پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری، استفتائات از ایشان در خصوص ویروس کرونا را منتشر کرده است. متن سؤالات و پاسخ‌ها به شرح زیر است:  
سؤال۱: با توجه به تعطیل شدن مراسم اعتکاف (به جهت ویروس کرونا)، آیا برگزاری آن در خانه صحیح است؟
جواب: اعتکاف در خانه، صحیح نیست.
سؤال۲: اگر شخصی بر اثر بیماری واگیردار کرونا ویروس که طبق نظر متخصصان، سرایت سریعی دارد، فوت کند در خصوص غسل، کفن و نماز چنین میتی وظیفه چیست؟
جواب: مجرد ابتلای به این بیماری، موجب سقوط احکام واجب مربوط به میت نمی‌شود؛ بنابراین با مراعات کامل نکات بهداشتی و استفاده از تجهیزات ایمنی – هر چند با صرف هزینه – باید حداقل واجب در مورد غسل، حنوط، کفن، نماز میت و دفن انجام گیرد.
در صورت عدم امکان غسل ترتیبی، باید به‌صورت ارتماسی، غسل داده شود و در صورت عدم امکان غسل، با دست میت، میت را به ترتیب، بدل از غسل با آب و سدر، غسل با آب و کافور و غسل با آب خالص، تیمم داده و حنوط کنند و - هرچند از روی لباس - کفن کرده و دفن نمایند.
سؤال۳: آیا خواندن نماز با پوشیدن دستکش- هرچند ضخیم باشد - اشکال دارد؟
جواب: اشکال ندارد.
 سؤال۴: آیا درمان بیماران مبتلا به ویروس کرونا بر کادر درمانی و پزشکان واجب است؟
جواب: حفظ جان مسلمان، واجب کفایی است و خدمت‌رسانی به بیماران از بهترین اعمال صالح است.
سؤال۵: اگر کسی از کادر درمانی بیمارستان‌ها، در راه خدمت‌رسانی به بیماران مبتلا به کرونا از دنیا برود، آیا شهید محسوب می‌شود؟
جواب: ان‌شاء‌الله پاداش عظیم شهدا را خواهد داشت ولی حکم شهید در جنگ را ندارد.
سؤال۶: با توجه به شیوع ویروس کرونا و استفاده از محلول‌های ضد عفونی‌کننده حاوی الکل، این محلول‌ها از نظر پاکی و نجاست چه حکمی دارد؟
جواب: الکل‌هایی که نمی‌دانید از اقسام مشروبات مست‌کننده است، پاک محسوب می‌شود و استفاده از مایعاتی که با آن مخلوط شده است و نماز خواندن با لباس و بدن آغشته به آن اشکال ندارد، اما اگر بدانید از مشروبات مست‌کننده محسوب می‌شود، بنا بر احتیاط واجب نجس است.

مریم شهبازی
خبرنگار
تنها کمتر از یک ماه از انتشار «میدان ونک، یازده و پنج دقیقه» می‌گذرد، مجموعه داستانی از سیامک گلشیری که در همین مدت کوتاه چاپ دوم آن هم در اختیار علاقه مندان قرار گرفته است. البته این نویسنده و مدرس داستان‌نویسی آثار دیگری هم آماده انتشار دارد، از جمله جلد دوم مجموعه رمان چهار جلدی «گورشاه» که در شرایط فعلی کار نشر آن به تعویق افتاده است. توضیحات بیشتری درباره این مجموعه داستان را در گپ و گفتی که با سیامک گلشیری داشتیم می‌خوانید.
از «میدان ونک، یازده و پنج دقیقه»، مجموعه داستان تازه‌ای که از شما منتشر شده بگویید؛ اینکه در بردارنده چند داستان است و با چه ساختار و موضوعی منتشر شده؟
این مجموعه دربردارنده هجده داستان کوتاه است که مجموع آنها 280 صفحه می‌شود. داستان‌های این مجموعه مستقل از یکدیگر هستند و آن طور نیست که شاهد تکرار برخی کاراکترها یا اتفاقات در آنها باشید. در این کتاب هم سبک و سیاق خودم را دنبال کرده‌ام، با این حال برخی داستان‌های این مجموعه را می‌توان تجربه‌های تازه‌ام دانست. به‌عنوان نمونه در همین مجموعه، داستان «جناب نویسنده» در حال و هوایی پست مدرن و شاید تا اندازه‌ای هم رئالیسم جادویی نوشته شده است. هر چند که این نخستین داستانی نیست که در این سبک نوشته‌ام و پیش‌تر هم در «رژ قرمز»، نخستین مجموعه داستانی‌ام، اثری به سبک رئالیسم جادویی با عنوان «مهمان هر شب» نوشته‌ام. غالب داستان‌های این مجموعه در حال و هوایی رئال نوشته شده‌اند؛ در میان این هجده نوشته، یک داستان بلند هم جای گرفته که «لیلیوم‌های زرد» نام دارد و حدود پنجاه صفحه‌ای می‌شود.
هیچ ویژگی مشترکی، اعم از جغرافیا یا مضمون خاصی میان داستان‌های این مجموعه وجود ندارد؟
با وجود تأکیدی که بر استقلال داستان‌ها از یکدیگر دارم نکات مشترکی میان آنها وجود دارد؛ از جمله اینکه همه آنها در حال و هوایی رئال نوشته شده‌اند. آنچنان که امکان همذات پنداری با شخصیت‌های آنها برای مخاطبان ممکن است. عمده علاقه‌مندی من به موضوعاتی ست که شاید برای خیلی‌ها چندان مهم نباشد اما در بطن زندگی واقعی‌مان در جریان است. شخصیت‌های این داستان‌ها آدم‌هایی هستند که اطرافمان می‌بینیم و چه بسا که درباره زندگی خودمان هم صدق پیدا کند. از سوی دیگر اغلب داستان‌های این مجموعه در جغرافیای تهران به تصویر کشیده شده‌اند که شاید آن را هم بتوان از دیگر ویژگی‌های مشترک آنها دانست. نکته دیگری که شاید بد نباشد به آن اشاره کنم موقعیت‌های خاصی است که گریبان شخصیت‌های داستان‌ها را می‌گیرد، شرایطی بحرانی که منجر به روایت‌هایی برخوردار از نگاه روانشناختی می‌شود که پیش روی شما قرار می‌گیرند. از سوی دیگر داستان‌های این مجموعه همگی طبق روال دیگر نوشته‌های من مملو از دیالوگ هستند.
و دلیل توجهی که به دیالوگ‌نویسی دارید چیست؟
گمان می‌کنم نوشته‌های برخوردار از دیالوگ قدرت بیشتری در برقراری تعامل با مخاطبان دارند چراکه به نوعی تبدیل به سوم شخص عینی می‌شوند. داستانی که حالت دوربین شکل پیدا می‌کند و مخاطب به ذهن شخصیت‌ها راه پیدا می‌کند، در این سبک شخصیت‌ها خودشان به حرف می‌آیند و از زندگی‌شان به ما می‌گویند و از طرفی نویسنده هم از امکان بیشتری برای بیان پیچیدگی‌های روابط میان آنها برخوردار می‌شود.
این داستان‌ها عموماً تخیلی هستند یا برگرفته از ماجراهای واقعی؟
اتفاقاً این سؤالی ا ست که اغلب حاضران در مراسم رونمایی کتاب از من می‌پرسیدند و جالب است که بگویم بخش عمده‌ای از آنها برگرفته از واقعیت هستند. اغراق نیست اگر بگویم که بخش عمده‌ای از زندگی خود من در خلال نوشته‌هایم در جریان است. همان داستان «لیلیوم‌های زرد» که در چند سؤال قبل به آن اشاره شد دو قسمت دارد، حدود شصت درصد از بخش ابتدایی این داستان واقعی ا ست.
اتفاقاً می‌خواستم از این بپرسم که مخاطبان با مطالعه این داستان‌ها تا چه اندازه با خود واقعی سیامک گلشیری آشنا می‌شوند؟
تا اندازه زیادی. بخش عمده‌ای از ماندگاری نام و آثار نویسندگان در گرو این است که مخلوقات ادبی‌شان تناقضی با خودشان نداشته باشد. در ارتباط با دیگر آثار هنری هم چنین  است؛ شما تصور کنید مردم آثار نویسنده‌ای را بخوانند و با آن ارتباط بگیرند اما به محض مواجه شدن با خود فرد متوجه تفاوتی شوند که میان نوشته‌ها و خود او وجود دارد. برای مخاطبان این به معنای دروغ است و همین منجر به کنار گذاشتن کتاب‌های نویسندگان مذکور می‌شود. بهترین مثال این گفته را می‌توان در نوشته‌های زنان نویسنده دید، آن دسته از نویسندگان زنی که با وجود محدودیت‌هایی که در جامعه ایرانی با آن روبه‌رو هستند از خود واقعی‌شان می‌نویسند بیشتر از دیگران با استقبال مخاطبان روبه‌رو می‌شوند. هر چند که به هر حال این مسأله چندان جنسیت سرش نمی‌شود و درباره مردان نویسنده هم حکم می‌کند. البته بحث دروغ و تخیل فرق دارد و نباید آنها را به اشتباه یکی دانست، دروغ این است که نویسنده فردی غیر از آن کسی که هست را به مخاطبان نشان بدهد.
این هجده داستان در فواصل زمانی مختلفی نوشته شده؟
بله، این داستان‌ها حاصل سال‌های بسیاری است که برای خلق آنها صرف کرده‌ام و آنگونه نیست که بگویم در دو یا سه سال آنها را نوشته‌ام.
طی ماه‌های اخیر نخستین جلد از چهارگانه‌تان هم منتشر شده، از این مجموعه هم بگویید.
این مجموعه رمان چهار جلدی «گورشاه» نام دارد که جلد نخست آن با عنوان «دختران گمشده» طی ماه‌های اخیر منتشر شده است. مجموعه‌ای فانتزی‌ است که داستان آن از تهران آغاز می‌شود و به جهانی کاملاً خیالی ختم می‌شود. نوشتار این مجموعه به گونه‌ای‌ است که تنها مخاطبان نوجوان را شامل نمی‌شود و بزرگسالان هم می‌توانند خواننده آن باشند. دختران گمشده هم تقریباً رمان پرحجمی است و در 250 صفحه با همکاری نشر افق منتشر شده که چاپ دوم آن به تازگی روانه کتابفروشی‌ها شده است. جلد دوم آن هم به اسم«به سوی قلمرو شاه یوناس» نیز آماده انتشار است که به‌دلیل شرایط پیش آمده چاپ آن به آن طرف سال موکول می‌شود. کار تألیف قسمت سوم هم به پایان رسیده و در مرحله ویرایش است. جلد سوم هم به احتمال با فاصله‌ای چند ماهه بعد از جلد دوم در دسترس علاقه مندان قرار می‌گیرد. این روزها مشغول نوشتن جلد چهارم این مجموعه رمان هستم. ویژگی مشترک این چهار رمان موضوعی است که از همان قسمت نخست آغاز می‌شود و داستان را تا آخر پیش می‌برد.
و در آخر توصیه شما به‌عنوان یکی از اهالی کتاب برای این روزها چیست؟
امیدوارم مردم ضرورت قرنطینه خانگی را جدی بگیرند و از رفت و آمدهای غیرفوری پرهیز کنند، حالا که کار از کار گذشته و آن بایدهایی که در قرنطینه قم باید رخ می‌داد انجام نگرفته است. پس خودمان دست به کار شویم، خانه بمانیم و از این فرصت هم برای مطالعه و تماشای فیلم استفاده کنیم. اگر مردم هنوز متوجه وخامت گسترش و تبعات این بیماری نشده‌اند باید از برخی اجبارهای قانونی استفاده کرد، تا جایی که در فضای مجازی و خبرها خوانده‌ام گویا در روسیه برای افراد مبتلا یا حتی مشکوک به بیماری که قرنطینه خانگی را رعایت نمی‌کنند تا پنج سال زندانی شدن در نظر گرفته‌اند.

