنجایی که تمامی مشاغل از دهم خردادماه بازگشایی می‌شوند، نیاز جدی و فوری است که مهدهای کودک هم بازگشایی شوند. در غیر این صورت اگر اتفاقی برای کودکان مادران شاغل بر اثر مراقبت غیراصولی و غیر استاندارد حادث شود، چه کسی پاسخگو خواهد بود؟