احترام برومند
بازیگر
در شرایط بحرانی توجه خانواده‌ها معطوف به کودکان و نوجوانان می‌شود و افرادی که نیاز بیشتری به پشتیبانی دارند مثلاً سالمندان. در مواجهه با چنین شرایطی دغدغه بزرگ خانواده‌ها این است که چطور ماجرا را توضیح دهند که از یکسو اهمیت و ابعاد ماجرا را شفاف کنند و از سوی دیگر آنها را درگیر دلهره و اضطراب نکنند. آنچه بچه‌ها در این بحران تجربه می‌کنند برای همیشه در ضمیرشان حک می‌شود و آن را فراموش نخواهند کرد. مراقب جسم و روح خودمان و خانواده‌مان باشیم. الان لحظه‌ای است که هر کدام از ما باید اول خودمان و خانواده‌مان را مدیریت کنیم.
این روزها اما با بحرانی رو‌به‌رو هستیم که متأسفانه خیلی از بزرگترها هم به ماهیت مبارزه با آن پی نبرده‌اند و گاهی حتی آن را شوخی می‌گیرند. تعبیر من از به سفر رفتن در چنین شرایطی به سخره انگاشتن یک بحران بزرگ است. همان چیزی که در نگاه انتقادی، بعضی از مدیران را به آن متهم می‌کنیم و گلایه‌مندیم. اگر هر نوع سفر غیرضروری از همان ابتدا ممنوع اعلام می‌شد حتماً امروز با هزینه جانی و مالی کمتری روبه‌رو بودیم.
کرونا یک بحران عمومی است و آسیب عدم رعایت نکات ایمنی تنها متوجه خودمان نمی‌شود؛ اینکه تصور کنیم سلامتی‌مان فقط به خودمان مربوط است تفکر بشدت غلطی است. تبعات این سهل‌انگاری جدی است و تنها متوجه خودمان نمی‌شود. با هر رفتاری که موجب گسترش این بیماری و جابه‌جایی ویروس شود جان همه آدم‌ها و در رأس آن جامعه پزشکی و تیم درمانی را به خطر انداخته‌ایم. به خودمان یادآوری کنیم که در این بحران هر کدام از ما فقط نسبت به خودمان مسئول نیستیم بلکه نسبت به تمام جامعه مسئولیم.
می‌دانم خیلی‌هایمان دلخور و گلایه‌مندیم بابت اقدام دیرهنگام در پیشگیری از ورود ویروس کرونا به کشور و ملاحظاتی که تصمیم‌گیری قاطعانه در برخورد با این ویروس را زیر سایه برد. سؤالاتی داریم از این دست که چرا دیر اطلاع‌رسانی شد؟ چرا یک مرتبه شیوع این بیماری به شکل غیرطبیعی بالا رفت؟ چرا در بین مسئولان اختلاف‌نظر وجود دارد و برخورد قاطع نمی‌شود؟ (قربانی این عدم تصمیم‌گیری واحد و قاطعانه اگر چه مردم هستند اما مسئولان هم از پیامدهای ناگوار آن در امان نیستند) چطور می‌شود در کشور ما باوجود هشدارهای مکرر مسئولان و نهادهای مردمی درباره عدم اقدام به سفر، مردم وقوع فاجعه را جدی نمی‌گیرند و همچنان جاده‌ها شلوغ است؟ چه کار کرده‌ایم که مردم به تمام شایعات بی‌پایه و اساس فضای مجازی اطمینان می‌کنند، به صحبت‌های شبکه‌های خارجی اعتماد دارند - البته برخی مستند و قابل اعتماد است اما بسیاری از آنها خالی از برخوردهای مغرضانه نیست- اما باز هم به هشدارهای مسئولان اطمینان نمی‌کنند. مسئولان پاسخ این سؤال را باید در عملکرد خودشان جست‌وجو کنند.
می‌دانم توقع‌مان این است که در این شرایط برای ایجاد آرامش، مدیران صادقانه پاسخگوی ابهامات باشند و راجع به شائبه‌هایی همچون کمک به کشورهای همسایه در شرایط کمبود امکانات بهداشتی توضیح بدهند اما در نهایت باید حواس‌مان متوجه مسئولیت‌های شهروندی خودمان هم باشد. اگر نگران هستیم از کمبود امکانات جامعه پزشکی و درمانی گیلان و مازندران، یادمان باشد ما هم ماسک‌ها و دستکش‌هایمان را در سطح معابر رها می‌کنیم، ما هم برای پلیسی که جانش را به خطر می‌اندازد و جاده‌ها را می‌بندد خط و نشان می‌کشیم. مگر مردم مازندران و گیلان باید به زبان تهدید متوسل شوند تا قید مسافرت به این استان‌ها را بزنیم. کاری کنیم در این روزها دلمان گرم شود به همدیگر. این روزها بیش از هر زمانی به همدلی نیاز داریم. ما مردم وقتی همدل باشیم هر مشکلی را می‌توانیم برطرف کنیم.
البته که نباید فقط نیمه خالی لیوان را ببینیم. مردم متعهد، با منطق و فهمیده بسیاری هم داریم که با وجود دلخوری از بی‌تدبیری‌ها، درک درستی از شرایط دارند و متعهد به مسئولیت شهروندی هستند. از میان زحمتکشان متعهد و با وجدان وزارت بهداشت، روزنامه‌نگاران و اهالی رسانه تا کارمندان بانک و ادارات افرادی را داریم که بنابر مسئولیت کاری امن‌ترین مکان یعنی خانه‌شان را بالاجبار ترک می‌کنند تا خدمات اجتماعی به مردم برسانند. در رأس همه، جامعه پزشکی را داریم که با وجود کمبودها و گلایه‌ها به میدان آمده‌اند و تنها اندیشه‌ و دغدغه‌شان سلامت جامعه است. قدرشناس همه‌شان هستیم و وظیفه هر کدام از ما شکستن یک حلقه از زنجیره کروناست.

گروه سیاسی/ رئیس جمهوری روز گذشته در پایان جلسات و مذاکرات هیأت دولت که به گفته او، اغلب به بررسی وضعیت مقابله با کرونا در کشور گذشت، تأکید کرد که همه دولت، اعم از وزارتخانه‌ها و سایر دستگاه‌ها، هر یک به سهم و مطابق رویه و وظیفه خود درحال مقابله با کرونا یا تأمین شرایط و لوازم مقابله با آن است. آن طور که حجت‌الاسلام حسن روحانی توضیح داد، این وظایف و اقدامات، از سازمان برنامه و بودجه برای تأمین مالی، تا بانک مرکزی برای تأمین ارز مورد نیاز برای تأمین کالاهای اساسی و مورد نیاز مردم در این شرایط، معاونت علمی رئیس جمهوری برای فعالیت شرکت‌های دانش بنیان و وزارت صمت برای لجستیک و تأمین لوازم مقابله با ویروس کرونا را شامل می‌شود. رئیس جمهوری اینها را گفت تا به برخی شایعات و بحث‌ها پاسخ دهد که مدعی بودند دولت در این شرایط همچون روزهای عادی فعالیت می‌کند و توجهی به وخامت اوضاع ندارد. روحانی حتی به این شایعه مبنی بر دوری رئیس جمهوری از مسائل مربوط به کرونا هم پاسخ داد و تأکید کرد که دست‌کم یک جلسه در هفته با حضور و ریاست او برای بررسی مسائل برگزار می‌شود و هرچند وزارت بهداشت در خط مقدم قرار دارد، اما این طور نیست که همه بارها بر دوش وزیر بهداشت باشد.
ترددها به حداقل برسد
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری، روحانی در سخنان خود، مسائل و مشکلات پایان سال کشور را در تاریخ دهه‌های اخیر کشور بی سابقه دانست و با اشاره به اینکه مسأله ویروس کرونا فشارهای فراوانی را به اقتصاد جامعه وارد کرده است، خواستار جدی گرفتن این مسأله از سوی مردم شد و تأکید کرد: به سادگی به این ویروس نگاه نکنیم و برای سلامت خود و خانواده‌مان خطرناک در نظر بگیریم؛ گر چه از لحاظ علمی و پزشکی گفته می‌شود این ویروس خطرناک‌تر از ویروس‌هایی شبیه آنفلوانزا نیست، اما به دلیل مسأله واگیری سریع و شیوع، این بیماری جایگاه خاص خود را پیدا کرده است.
رئیس جمهوری، نسخه واحد مقابله با این بیماری در سراسر دنیا را قطع کردن زنجیره شیوع عنوان کرد و درباره راه‌های قطع کردن این زنجیره نیز گفت: نخستین مسأله ضدعفونی کردن، استفاده از لباس و ماسک و عدم جابه‌جایی و تردد است.
روحانی با اشاره به اینکه برخی رفتن از یک شهر به شهر دیگر را تردد می‌دانند و اما رفت و آمدهای درون شهری را تردد نمی‌دانند، اضافه کرد: وقتی می‌گوییم تردد و سفر مضر است، سفر درون شهری هم همان اثر را دارد؛ اینکه از استانی به استان دیگر سفر کنند یا درون استان بین شهرهای مختلف یا بین شهر و روستا تردد کنند، توصیه این است که حتی‌الامکان تردد به حداقل ممکن تقلیل پیدا کند.
رئیس جمهوری با بیان اینکه برخی پیشنهاد کردند دولت تعطیل نوروزی امسال را حذف و این تعطیلات را به فصل و زمان دیگری منتقل کند، این امر را غیرعملی و نشدنی دانست و درعین حال از مردم خواست مراسم را امسال به صورت خوبی مدیریت کنند و در اجتماعات و اماکن متبرک که مردم اعتقاد دارند و بحق هم اعتقاد دارند، نروند.
او با بیان اینکه نباید در نوروز اجازه شیوع بیشتر را به این ویروس بدهیم ،گفت: نوروز را برای پیروزی در برابر این ویروس قرار دهیم و اگر می‌خواهیم هدیه‌ای بدهیم یا رفت و آمدی داشته باشیم، می‌توان همه اینها را غیابی انجام داد تا به این ترتیب فاصله‌ها و اصول بهداشتی را مراعات کنیم.
رئیس جمهوری در بخش دیگری از سخنان خود، با اشاره به اینکه برخی فکر می‌کنند در مبارزه با کرونا یک وزارتخانه ما به نام وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی درگیر است و به همین دلیل گاهی گله می‌کنند که کل کشور و همه وزرا و مسئولان باید بیایند، خطاب به مردم تأکید کرد: در این ستاد و در این همکاری، تمام دولت درگیر هستند. اولاً بخشی از دولت تلاش می‌کند تا زندگی عادی مردم بگذرد، یعنی برق، آب، گاز، بنزین و مسائل مالی و پولی در گردش بوده و کالای اساسی باشد.
همه پای کار هستند
روحانی با بیان اینکه می‌خواهیم شرایطی باشد تا مردم با مراعات همه اصول و سختی‌های این وضعیت، زندگی کنند، اضافه کرد: همه  وزرای اقتصادی و تمام مسئولان درگیر این مسأله هستند. از رئیس سازمان برنامه و بودجه برای اینکه تأمین مالی کند، معاون اقتصادی رئیس جمهوری که موظف است جلسات لازم اقتصادی را مرتب برگزار کند، تا وزیر اقتصاد و رئیس بانک مرکزی که برای تأمین ارز و ریال درگیر هستند تا کالاهای مورد نیاز فوری برای زندگی مردم، یا کالاهای بهداشتی تأمین شود.
رئیس جمهوری با اشاره به اینکه بخش‌های تحقیقاتی و علمی اعم از معاونت فناوری ریاست جمهوری، وزارت علوم، دفاع و تمام بخش‌هایی که توان دارند، در زمینه تولید لوازم یا ریشه‌یابی این ویروس و نحوه مقابله با آن فعال هستند، ادامه داد: در دولت ما  یک نفر غیرفعال نیست (درحالی که) تبلیغ شده که مثلاً رئیس جمهوری مسئولیتی ندارد، وزیر کشور هم مسئولیتی ندارد و فقط وزیر بهداشت گرفتار شده است و همه بار بر دوش وی است، البته وزیر بهداشت بار سنگینی بر دوش دارد و مخصوصاً همه پزشکان، پرستاران، بیمارستان‌های مختلف، مراکز درمانی و بهداشتی مسئولیت بسیار سنگینی بر دوش دارند، اما در عین حال امروز نیروهای مسلح، سپاه، ارتش، بسیج و همه، پای کار هستند.
روحانی با بیان اینکه مسئولیت بسیار سنگینی بر دوش وزارت صنعت، معدن و تجارت برای تأمین لجستیک و تأمین مواد است، از شهرداری‌ها بابت نظافت و ضدعفونی شهرها نیز قدردانی کرد و گفت: برخی استانداران که با آنان تماس داشتم می‌گفتند بابت افزایش مصرف آب نگرانی دارند و ممکن است هفته‌های آینده دچار مشکل شویم؛ اما دیروز از وزیر نیرو رسماً سؤال کردم و ایشان هم تا غروب پاسخ کتبی دادند؛ خوشبختانه مردم هیچ گونه نگرانی‌ برای آب و برق در این ایام نباید داشته باشند؛ هیچ نگرانی‌ برای انرژی و سوخت از جمله گاز، گازوئیل، بنزین و سایر نیازمندی‌ها نباید داشته باشند. همه اینها در تلاش هستند و این کار دارد انجام می‌گیرد.
پاسخ به نامه‌های نمایندگان مجلس
رئیس جمهوری در بخش دیگری از سخنان خود، با بیان اینکه مطابق مصوبه 17 اسفندماه شورای عالی امنیت ملی که به تأیید مقام معظم رهبری هم رسیده است، مصوبات ستاد ملی مبارزه با کرونا همانند مصوبات شورای عالی امنیت ملی است و برای تمام ارکان کشور لازم‌الاجراست، ادامه داد: اخیراً بعضی از دوستان، بعضی از نمایندگان محترم مجلس و دیگران نامه نوشتند که من ستاد را به عهده داشته باشم؛ دوستان بدانند حداقل هفته‌ای یک جلسه ستاد با ریاست و مدیریت خود من تشکیل می‌شود؛ در هفته‌ای که الان رو به پایان است، از شنبه جلسه گذاشته بودیم و هفته آینده هم جلسه داریم؛ در ایام تعطیلات عید هم باز جلسه خواهیم داشت؛ خود من جلسات را هفته‌ای یکبار می‌گذارم؛ اگر مشکلی داشتم معاون اول می‌گذارد و خود ستاد ملی به ریاست خود آقای دکتر نمکی به طور منظم در هفته هر چند بار لازم باشد جلساتش گذاشته می‌شود.
روحانی درباره ایده قرنطینه شهرها و تصمیم دولت درباره آن نیز با اشاره به بحث‌های مفصل در این زمینه، تصمیم را این طور بیان کرد: نکته‌ای که به ذهن ما آمده و البته ستاد ملی اعلام خواهد کرد، این است که ممکن است افراد در بعضی از دروازه‌های شهرها و در خروجی‌ها، از لحاظ سلامت چک شوند و اگر مشکلی دارند، اجازه ندهند که راه را ادامه دهند یا آنان را به یک مرکز درمانی هدایت کنند یا اگر نخواستند، به همان مبدأ برگردند، منتها این کار در ورودی‌های شهرها انجام نخواهد شد.
روحانی تصریح کرد که تب سنجی یا مواردی از این دست برای تشخیص ابتلا به کرونا در خروجی شهرها انجام خواهد شد، هرچند با همه این حرف‌ها، باید هم تردد را در داخل شهر و بین شهرها به حداقل برسانیم و در خانه بمانیم که امن‌ترین مکان خانه خودمان است و آنجا می‌توانیم سلامت خودمان و اعضای خانواده‌مان را بیشتر حفظ کنیم.
حمایت اقتصادی از اقشار
آسیب دیده
او همچنین از برنامه‌های دولت برای حمایت اقتصادی از اقشار آسیب دیده خبرداد و گفت که بانک مرکزی، وزارت اقتصاد و دارایی، سازمان برنامه و بودجه و معاونت اقتصادی جلساتی برگزار و مصوباتی آماده کردند که این مصوبات یکشنبه آینده با حضور مسئولان اتاق‌ها و اصناف مرور می‌شود و پس از آن هر امکانی که در اختیار دولت باشد، در این زمینه تلاش خواهد کرد.
رئیس جمهوری در فراز پایانی سخنان خود، خواستار بی توجهی مردم به شایعات در این روزها شد و گفت: گاهی این شایعات در فضای مجازی است و به رسانه‌های داخلی و روزنامه هم سرایت می‌کند و گاهی وقت‌ها به صدا و سیما.
او با بیان اینکه (صداوسیما) یک دیوار حفاظتی یا ماسک و چیزی شبیه به آن بگذارند تا (شایعات) به آنها اصابت نکند، ادامه داد: مثلاً یک گوینده خبری دلش برای رئیس جمهوری تنگ می‌شود و می‌گوید من دو روز است رئیس جمهوری را ندیدم؛ این خوب است و من از اینکه لطف و محبت دارند تشکر می‌کنم؛ اما همه سر کار خودشان هستند و بدون استثناء در حال تلاشند.
روحانی با بیان اینکه نگذاریم شایعات روح مقاومت مردم را دچار مشکل کند؛ ترس، وحشت و اضطراب را خطرناک تر از کرونا دانست و تأکید کرد: باید کرونا را شکست دهیم، باید زندگی و اصول را مراعات کنیم اما در عین حال نباید ترس، وحشت و نگرانی و اضطراب در میان مردم ایجاد کنیم.
رئیس جمهوری با انتقاد از رواج شایعات کرونایی گفت: گاهی برخی افراد با نام و نشان که شاید با غرض نباشد، یک دفعه می‌گویند فلان استان نابود شد، اما وقتی با استاندار آن استان صحبت می‌کنم، می‌گوید 12 نفر فوتی داشتیم که درعین حال ممکن است 120 نفر از بیمارستان ترخیص و به سلامت از بیمارستان خارج شوند.
روحانی افزود: نمی‌خواهم بگویم این ویروس را کوچک بپنداریم، اما بیش از آنکه واقعیت هست آن را بزرگ هم نکنیم و با آن زندگی کنیم و این دوران را بگذرانیم.
رئیس جمهوری در پایان، خطاب به مردم با بیان اینکه مسأله مبارزه با کرونا دو بخش دارد، یک بال‌ آن را اقدامات وزارت بهداشت و دولت برشمرد و بخش دیگر آن را همکاری مردم دانست و تصریح کرد: اگر مردم عزیز ما همکاری کامل نکنند، ما دیرتر به نتیجه می‌رسیم و همکاری بیشتر کنید، زودتر به نتیجه می‌رسید.
مردم عزیز و بزرگوار کشورمان روزهای سختی را پشت سر می‌گذرانیم ولی از این روزها عبور خواهیم کرد؛ روزهای سختی که زمستان سردی است و حتماً بعد از آن بهار خواهد بود.

6 و 11

رئیس دفتر رئیس جمهوری با ابراز اطمینان به مردم ایران مبنی بر اینکه دولت در مسیر مبارزه با کرونا با جدیت در کنار آنان قرار داشته و از هیچ تلاشی برای کمک به آنان فروگذار نخواهد کرد، گفت که اکنون عمده فعالیت روزانه رئیس جمهوری ارتباط مداوم با مسئولان ذیربط بویژه وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در راستای مقابله با این بیماری و تسهیل سیاست‌ها و تصمیمات ستاد ملی مبارزه با کرونا بوده و بسیاری از اقدامات ضروری دیگر نیز با هماهنگی و تصمیم وی اجرایی می‌شوند.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دولت، محمود واعظی در پاسخ به سؤالی درباره پیشنهادهای ارائه شده از سوی برخی نمایندگان مجلس و دیگر مسئولان مبنی بر اینکه رئیس جمهوری باید شخصاً عهده‌دار مسئولیت ستاد ملی مبارزه با کرونا باشد، گفت: در هفته جاری علاوه بر جلسات و پیگیری‌های متعدد رئیس جمهوری در موضوعات مرتبط با مبارزه با کرونا، دو جلسه ستاد مبارزه با کرونا و شورای عالی امنیت ملی که هر کدام بیش از 3 ساعت به طول انجامید نیز به ریاست رئیس جمهوری تشکیل شد؛ همچنین روز یکشنبه نیز علی رغم تعطیلی، رئیس جمهوری در تلاش برای هماهنگی اقدامات بخش‌های مختلف بودند؛ در روزهای دوشنبه و سه‌شنبه هم ایشان در کنار پیگیری گزارش استانداران و مسئولان ذیربط از طریق تماس تلفنی یا ملاقات حضوری، برنامه‌ها و اقدامات را مورد بررسی قرار داده و بخش عمده‌ای از جلسه روز چهارشنبه دولت نیز به این موضوع تخصیص داده شد.
او افزود: شخص رئیس جمهوری به‌طور مداوم از طریق تماس تلفنی، جلسات حضوری با افراد گوناگون و از طریق ویدئو کنفرانس در ارتباط با اعضای ستاد و استانداران بوده و موضوعات و مسائل گوناگون را تحت مدیریت دارد و هر جا نیاز به دستور ایشان برای انجام امور باشد، آن را فوراً اعلام می‌کنند.  واعظی با بیان اینکه همه جلسات، دیدارها و امور جاری کار رئیس جمهوری در این ایام با اولویت مبارزه با کرونا در کشور انجام می‌شود، اظهارکرد: موضوع مبارزه با کرونا اولویت اول رئیس جمهوری و دولت است و در حال حاضر عمده فعالیت روزانه رئیس جمهوری ارتباط مداوم با مسئولان ذیربط بویژه وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در راستای مقابله با این بیماری و تسهیل سیاست‌ها و تصمیمات ستاد ملی مبارزه با کرونا بوده و بسیاری از اقدامات ضروری دیگر نیز با هماهنگی و تصمیم وی اجرایی می‌شوند.
رئیس دفتر رئیس جمهوری گفت: رئیس جمهوری در جلسه هیأت دولت اعلام کردند، علاوه بر تشکیل جلسه هفتگی ستاد ملی مبارزه با کرونا به ریاست رئیس جمهوری، جلسات فرعی این ستاد نیز در موضوعات مختلف از جمله اقتصاد و دیپلماسی و لجستیک و پشتیبانی تشکیل شده و خواهد شد؛همچنین دکتر روحانی از زمان شیوع کرونا هفته‌ای دوبار که جلسات دولت تشکیل می‌شود، در هر جلسه 2 ساعت به این موضوع تخصیص داده‌اند و این روند ادامه خواهد یافت.
واعظی در پاسخ به سؤال دیگری درباره تمهیدات دولت برای تأمین بازار شب عید و تأمین مواد مورد نیاز بهداشتی مردم در این ایام، گفت: بحث تأمین کالاهای اساسی و ضروری مردم در ایام پایان سال از مدت‌ها پیش، پیش‌بینی شده و مطابق همه ساله، تنظیم بازار در بخش تأمین کالاهای اساسی، چه بخشی که باید تأمین و وارد شود و چه بخش تولیدات داخل در همه حوزه‌هایی که بیشتر تقاضا در این ایام سال وجود دارد، مانند ارزاق عمومی، شوینده‌ها و حتی بخش خدمات مورد نیاز آخر سال مردم تدارک دیده است.
رئیس دفتر رئیس جمهوری با بیان اینکه وضعیت حوزه کالاهای اساسی و ارزاق مورد نیاز مردم، تقریباً در یک شرایط عادی قرار دارد، ادامه داد: در زمینه تأمین اقلام بهداشتی مورد نیاز مردم  بر اساس گزارش مسئولان وزارت صمت، ظرفیت‌های تولیدی با اقداماتی نظیر سه نوبته کردن واحدها  فعال هستنئد.

 رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت اعلام کرد: تاکنون ۹ هزار نفر در کشور به‌طور قطعی به ویروس کرونا مبتلا شده، ۳۵۴ نفر به علت ابتلا به این ویروس فوت کرده‌اند و ۲۹۵۹ نفر بهبود یافته و ترخیص شده‌اند.
کیانوش جهانپور درباره آخرین آمار ابتلای قطعی به ویروس کرونا و فوت ناشی از آن در کشور بیان کرد: از ظهر روز سه‌شنبه تا ظهر چهار شنبه و بر اساس نتایج آزمایشگاهی، ۹۵۸ مورد جدید ابتلا به کووید ۱۹ در کشور شناسایی شد و کل مبتلایان به این بیماری در کشور به ۹ هزار نفر افزایش یافت.
وی ادامه داد: خوشبختانه تاکنون دو هزار و ۹۵۹ نفر از بیماران مبتلا به کووید ۱۹ بهبود یافته و ترخیص شده‌اند. رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت ظهر دیروز گفت: متأسفانه در طول ۲۴ ساعت گذشته، ۶۳ نفر از مبتلایان جدید کووید ۱۹ جان خود را از دست دادند و مجموع جانباختگان این بیماری در کشور به ۳۵۴ مورد رسید.
جهانپور درباره تعداد موارد جدید بیماران کووید ۱۹ در کشور به تفکیک استان‌ها گفت: تهران ۲۵۶ نفر، قم ۵۳ نفر، گیلان ۵ نفر، اصفهان ۱۷۰ نفر، البرز ۴۵ نفر، مازندران ۳۲ نفر، مرکزی ۳۱ نفر، قزوین ۲۷ نفر، سمنان ۶۳ نفر، گلستان ۹ نفر، خراسان رضوی ۳۴ نفر (احتمال افزایش موارد در روزهای آینده و لزوم تدابیر محدود کننده)، فارس ۱۹ نفر، لرستان ۹ نفر، آذربایجان شرقی ۲۹ نفر، خوزستان ۱۷ نفر، یزد ۲۳ نفر، زنجان ۲۲ نفر، کردستان ۶ نفر، اردبیل یک نفر، کرمانشاه ۸ نفر، کرمان ۱۸ نفر، همدان ۷ نفر، سیستان و بلوچستان ۴ نفر، هرمزگان ۱۰ نفر، خراسان جنوبی ۱۵ نفر، خراسان شمالی ۱۱ نفر، چهارمحال و بختیاری یک نفر، ایلام ۶ نفر، آذربایجان غربی ۲۷ نفر و استان‌های کهگیلویه و بویراحمد و بوشهر بدون مورد جدید هستند.
وی اظهار کرد: نوروز امسال مشابه هیچ سالی نخواهد بود. در نظام سلامت همه مرخصی‌ها لغو شده و در مراکز درمانی و بهداشتی در خدمت مردم خواهیم بود. مردم نیز با درک این موضوع و جدی گرفتن آن باید مراقبت بیشتری انجام دهند. هم باید از خود و هم از دیگران مراقبت کنیم و آموزش بدهیم. نوروز امسال همراه با سفرها و دید و بازدیدها نیست و اگر این موارد رعایت نشود، این نوروز نمی‌تواند رنگ و بوی عید داشته باشد. مردم باید محدودیت در تردد شهری و عدم حضور در تجمعات را جدی بگیرند.
رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت گفت: از روز سه‌شنبه تا چهارشنبه ۵ مورد ابتلای قطعی در گیلان داشتیم و امیدواریم روند کند شدن شیب صعودی ابتلا به ویروس کرونا در استان گیلان ادامه پیدا کند. همچنین امیدواریم افراد از سفرهای غیرضروری پرهیز کنند.

فریبا خان احمدی
خبرنگار
روزهای سخت کرونایی در ایران همچنان ادامه دارد. پیک اصلی بیماری بنا بر گفته وزیر بهداشت شروع شده و براساس بررسی اپیدمیولوژیک از رصدهای ملی و بین‌المللی شیب نمودار ابتلا به کرونا در روزهای آینده کماکان صعودی خواهد بود. به گزارش «ایران» طبق آخرین آمار رسمی پایگاه اطلاعاتی worldometers مربوط به تعداد مبتلایان و بهبود یافتگان کرونا در جهان حکایت از آن دارد که تا دیروز 144 هزار و 431 نفر در جهان به ویروس کرونا مبتلا شده‌اند که از این تعداد 64 هزار و 99 نفر بهبود یافته و کرونا را شکست داده‌اند که 51 درصد مبتلایان را نشان می‌دهد. در ایران نیز آمارهای وزارت بهداشت نشان می‌دهد تاکنون 9 هزار نفر در ایران به بیماری کووید-19 مبتلا شده‌اند که از این تعداد 354 نفر جان‌شان را از دست داده‌اند و نزدیک به 3 هزار نفر بیمار مبتلا به کرونا بهبود یافته‌اند. همچنین بررسی داده‌های رسمی نشان می‌دهد بر خلاف روزهای اول که چالش‌های زیادی در تشخیص بموقع و شناسایی بیماران و همچنین کمبود برخی امکانات تشخیصی وجود داشت حالا روز به روز به شمار بهبود یافتگان این بیماری افزوده می‌شود، بیمارانی که پس از دو هفته جدال با ویروس کرونا حالا از مراکز درمان ترخیص شده‌اند و دوران نقاهت‌شان را سپری می‌کنند. با این حال شدت بالای انتقال ویروس کرونا و اشغال شدن تخت‌های مراکز درمانی از بیماران کووید – 19 موجب شده وزارت بهداشت مدام درباره اصول بهداشتی مقابله با این ویروس به مردم هشدار دهد. دکتر سعید نمکی وزیر بهداشت در روزهای اپیدمی این بیماری بارها تأکید کرد مردم در خانه‌های‌شان بمانند، سفر نکنند و موارد احتیاطی را برای پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا رعایت کنند تا شاید از تاخت و تاز ویروس کرونا جلوگیری شود. با این اوصاف در حالی که به نظر می‌رسد شیب نمودار ابتلا به بیماری کووید-19 همچنان صعودی است و ایران در حال گذراندن پیک اصلی این بیماری است اما مسئولان نظام سلامت معتقدند با اقدامات پیشگیرانه از ثبت تعداد موارد ابتلا و فوتی می‌توان جلوگیری کرد. البته دراین زمینه اخبار امیدوارکننده‌ای هم به‌گوش می‌رسد، اینکه محققان ایرانی در حال تحقیق روی داروهایی هستند که بتوانند علائم بیماری کرونا را کنترل کنند و چنانچه این داروها اثر بخشی نسبی داشته باشند وارد فهرست دارویی کشور شوند البته آن‌طور که دبیر ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به «ایران» می‌گوید: هنوز قضاوت درباره این داروها زود است و حداقل یک سال زمان نیاز است تا تحقیقات به نتیجه نهایی برسد.
به استناد آمارهای وزارت بهداشت تاکنون بیش از یک سوم مبتلایان به کووید -19 بهبود یافته‌اند. عده‌ای از پزشکان توصیه می‌کنند به‌دلیل بالا رفتن تعداد مبتلایان، تخت‌های بیمارستانی توان پاسخگویی این تعداد بیمار را ندارد. آنها توصیه می‌کنند مردم حتی‌الامکان در صورت مشاهده علائم بیماری قرنطینه خانگی را انتخاب کنند و با رعایت شرایط ایزوله در خانه از خود مراقبت کنند تا دوره بیماری سپری شود. برخی هم بر این باورند که بیماران با علائم حاد کرونا و دارای بیماری‌های زمینه‌ای نیاز به بستری در مراکز درمانی دارند و بیشتر مبتلایان با علائم کمتر می‌توانند با قرنطینه خانگی این دوره را سپری کنند.
با قرنطینه می‌توان کرونا را مهار کرد
دکتر حسین کرمانپور رئيس بخش اورژانس بيمارستان سينا، یکی از بیماران مبتلا به کووید - 19 است که درباره تجربه قرنطینه خانگی اش به ما می‌گوید: از نظر علمی ثابت شده لزوماً هر فردی که به کرونا مبتلا شد نیاز نیست در بیمارستان بستری شود. همان‌طور که در آمار‌ها آمده است از هر 100 نفر مبتلا به کرونا بین 80 تا 90 درصدشان علائم بیماری را متوجه نمی‌شوند، 10 تا 20 درصد مبتلایان وارد فاز بد بیماری می‌شوند و از این تعداد هم تنها 2 درصد‌شان فوت می‌کنند. او در پاسخ به اینکه چرا از ویروس کرونا می‌ترسیم؟ می‌گوید: باید به سیستم بهداشت و درمان کشورها در رابطه با نگرانی‌شان به مرگ و میر ناشی از این بیماری و آسیب‌هایی که ویروس به جمعیت می‌زند، حق داد چرا که همان چند نفر ناقل ویروس می‌توانند بیماری را در سطوح مختلف پراکنده کنند.
 کرمانپور به‌عنوان فردی که گرفتار بیماری کووید-19 شده است، می‌گوید: سعی کردم مثل یک رزمنده در میدان جنگ همه تجربه هایم را ثبت کنم تا در اختیار بیمارانی قرار بدهم که در قرنطینه خانگی اند. اگرچه امکان بستری شدن در مرکز درمانی را داشتم اما به دو دلیل تصمیم گرفتم در خانه شرایط ایزوله را فراهم کنم؛ اولاً اینکه فضای بیمارستان مملو از بیمارانی است که نیاز به تخت بستری دارند بنابراین با پشتوانه همسرم تصمیم گرفتیم تخت اشغال نکنیم. دوم اینکه چگالی آلودگی در بیمارستان‌ها در همه جای دنیا بالا است محیط خانه را انتخاب کردم و امروز روز یازدهم قرنطینه خانگی‌ام را پشت سر می‌گذارم و سه روز دیگر قرنطینه تمام می‌شود.
او در پاسخ به اینکه آیا شدت علائم بیماری باعث نگرانی اعضای خانواده نشد؟ می‌افزاید اگر فرض کنیم بیمار کووید -19 با علائم حاد نمره 100 می‌گیرد سهم من از این نمره عدد 70 بود، یعنی 70 درصد عوارض را داشتم با توجه به اینکه ویروس کرونا روحیه یورش دارد و انتقال آن از فردی به فرد دیگر بالا است نگرانی خانواده‌ام زیاد بود اما چند تا کار انجام دادیم تا به افراد خانواده آسیبی وارد نشود. انتخاب اتاق ایزوله به نحوی که گردش هوا در آن طوری جریان یابد که هوا از فضای داخلی خانه به سمت اتاق ایزوله گردش پیدا کند و از اتاق ایزوله خارج شود، بیمار باید به معنای کامل ماسک بزند، دستکش بپوشد و دائم دست‌هایش را بشوید. ماسک باید هر دو ساعت یکبار عوض شود، اگر دسترسی به ماسک ندارند با پارچه‌ای ماسک تهیه کنند منتها باید پارچه را نیم ساعت در آب ژاول بشویند و سپس اتو بکشند، دائم سطوح را با آب ژاول (محتوی 4 لیوان آب و یک لیوان وایتکس) ضدعفونی کنند.
او در ادامه می‌افزاید: علائم با تب بالای 38.3 درجه و درد شروع می‌شود، برای کنترل تب توصیه می‌کنم از استامینوفن 500 استفاده شود اگر تب پایین نیامد پارچه خیس را در دست و پا و پیشانی بگذارند. اگر سرفه زیاد و تندی دارند، استامینوفن کدئین بخورند. لرز در بیماری کرونا وحشتناک بیمار را اذیت می‌کند، پیشنهادم این است از تشک برقی یا کیسه آب جوش استفاده کنند، نگران تب نباشند در صورتی که تب پایین باشد گرما با ویروس مقابله می‌کند. بدترین علائم کرونا تهوع و استفراغ است، شربت دیفن هیدرامین روزانه 10 سی‌سی به من کمک فراوانی کرد. پودر اوآراس بهترین درمان برای تأمین آب از دست رفته بدن است، این پودر را با آبی که میزان نیتریت و نیترات آن زیر 3 هزار است بخورند. با توجه به اینکه یکی از مشکلات بیماران کاهش آب بدن است و ویروس کلیه‌ها را هدف قرار می‌دهد بیمار تا جایی که می‌تواند باید مایعات بخورد طوری که حجم ادرار در روز زیاد شود وهر چه ادرار زیاد و کم رنگ باشد نگرانی در رابطه با کلیه‌ها کمتر می‌شود.
به‌گفته دکتر کرمانپور، انتظار داریم فاز بیماری کرونا ظرف 5 تا 6 روز به فاز متوسط نزول پیدا کند روز شش‌ام امید بخش‌ترین روز برای بیماران کرونایی است و از آن روز به بعد با قاطعیت و با رعایت همه نکات می‌توان 14 روز قرنطینه را سپری کرد.
او عنوان می‌کند سه علامت تب بالای 38.3 و ماندگار، سرفه‌های بسیار خشک و تعداد تنفس(30 تا تنفس در یک دقیقه) زنگ خطر جدی است. توصیه طلایی من به بیماران این است چون این ویروس علاقه‌مند به وارد شدن به قاعده ریه است و هنگام دم و بازدم معمولی معمولاً قله ریه پر می‌شود بنابراین توصیه می‌کنم روزانه 28 تا 30 نفس عمیق بکشید تا ریه کاملاً پر از هوا شود.
در قرنطینه هستم
محمودرضا میرمحمدی، ۴۱ ساله از ۱۱ تا ۱۶ اسفندماه در یکی از بیمارستان‌های شهر رشت به دلیل ابتلا به کرونا بستری شد و حالا ۴ روز است که بهبود یافته و قرار است به دستور پزشکان به مدت ۱۴ روز هم در خانه قرنطینه باشد.
میرمحمدی درباره ابتلا به بستری شدن و سپس بهبودی کامل به «ایران» گفت: «با تب و لرز و سرگیجه به بیمارستان مراجعه کردم و سرفه نداشتم و هیچ علائمی از کرونا در من دیده نمی‌شد اما شدیداً احساس افت فشار داشتم، با این حال پزشکان اصرار داشتند که به خانه برگردم اما من به دلیل افت فشار ترسیده بودم. با اصرار خودم آزمایش خون و عکس قفسه سینه دادم. عکس قفسه سینه چیزی را نشان نداد. به خانه برگشتم اما از آزمایشگاه با من تماس گرفتند و گفتند که فاکتورهای خونی من طبیعی نیستند، دوباره به بیمارستان رفتم اما این بار از ریه‌ام سی‌تی اسکن گرفته شد. در طول انجام آزمایشات سرم تراپی می‌شدم و تزریق آمپول هم داشتم. ظاهراً خوب بودم اما عکس سی‌تی اسکن ریه نشان داد که قسمت پایین ریه درگیر شده و علائم کرونا ظاهر شده بودند. چهار روز در بیمارستان بستری شدم و حالا کاملاً حالم خوب شده و به خانه برگشتم اما  به دستور پزشکان باید به مدت ۱۴ روز قرنطینه باشم.»
او درخصوص اینکه آیا فردی از افراد خانواده هم به این بیماری مبتلا شده است یا خیر، توضیح داد: «جالب اینجا است که حتی همسرم آزمایش‌های کامل خون و سی‌تی اسکن ریه داده و خدا را شکر هیچ مشکلی ندارد البته از زمانی که از بیمارستان مرخص شدم با هیچ فردی به جز همسرم ملاقات نداشته و فقط از طریق تماس تلفنی با دیگران در ارتباط هستم. از زمان شروع بیماری تا امروز هم دخترم را به خانه مادرم فرستاده‌ام و همه موارد پیشگیری را بشدت رعایت می‌کنم تا کسی مبتلا نشود.»
داروهای کنترل کرونا هنوز در مرحله تحقیق است
دبیر ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری درباره برخی اخبار مربوط به تولید داروی ایرانی کرونا به «ایران» می‌گوید: داروهایی که در برخی رسانه‌ها از آن به‌عنوان درمان بیماری کرونا نام برده شده است هنوز در مرحله تحقیقاتی است و تحقیقات در مورد هیچ دارویی پایان نیافته است، بنابراین نمی‌توانیم هیچ نتیجه‌ای را در این باره اعلام کنیم.
 دکتر مصطفی قانعی راد می‌گوید: آمار اولیه درباره این دارو قابل استناد علمی نیست. در مورد داروی «اکتمرا» هم این دارو تولید داخل است و نتایج آن احتمالاً دو یا سه هفته دیگر منتشر می‌شود. او می‌افزاید: تاکنون بین 10 تا 17 مورد داروی کرونا مجوز اخلاق گرفته و قرار است تست شوند، همه این داروها برای این است که بیمار زود ترخیص شود و مرگ و میر ناشی از کرونا و بار بیمارستانی کمتر شود. ما می‌خواهیم عوارض کرونا را کم کنیم مثلاً عوارض ریوی بیماران کرونا را کاهش دهیم اما نتیجه‌گیری درباره این داروها زود است و در همه دنیا زودتر از یک سال تحقیقات به نتیجه نمی‌رسد. باید منتظر باشیم و عجولانه درباره این داروها در رسانه‌ها سخن نگوییم.

بــرش
بهبود یافتگان از ویروس چه می‌گویند؟

ویروس کرونا همچنان شهروندان ایرانی را مبتلا می‌کند و هنوز شیب ابتلا بالا است. هر روز این بیماری جان کسانی را در شهرهای مختلف می‌گیرد. اما شمار کسانی که از مهلکه می‌گریزند و از کرونا نجات می‌یابند بسیار بیشتر از کسانی است که دفتر زندگیشان بسته می‌شود. مادر ۵۷ ساله خوزستانی یکی از بهبود یافتگان است.
مهرنوش دخترش در توئیتر از بهبود مادرش می‌نویسد: «مامانم مرخص شد. کرونا رو هم شکست داد. با وجود مشکل ریه اما روحیه‌اش را از دست نداد و بعد از ۱۰ روز به خانه برگشت.» مهرنوش در پاسخ به یکی از کاربران که از او می‌پرسد آیا واقعاً مادرت مشکل ریه داشت و توانست کرونا را شکست دهد می‌نویسد: «بله مادرم عفونت ریه داشت، قبلاً هم بستری شده بود، خیلی خوب به مادرم رسیدگی شد.البته مادرم روحیه خوبی هم دارد. این را هم بگویم که مامانم یک کلیه دارد. اما توانست کرونا را شکست بدهد.»
سپهر خرمی هم از بهبود خاله ۴۴ ساله‌اش خبر می‌دهد و می‌نویسد: «خاله‌ ۴۴ساله من ۲هفته پیش تب خفیف، سرفه‌های معمولی و تنگی نفس داشت. تست کرونایش مثبت شد. ۲هفته در بیمارستان مسیح دانشوری بستری شد و دیروز با بهبود وضعیتش ترخیص شد. خاله‌ام دیگر تب ندارد، سرفه‌هایش تقریباً قطع شده و بدون دستگاه نفس می‌کشد.» پزشک معالج خاله سپهر به همه توصیه می‌کند: «تا جای ممکن از خونه خارج نشوید».
دکتر معالج همچنین از بیمار بهبود یافته خواسته است که چهارده روز در قرنطینه خانگی باشد. طبق تحقیقاتی که در چین و ژاپن انجام گرفته است بهبودیافتگان از ویروس کرونا تا دو سه هفته بعد از بهبود هم می‌توانند ناقل بیماری به دیگران باشند.
مازیار بالایی یکی دیگر از کاربران توئیتر می‌نویسد: «خاله عزیزتر از جانم با ۵۹ سال سن پس از ۱۷ روز تب و سرفه، دیروز را بدون تب سپری کرد. لازم به توضیح است که بعد از تست ریه و به‌دلیل اینکه ریه‌اش مشکلی نداشت، بیمارستان وی را نپذیرفت و در تمام این ۱۷ روز در منزل ماند. گوش شیطان کر ‎کرونا را شکست داد.»
محسن غفوری درباره تجربه ابتلا به ویروس کرونا در توئیترش می‌نویسد: «سه روز تو خونه قرنطینه شدم و قرصی را که پزشک تجویز کرده بود مصرف کردم.روز اول و دوم حالم نسبتاً خوب بود.روز سوم از صبح احساس بی‌حالی داشتم. کم‌کم نفسم به شماره افتاد تا جایی که احساس می‌کردم به زور نفس می‌کشم. زنگ زدم اورژانس و شرایط رو کامل توضیح دادم. هماهنگ کردند و اعلام شد بیمارستان طرفه بیماران مشکوک به کرونا را پذیرش می‌کند. اورژانس من را آنجا برد. بر خلاف بیمارستان قبلی اینجا خیلی برخورد خوب و منظمی داشتند.با اینکه سرشون شلوغ بود ولی سریع کارهای پذیرش انجام شد و من را در بخش اورژانس بستری کردند.» او بعد از سه شب که در اورژانس بستری و دائم تحت مراقبت بود به بخش منتقل شد. می‌گوید: «تو این مدت با مصرف قرص‌های تجویزی، تنگی نفسم رفع و سرفه‌هایم خیلی کمتر شد. روز سوم دکتر می‌خواست مرخصم کند ولی سی‌تی اسکن ریه را دید و گفت ریه‌هایت خیلی درگیر شده بهتراست چند روز دیگر در بیمارستان بمانی.»
غفوری با خوشحالی می‌نویسد: «به‌نظرم خطر از سرم رفع شده. ولی واقعاً باید خیلی مواظب بود. با اینکه کادر بیمارستان خصوصاً بخش پرستاری تمام تلاش‌شان را می‌کنند ولی باز محدودیت و کمبود امکانات هست. ولی واقعاً کادر درمان تو این شرایط سخت واقعاً دارند از جانشان مایه می‌گذارند و جای قدردانی دارد.»

سهیلا یادگاری
خبرنگار
با شیوع کرونا، پروازها در سراسر چهان کاهش داشته است. تقاضا برای سفر کم شده و ممنوعیتی که کشورها در انجام پروازها اعمال می‌کنند، علت کاهش پروازها است. در ایران نیز ممنوعیت‌های پروازی، فعالیت ایرلاین‌ها را تحت تأثیر قرار داده است و فقط پروازهای هما به چند کشور اروپایی انجام می‌شود.
راننده تاکسی فرودگاه امام می‌گوید: «تا حالا فرودگاه را اینقدر خلوت ندیده است.» به تابلو پروازها هم که نگاه می‌کنم، فقط 3 پرواز دوحه، مسکو و چین انجام می‌شود.
 یکی از مسئولان فرودگاه می‌گوید: «بعد از حادثه هواپیمای اوکراین و ممنوعیتی که برخی کشورها برای پرواز به ایران اعمال کردند، فرودگاه تا حدودی خلوت شد اما نه مانند الان. شیوع کرونا بر کاهش پروازها تأثیر بسیار گذاشته است.»
بازگشت امارات
با اینکه بیشتر کشورهای منطقه پروازهای خود به مقصد یا مبدأ ایران را لغو کردند و پروازها فقط یکسره و به منظور بازگرداندن شهروندان ایرانی یا شهروندان کشورهای دیگر انجام می‌شود، اما سفارت ایران در امارات در توئیتی از اعطای مجوز سازمان هواپیمایی امارات برای پرواز به ایران تا اول فروردین ۹۹ خبر داد.
سفارت ایران در امارات در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت: با همکاری وزارت خارجه امارات و هماهنگی‌های به عمل آمده از سوی این سفارتخانه و وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با جهات ذیربط، سازمان هواپیمایی کشور امارات مجوز پرواز تا تاریخ اول فروردین ماه ۱۳۹۹ (۲۰ مارس ۲۰۲۰) به ایران را صادر کرده است. در ادامه این توئیت آمده است: هموطنان گرامی جهت کسب اطلاعات بیشتر به دفاتر هواپیمایی مراجعه کنند.
با شیوع بیماری کرونا، هواپیمایی امارات تمامی پروازهای خود به مقصد و یا از مبدأ ایران را به مدت یک هفته لغو کرده بود. این شرکت هواپیمایی اعلام کرد که این مدت زمان در صورت نیاز تمدید خواهد شد. پیش از این شرکت هواپیمایی امارات مجوز انتقال برخی ایرانیان را به کشورمان کسب کرده بود و همچنین شرکت الاتحاد ابوظبی هفته گذشته با یک پرواز اتباع اماراتی را از قشم به مقصد این کشور، منتقل کرد.
پرواز به قطر
یکی از کشورهایی که بیشترین پروازهای مستقیم و ترانزیتی به ایران را دارد هواپیمایی قطر است، اما پروازهای این شرکت به ایران نیز بخاطر شیوع کرونا کاهش یافت.اما با توجه به حضور تعدادی از شهروندان ایرانی در قطر، هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران سومین پرواز فوق‌العاده خود را جهت انتقال مسافران حاضر در قطر در روز ۲۳ اسفندماه سال انجام می‌دهد. این پرواز بدون مسافر از فرودگاه امام خمینی(ره) به مقصد فرودگاه دوحه انجام می‌شود.
مشکلات مسافران
ساناز مسافر آلمان است. او بلیت رفت و برگشت به ایران را از هواپیمایی ترکیش خریداری کرده است. اما بعد از ورود به ایران، با بروز مشکلات مربوط به شیوع کرونا، ترکیش پروازهای خود به مقصد و مبدأ ایران را لغو کرد. این شهروند ایرانی می‌گوید: جالب این است که ترکیش پرواز از ایران به ترکیه را لغو کرده و بلیت را کنسل کرد اما پرواز از ترکیه به آلمان چون انجام می‌شود، این شرکت بلیت دوم من از ترکیه به آلمان را کنسل اعلام نمی‌کند.به گفته این شهروند ایرانی، شرکت ترکیش به مسافرانی که این مشکل را دارند پاسخی نمی‌دهد. مسافران این سؤال را دارند که وقتی سفر هوایی و زمینی به ترکیه ممنوع است مسافران چگونه می‌توانند پرواز دوم خود از ترکیه به مقصد کشورهای دیگر را انجام دهند؟
سازمان هواپیمایی می‌گوید شرکت‌ها و ایرلاین‌ها باید برابر مقررات بین‌المللی حقوق مسافران را رعایت کنند. اما مسافران در این میان سرگردان مانده‌اند.
این مسافر ایرانی به ناچار بلیت دیگری تهیه کرد و با هواپیمایی جهموری اسلامی(هما) به آلمان رفت. به این ترتیب بسیاری از مسافران که از مدت‌ها پیش بلیت به مقصد کشورهای دیگر تهیه کرده‌اند، بخاطر لغو بسیاری از پروازها، نمی‌توانند سفرخود را انجام دهند.
شرکت‌ها پاسخگو نیستند
با اینکه مقامات سازمان هواپیمایی با اشاره به لغو بسیاری از پروازها، ایرلاین‌ها را موظف به بازگرداندن هزینه بلیت به مسافران می‌دانند اما سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان در گزارشی اعلام کرده که برخی آژانس‌های مسافرتی و هوایی از پرداخت هزینه کنسلی بلیت پروازها و سفرها، خودداری کرده‌اند. انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و گردشگری هم به سازمان هواپیمایی نامه نوشته که شرکت‌های هواپیمایی یک ریال از بابت کنسلی بلیت‌ها به آژانس‌ها برنگردانده‌اند که آن پول به دست مردم برسد.
سازمان هواپیمایی ششم اسفندماه بخشنامه کرد که هزینه بلیت‌های کنسلی بدون دریافت جریمه استرداد شود. رئیس روابط عمومی این سازمان در تکمیل آن بخشنامه اعلام کرد که اگر، قبل از پنجم اسفندماه بلیت سفر خود را تهیه کرده باشند، می‌توانند آن را بدون پرداخت جریمه کنسل کنند.
برخی شرکت‌های هواپیمایی با دادن مهلت تنفس به خود و یا بهانه‌هایی از این دست که هنوز بخشنامه سازمان هواپیمایی را نگرفته‌اند، در پس دادن هزینه کنسلی‌ها تعلل ایجاد کرده‌اند.
در این میان، برخی مسافران انصرافی هم از بدتعهدی آژانس‌های مسافرتی در پس دادن پول، شکایت داشتند، آژانس‌ها هم در واکنش به شکایت‌های مردمی، در نامه‌هایی به سازمان هواپیمایی و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، این تأخیر و بدتعهدی‌ها را گردن شرکت‌های هواپیمایی و ریلی و هتل‌ها انداختند.
برآورد 2 هزار میلیارد تومان زیان ایرلاین‌ها
با توجه به کاهش شدید تقاضای سفر، شرکت‌های هواپیمایی دچار مشکلاتی شده‌اند به همین دلیل آنها نامه‌ای به وزیر راه و شهرسازی ارائه دادند.
مقصود اسعدی سامانی، دبیر شرکت‌های هواپیمایی با اشاره به این نامه گفت:طبق مصوبه ستاد مبارزه با کرونا، مردم باید از هرگونه سفر و جابه‌جایی خودداری کنند و ما نیز تابع این مصوبات هستیم. به همین دلیل حمل و نقل هوایی نیز در تقاضای سفر کاهش زیادی داشته است. در حالیکه شرکت‌های هواپیمایی خود را برای ایام نوروز و خدمات‌دهی برای مسافران آماده کرده بودند که به دلیل شیوع بیماری کرونا تقاضای سفر کاهش یافت و در این ایام پیش‌رو که ایام‌ اوج سفر محسوب می‌شد، تقاضا کاهش یافته است و شرکت‌های هواپیمایی برای انجام تعهدات مالی خود دچار مشکل شده‌اند. اسعدی سامانی به نامه شرکت‌های هوایی به وزیر راه و شهرسازی اشاره کرد و گفت: از وزیر راه و شهرسازی خواستیم تمهیداتی برای جلوگیری از زیان ایرلاین‌ها در نظر بگیرند.برای مثال درخواست کردیم که شهرداری‌ها برای چند ماه پیگیری وصول عوارض شهرداری را از شرکت‌های هواپیمایی به تعویق بیندازند. همچنین در حوزه تأمین سوخت هواپیما پیشنهاد شد تأمین سوخت به صورت اعتباری باشد و شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی در حوزه پیگیری مطالبات چند ماهی به شرکت‌های هواپیمایی مهلت دهد.
دبیر انجمن‌ شرکت‌های هواپیمایی اظهار داشت: در حال استخراج میزان خسارت و زیان شرکت‌های هواپیمایی به دلیل کاهش سفر و شیوع ویروس کرونا هستیم، اما در برآوردهای اولیه، میزان خسارت تا 15 فروردین 99 رقم 2 هزار میلیارد تومان است.
کاهش ۷۰ درصدی پرواز‌های داخلی
از سوی دیگر، رضا جعفرزاده، رئیس روابط عمومی سازمان هواپیمایی کشوری از کاهش چشمگیر پرواز‌های داخلی خبر داد و گفت: با توجه به شیوع ویروس کرونا و درخواست مسئولان مبنی بر عدم انجام سفر‌های غیرضروری میزان پرواز‌های داخلی حدود ۷۰ درصد کاهش یافته است. تعداد پروازها در فرودگاه مهرآباد تهران که معمولاً روزانه بین ۳۵۰ تا ۴۰۰ پرواز داشت اکنون به زیر ۳۰ پرواز در روز رسیده است.
نگاهی به لیست فروش آژانس‌ها و سایت‌های فروش بلیت نشان می‌دهد بلیت در برخی از مسیر‌ها به دلیل استقبال نکردن مسافران به زیر کف قیمتی رسیده است. یکی از شهروندان که دو بلیت به مقصد خوی خریده است در خصوص قیمت بلیت به خبرنگار «ایران» گفت: «قیمت بلیت برای 2 نفر 350 هزار تومان شد اما قبلاً قیمت بلیت این پرواز برای دو نفر حدود 700 هزار تومان بود.»
لغو برخی پروازهای پرتقاضا
کاهش تقاضا و درخواست مسئولان استانی از شهروندان برای ممانعت از سفر به این استان‌ها، حتی موجب لغو برخی پروازهای مسیرهای پرتقاضا شده است. برای مثال در برخی از مسیر‌ها قیمت بلیت بسیار کاهش یافته و برخی از مسیر‌های گردشگری از جمله پرواز شرکت‌های هواپیمایی به مقصد کیش لغو شده است. در حال حاضر فروش بلیت پرواز‌های کیش فقط از طریق دفاتر کیش ایر امکانپذیر است. بر این اساس هیچ گونه فروش تور غیر از فروش به ساکنان و شاغلان در کیش انجام نمی‌شود و امکان سفر به کیش برای سایر افراد وجود ندارد.
سخنگوی سازمان هواپیمایی در خصوص لغو پروازهای کیش گفت: تصمیمات اتخاذ شده درباره ممنوعیت سفر به جزیره کیش به علت تعطیلی اغلب مراکز اقامتی و سیاحتی این جزیره است.همچنین مسافران برای تهیه بلیت برای مسیر کیش باید فرم خوداظهاری به کیش ایر ارائه دهند. در حال حاضر به جز کیش سایر شهر‌های گردشگری از جمله مشهد و قشم لغو پرواز‌های خود را اعلام نکرده‌اند. پیش‌بینی دقیق و علمی از اینکه شیوع بیماری کرونا چه زمانی متوقف یا کند می‌شود، وجود ندارد.بنابراین به نظر می‌رسد ایرلاین‌ها تا ماه‌های آینده همچنان با کاهش تقاضای سفر مواجه باشند.

برش
خسارت ایرلاین‌های بین‌المللی

براساس گزارش رویترز، صنعت هواپیمایی در دنیا از ابتدای امسال تا کنون 70 بیلیون دلار از ارزش خود را از دست داده است. همچنین سی‌ان‌بی‌سی گزارش داده که هواپیمایی‌های امریکا شامل امریکن ایرلاینز، دلتا، جت‌بلو و یونایتد، تعداد پروازهای داخلی و خارجی خود را بشدت کاهش دادند. ایرلاین‌های امریکا پیش از این تعداد پروازهای خود به چین و کشورهای آسیایی‌ که ویروس کرونا در آنها شایع شده بود را کاهش داده بودند. اما شیوع سریع ویروس کرونا در سراسر جهان و امریکا باعث شد تا تقاضا برای پرواز به‌طور گسترده‌تری افت کند. شرکت امریکن ایرلاین اعلام کرد ۱۰ درصد از پروازهای اوج تابستانی خود خواهد کاست. این یکی دیگر از نشانه‌های واضح این است که مدیران ایرلاین‌ها انتظار دارند تأثیر منفی ویروس کرونا بر تجارت آنها بیش از آنچه قبلاً انتظار می‌رفت طول بکشد. هواپیمایی دلتا هم اعلام کرد ظرفیت پروازهای بین‌المللی خود را ۲۵ درصد خواهد کاست و ظرفیت پروازهای داخلی را هم بین ۱۰ تا ۱۵ درصد پایین می‌آورد. ایرفرانس نیز نسبت به زیان ۲۰۰میلیون یورویی(۲۱۶میلیون دلاری) این شرکت به دلیل تأثیر مالی ناشی از بحران کرونا هشدار داد. ایرفرانس انتظار دارد که ۳۶۰۰پرواز خود را در ماه مارس به دلیل اپیدمی کرونا لغو کند.

گروه سیاسی/ همزمان با درخواست نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از کشورهای اروپایی برای عملیاتی کردن تعهدات خود در چارچوب برجام و رفع تحریم‌ها، اتحادیه اروپا نیز در بیانیه‌ای خواستار بازگشت ایران به تعهداتی شد که پیش‌تر اجرای آنها را متوقف کرده بود.
ایران در واکنش به خروج امریکا از برجام و در اعتراض به اقدامات ناکافی کشورهای اروپایی این توافق، بخش‌های مهم اقدامات خود در برجام را از روز ۱۸ اردیبهشت در پنج گام تدریجی متوقف کرده است.
اقدامی که با انتقاد اروپایی‌ها مواجه و به گام‌های بدون بازگشت ایران تعبیر شده است. این در حالی است که به واسطه سایه سنگین تحریم‌های امریکا و در شرایط شیوع گسترده ویروس کرونا در ایران، تهدید شرکت‌های دارویی و پزشکی از سوی امریکا، عملاً مانع ارسال دارو و تجهیزات پزشکی شده است.
در چنین فضایی کاظم غریب آبادی طی سخنانی در نشست شورای حکام مطرح کرد خروج یکجانبه امریکا از برجام و تهدید به مجازات کشورها، شرکت‌ها و بانک‌های خواستار همکاری با ایران را زیر سؤال برد و تأکید کرد: «نباید مسئولیت دولت‌های باقیمانده در برجام نادیده گرفته شود. آنها بایستی خسارات وارده را جبران و زمینه را برای تداوم توافق فراهم کنند.» به گزارش ایرنا، غریب آبادی با بیان اینکه تحریم‌های امریکا جان مردم را از جمله با جلوگیری از فراهم کردن دارو برای افراد نیازمند هدف گرفته است، خاطرنشان کرد: «هر نوع محدودیت درخصوص تأمین داروهای پزشکی، بویژه در شرایط کنونی که کشورهای جهان از جمله ایران با ویروس کرونا مواجه هستند، حق دسترسی به بهداشت و حق حیات را نقض می‌کند. علاوه بر این، این اقدام امریکا در تناقض آشکار با قرار موقت دیوان بین‌المللی دادگستری مبنی بر توقف اعمال تحریم‌هایی است که ناقض فعالیت‌های بشردوستانه است.» غریب آبادی افزود: «رژیم امریکا مدعی است که دارو و غذا مشمول تحریم‌های امریکا نیستند، اما با ایجاد محدودیت‌ها و ممنوعیت‌ها بر سر راه نقل و انتقال مالی از یک سو و تهدید شرکت‌های دارویی و پزشکی از سوی دیگر، عملاً مانع ارسال دارو و تجهیزات پزشکی شده است.»
نماینده دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ادامه افزود: «با توجه به اینکه برخی طرف‌های اروپایی عنوان می‌دارند که برخی فعالیت‌های هسته‌ای ایران غیرقابل بازگشت هستند، این سؤال باید مطرح شود که آیا خسارت‌های ایران در اثر تحریم‌ها و بی اقدامی آن‌ها قابل بازگشت است و آیا آنها آمادگی دارند میلیاردها یورو هزینه و خسارت‌های وارده بر ایران در بخش‌های مختلف را به دلیل اقدامات غیرقانونی دولت امریکا در نظر گرفته و جبران کنند؟»
نماینده دائم ایران با بیان اینکه اقدام ایران در کاهش اجرای برخی تعهداتش به طور جزئی در همین راستا بود، افزود: «از سوی دیگر، جمهوری اسلامی ایران آمادگی خود را برای بازگرداندن تمامی گام‌های جبرانی که در راستای بندهای ۲۶ و ۳۶ این توافق برداشته شده را اعلام کرده است که تحقق این امر، نیازمند بسیج عملی ظرفیت‌ها در طرف‌های باقیمانده برای انجام تعهدات‌شان است.»
تأکید اروپا بر ضرورت رفع تحریم‌ها
همزمان با انتقاد گسترده مقام‌های ایرانی از تحریم‌های امریکایی، اتحادیه اروپا درباره گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در بیانیه‌ای درباره اجرای تعهدات ایران ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت با بیان اینکه برجام ضامن صلح‌آمیز بودن ماهیت برنامه هسته‌ای ایران است،  تصریح کرد که اجرای کامل آن، حیاتی و بسیار حائز اهمیت است.
طبق این بیانیه، اتحادیه اروپا علی‌رغم اذعان به اینکه رفع تحریم‌های مرتبط هسته‌ای یکی از بخش‌های ضروری تعهدات امریکا و کشورهای غربی به ایران ذیل برجام است، از تهران خواسته گام‌هایی را که در واکنش به بدعهدی طرف‌های غربی برداشته، به عقب برگرداند. اتحادیه اروپا در ادامه تأکید کرده است: «در کنار اجرای تأیید شده تعهدات مرتبط هسته‌ای از سوی ایران، رفع تحریم‌های هسته‌ای یکی از بخش‌های ضروری این توافق است.» علاوه بر این بیانیه، استفن کلمنت، نماینده اتحادیه اروپا در آژانس نیز با اشاره به حمایت کامل این اتحادیه از برجام، تصریح کرد که لغو تحریم‌ها بخش مهمی از این توافق به‌شمار می‌رود. این سیاستمدار اروپایی همچنین نسبت به کاهش تعهدات ایران تحت برجام از جمله عبور از ذخایر اورانیوم ابراز نگرانی کرد و مدعی شد که این اقدامات، غیر قابل بازگشت هستند.
چین خواستار رفع فوری  تحریم‌های ایران شد
دیروز همچنین نماینده ویژه وزارت خارجه چین در امور حقوق بشر در چهل و سومین اجلاس شورای حقوق بشر سازمان ملل در ژنو از تمام طرف‌های درگیر خواست تا به منظور جلوگیری از نقض بیشتر حقوق بشر برای مردم ایران، فوراً تحریم‌های یکجانبه علیه این کشور را لغو کنند. به گزارش ایرنا، «لیو هوآ» دیپلمات ارشد چینی خطاب به حاضران در این نشست افزود: جامعه جهانی باید با وضعیت حقوق بشر ایران به صورت عینی و عادلانه برخورد کند، چالش‌هایی را که ایران به عنوان یک کشور در حال توسعه در مسیر ترویج و حمایت از حقوق بشر با آنها روبه‌روست درک کند و بیش از پیش به دولت ایران و خواسته‌های مردم این کشور گوش فرا دهد.  به گفته این دیپلمات ارشد، تحریم‌های یکجانبه‌ای که علیه ایران اعمال شده‌اند نه تنها تأثیر منفی قابل توجهی بر حقوق بشر مردم ایران داشته، بلکه دست سازمان ملل و دیگر سازمان‌ها را در ارائه کمک‌های بشردوستانه به ایران نیز بسته است.

سیدعلیرضا میرمصطفوی
نویسنده
شاید بعضی بگویند ادبیات و داستان برای روزهای سرخوشی و آرامش است؛ لم دادن کنار بخاری و ورق زدن کتاب مورد علاقه‌مان، کسی منکرش نیست، اما به نظر می‌رسد ادبیات «بیشتر» برای دوران ناخوشی است، ادبیات محصول رنج است و به دوران سختی که احتمالاً در آن‌ زاده شده، بیشتر تعلق دارد. رنج‌ها، بیماری‌ها، ناکامی‌ها، دردها و کمبودهایی که ما آنها را یگانه می‌پنداریم؛ قبل‌تر بارها و بارها در کتاب‌ها تکرار شده و بر سر انسان‌ها و سرزمین‌های مختلف فرود آمده، تحمل شده و از سر گذشته‌اند. دنیا نسبت به احوال ما بی‌تفاوت است و دیگر وقتش شده بفهمیم که فقط همدیگر را داریم و داستان‌هایمان را. این روزها بهتر است به کتاب پناه ببریم و سعی کنیم دردمشترک را همه‌ با هم از سر باز کنیم. از امریکای جنوبی تا الجزایر داستان‌ها در کنار دعوت به شناخت و تقابل با درد و رنج، امید را هم القا کرده‌اند. فقط کافی‌ است زبان مشترک قصه‌ها را بفهمیم. آنها قدیمی نمی‌شوند و به مکانی خاص تعلق ندارند و همگی از فردایی می‌گویند که ما را نجات خواهد داد.
عشق در زمان وبا/گابریل گارسیا مارکز/ بهمن فرزانه
عشق در زمان وبای گابریل گارسیا مارکز‌ زاده نیمه تاریک و دوران ناخوش و درگیر رنج و درد دنیاست.
داستان در شهری تاریخی در حوزه دریای کارائیب در سال‌های آخر سده نوزده و سال‌های ابتدایی سده بیستم میلادی در حالی که کشورهای امریکای لاتین در آتش جنگ‌های داخلی می‌سوزند و دسته دسته انسان‌ها بر اثر وبا دفن می‌شوند، رخ می‌دهد. مارکز می‌داند پس از موفقیت چشمگیر صد سال تنهایی وقتش شده از موضوعی شخصی‌تر بنویسد؛ عشق.
مارکز در خاکی بزرگ شده که بیشتر محققان عشق و محبت‌ورزی را جزئی جدا نشدنی از فرهنگ آن می‌دانند. مارکز وبا و مرگ و میرهای ناشی از آن‌ را دیده و احتمالاً به نظرش رسیده با عشق و وبا در کنار هم می‌تواند داستان ستودنی دیگری را تعریف کند، که البته درست فکر می‌کرده.
عشق در زمان وبا با مرگ شروع می‌شود و با جریان بی‌انتهای زندگی پایان می‌گیرد؛ فلورینتو آریزا در زمانی که اکثر مردم به‌خاطر وبا به سرعت جان خود را از دست می‌دهند، دچار مرض سخت‌تر و فرساینده‌ترِ عشق می‌شود؛ عشقی که بیش از پنجاه سال جانش را می‌خورد و ذره‌ذره از زندگی دورش می‌کند.
مارکز برای بیان این رابطه و نشان دادن عمق اثرگذاری آن از بهترین کلمات، توصیف‌ها و خرده‌روایت‌ها استفاده می‌کند. داستان از سال‌های پایانی این رابطه شروع می‌شود و به آغاز خود برمی‌گردد؛ ماجرایی که با مرگ شروع شده با زندگی پایان می‌گیرد و این جهانی است که مارکز به آن معتقد است و آن را سرشار از امید پایان می‌دهد:فلورینتو و معشوقش پس از نیم ­قرن در یک کشتی با هم تنها می‌شوند و تصمیم می‌گیرند پرچم زرد وبا را بالا برده تا کسی تا آخر مسیر رودخانه، که امیدوارند همیشگی باشد، مزاحم‌شان نشود و این همان اعتقادی است که آنها را از مصیبت نجات داد؛ اعتقاد به اینکه این زندگی است که جاودانه است؛ نه مرگ.
اینکه اگر از ابتدا با یکدیگر بودند، وبا که هیچ، مرگ را هم شکست می‌دادند.

طاعون/آلبرکامو/رضا سیدحسینی
طاعون آلبرکامو در سال 1947 چاپ شد و داستان شهر وهران در شمال غرب الجزایر است که با توصیف کوتاهی از وضع زندگی مردم شروع می‌شود و زود به سراغ اصل مطلب می‌رود؛
چند مرگ شبیه به هم و زیاد شدن تعداد موش‌ها، دکتر کاستل و دکتر ریو را قانع می‌کند تا مرضی مسری را پیش‌بینی کنند و آن‌ را طاعون تشخیص دهند. با سستی مسئولان برای واکنش، طاعون در شهر گسترش می‌یابد و وضع قرنطینه، اعلام می‌شود.ملاقات بعدی عاشق و معشوق‌های دورمانده از هم به زمانی نامعلوم موکول می‌شود و زنده ماندن یا نماندن، دغدغه اصلی تمام مردم شهر می‌شود؛ یا همه با هم نجات می‌یابند، یا همگی در کنار هم دفن خواهند شد.
طاعون روایت یک تلاش دسته جمعی ضد یک «مرض مسری مرگبار» و «مصیبتی مهلک» است که هرگز دست از سر ما بر نخواهد داشت.
کامو راه حل عبور از بحران و پشت سر گذاشتن این مصیبت را در تلاش و عصیان عده‌ای انسان شریف می‌داند، که هر کدام با هر اعتقاد و مرام و مسلکی تلاش می‌کنند به این رنج همه‌گیر، معنا بدهند و زندگی را به جامعه برگردانند:
دکتر ریو بر حسب وظیفه و انسان دوستی‌اش، پانلو با انگیزه دینی، ‌گرا به‌خاطر فرار از تنهایی و هر فرد دیگری با انگیزه و اعتقاد شخصی خود، دست به مبارزه علیه طاعون می‌زند؛ نتیجه این همبستگی و تلاش، ریشه‌کن کردن طاعون است.به‌نظر می‌رسد طاعون کتابی است در ادامه راهی که خود کامو در بیگانه آن‌ را آغاز کرده، پی بردن به پوچی جهان و مبارزه علیه آن برای یافتن معنا.کامو در نامه‌­ای به رولان بارت درباره طاعون می­‌نویسد:
­ «در مقایسه با رمان بیگانه، طاعون بی‌گفت‌و‌گو گذاری است از سرکشی انفرادی به جهان اجتماعی، اجتماعی که باید در مبارزه‌هایش شرکت کرد. اگر از بیگانه تا طاعون راهی در راستای تحول باشد، این تحول در جهان همبستگی و مشارکت است.»
طاعون با تمام فراز و فرودش برای ما درس‌هایی گرانبها دارد؛ اینکه تجربه ما در دوران رنج به ما این را می‌آموزد که در انسان‌ها چیزهای ستودنی بسیار بیشتر از چیزهای نکوهیدنی است و این تلاش، شهامت و شرافت افرادی که حتی در معرض خطر نیستند، به نفع مردم طاعون‌زده است که ما را از مهلکه خارج خواهد کرد.در نهایت کامو می‌دانست قصه‌ای که باید بگوید قصه مبارزه نهایی نیست بلکه قصه همان مبارزه علیه پوچی زندگی، ظلم و هر چیز دیگریست که می‌خواهد ما را سرافکنده کند. ما قدیس نیستیم اما حاضر هم نیستیم در برابر مصائب سر فرود آوریم.
این دوران خواهد گذشت و زندگی دوباره جریان می‌یابد اما باید حواسمان باشد که «شادمانی همواره در معرض خطر است.»

 منصور غلامی
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری
بر کسی پوشیده نیست که ایام سخت و سهمگینی را سپری می‌کنیم و بخش‌های زیادی از جهان، از جمله کشور عزیزمان، درگیر اپیدمی کرونا شده و هموطنان بزرگوارمان را در معرض رنج‌ها و مصائب فراوان قرار داده است. بی‌شک، در این برهه، بیش از هر زمان دیگری نیازمند همدلی، مسئولیت‌پذیری و همبستگی برای مقابله با اثرات ناگوار شیوع این اپیدمی هستیم و مشارکت و توجه افراد جامعه ضرورت بسیاری دارد. پرپیداست که این توجه و مسئولیت‌پذیری برای جامعه فرهیخته کشور و خانواده بزرگ نظام آموزش عالی کشور ضرورتی بنیادی و مورد انتظار و مطالبه از سوی جامعه به شمار می‌رود. از این رو، شایسته است تا نهاد علم و فناوری کشور در عرصه‌های عمومی و تخصصی با بالاترین سطح مسئولیت‌پذیری و نقش‌آفرینی ورود و حضور خود را نشان دهد، امری که به گواهی تاریخ پرافتخار و نهاد دانشگاه همواره مورد اهتمام اندیشمندان و صاحبان خرد بوده است. امروزه مسئولیت‌پذیری اجتماعی متوجه تمامی بخش‌های جامعه بویژه اقشار فرهیخته، اعضای محترم هیأت علمی، دانشجویان و کارکنان خدوم مؤسسات آموزشی و پژوهشی است. کم وکیف مسأله‌ای که امروز کشور با آن مواجه است به گونه‌ای است که فرد فرد مردم و تمامی نهادها و سازمان‌های کشور در برابر آن مسئولیت دارند و نمی‌توان فقط به مجموعه‌های محدود اتکا کرد بلکه، به حضور و مشارکت مؤثر و عالمانه برای عبوری کم‌مخاطره از این بحران نیاز داریم. وظیفه خود می‌دانم و از همه همکاران و دانش‌آموختگان دانشگاهی می‌خواهم تا به‌عنوان عضوی از خانواده آموزش عالی کشور تمامی توان و همت خود را جهت مهار این بلای خانمان‌سوز مصروف دارند. لازم است تا تمامی دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی، اعم از مجموعه‌هایی که به لحاظ فنی و بالینی توان و امکانات تخصصی کار را در اختیار دارند و مجموعه‌ها و مؤسساتی که دانش و توانایی لازم را نسبت به آثار و پیامدهای پیدا و پنهان موضوع، در کوتاه‌مدت و بلندمدت در ساحت‌های روانی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و محیطی در اختیار دارند بدون فوت وقت و با تمام توان و امکانات خود ورود کنند و هماهنگی و همکاری با مجموعه‌های ذی‌ربط را به بالاترین سطح ممکن ارتقا دهند. اما عرصه وسیع‌تر و مؤثر نقش‌آفرینی اصحاب خرد و دانش در حوزه عمومی است. خانواده نظام آموزش عالی کشور بویژه استادان محترم و دانشجویان گرامی بنابر مرجعیت، ضریب نفوذ و نیز برخوردار بودن از دانش و قابلیت‌های حرفه‌ای توان بالایی در آگاه ساختن اقشار جامعه، خانواده‌ها و اطرافیان خود دارند. در نتیجه، شایسته است در حوزه عمومی و زندگی اجتماعی نسبت به تولید و ترویج آگاهی و مراقبت‌های بهداشتی و درمانی در مقیاس‌های فردی و محیطی، با هدف اصلاح نگرش‌ها و تغییر رفتارها، تلاش وافری داشته باشند و به ارائه و استفاده از راهکارهای روشن و اثربخش با هدف ایجاد انگیزه، کاهش تنش‌های روانی، تقویت امید، همگرایی و همبستگی ملّی و همراهی با اقشار آسیب‌پذیر بپردازند و در این راه نهایت اهتمام را به‌ کار گیرند. امیدواریم که خانواده بزرگ آموزش عالی با تمام توان خود در حل و تعدیل مشکلی که کشور با آن مواجه شده است بکوشند. چاره کار را در مسئولیت‌پذیری اجتماعی، همدلی، همکاری و توجه به احوال اجتماعی، روانی و معیشتی اطرافیان می‌دانیم، زیرا راه غلبه بر مشکلات و بحران‌ها از خودگذشتگی، حفظ همبستگی، مهربانی و دوستی در جامعه است. به لطف الهی و صبر و بردباری و تلاش آگاهانه نخبگان و همراهی افراد جامعه این روزهای تلخ سپری خواهند شد و شاهد روزهای خوش و توأم با بهروزی و سلامتی برای همه عزیزان کشورمان خواهیم بود.

 مسعود کوثری
استاد ارتباطات دانشگاه تهران
1. رسانه‌ها همواره به‌دنبال خبرهایی می‌گردند که ارزش خبری اعم از تازگی، جذابیت، فراگیری، برخورداری، شهرت، بزرگی و مجاورت جغرافیایی و فرهنگی داشته باشد. بنابراین طبیعی است که وقوع بحران‌های اجتماعی همچون رخداد بلایای طبیعی یا بیماری‌های واگیردار از آن دست موضوعاتی است که در دستور کار رسانه‌های جمعی قرار می‌گیرد. بنابراین، بلایای طبیعی و بیماری‌های واگیردار از جمله اخبار داغی هستند که رسانه‌ها همواره آنها را دنبال می‌کنند و طبیعی است که رسانه‌ها خود نیز به گسترش و فراگیر کردن این جنس از اخبار دامن بزنند. اما از طرف دیگر، مسأله این است که با چه شیوه‌ای می‌توان این نوع خبررسانی را انجام داد که علاوه بر پایبندی به «شفافیت در اطلاع‌رسانی»، به هراس و اضطراب اجتماعی هم منجر نشود؟ هراس و اضطراب اجتماعی که گاهی از سوی برخی رسانه‌های رسمی یا اجتماعی ایجاد می‌‌شود، یکی از آثار و پیامدهای گسترش رسانه‌ها در تمام دنیا است که برای مهار وجه تخریبی آن تحقیقات بسیاری صورت گرفته است.
2. رسانه‌ها برای اینکه بتوانند در مدیریت اضطراب اجتماعی در مواقع بحرانی سهیم باشند باید بدانند که چگونگی پردازش اخبار و چگونگی انتخاب تیتر در این شرایط از اهمیت بالایی برخوردار است؛ به این منظور باید تحلیل کرد که رسانه‌ها از چه زاویه‌ای و با چه رویکردی به بحران یا مسائل اجتماعی ورود می‌کنند؟ در پردازش اخبار و اطلاعات، صرفاً اطلاع‌رسانی را مدنظر دارند یا در پوشش خبر نوعی احساس ناامیدی و ناکارآمدی را هم به جامعه القا می‌کنند؟ به بافت خبر چقدر توجه دارند و چقدر در خبر سوگیری اعمال شده است؟ اینها همه مسائلی است که بعد از تولید خبر می‌توان راجع به آن تحلیل و مداقه کرد. اما از سوی دیگر، همسویی رسانه‌ها با استراتژی‌های نهادهای عمومی جامعه که تلاش می‌کنند یک بحران را مدیریت کنند، همواره خطر پنهانکاری را بالا می‌برد. در بسیاری از کشورها ممکن است که رسانه‌ها برای خبررسانی درست، با محدودیت مواجه شوند. در هر کشوری باید حد و حدود این مسأله روشن و تصریح شود که اگر اطلاع‌رسانی با چه حد و حدودی باشد پنهانکاری صورت گرفته است و اگر رسانه‌ها تا کجا و تا چه میزان اطلاعات به جامعه ارائه کنند شفافیت به خرج داده‌اند و به اضطراب اجتماعی دامن نزده‌اند. به این اعتبار باید گفت نمی‌توان بین «پنهانکاری» و «شفافیت» در کار خبر و اطلاع‌رسانی، یک مرز مشخص دستوری ایجاد کرد که با قرار گرفتن در آن مرز، ضمن وفادار بودن به اطلاعات و شفاف عمل کردن، در شکل‌گیری اضطراب اجتماعی هم سهیم نشد. اما مشخص شدن این حد و حدود نیازمند یکسری چارچوب‌هایی است که باید توسط نهادهای دولتی انجام شود و این حد و حدود در رسانه‌های جمعی تعریف شود تا وظیفه هر گروهی در این رابطه مشخص باشد.
 3. یکی از دلایل فراگیر شدن اضطراب اجتماعی در مواقع بحرانی «فقدان اعتماد به رسانه‌ها» است. باید در چنین مواقع حساسی از خود بپرسیم اساساً چقدر مردم به رسانه‌ها اعتماد دارند؟ خود این امر می‌تواند عامل مضاعفی باشد که با وجود اینکه ممکن است رسانه‌ها اخبار درست و شفافی را منتشر کنند اما مردم نسبت به آن اخبار بی‌اعتماد بوده و آن را نپذیرند.
واقعیت این است که «اعتماد به رسانه‌ها» یک مسأله است و «اعتماد مردم به نهادهای جامعه» مسأله دیگری است که برآیند این دو «اعتماد اجتماعی» را می‌سازد که اگر چنین اعتمادی در جامعه‌ای وجود داشته باشد می‌توان بدرستی در مواقع بحران، اضطراب اجتماعی را هم مدیریت کرد.
مادامی که یک جامعه به‌دنبال بروز بحران‌های اجتماعی به ورطه اضطراب کشیده می‌شود، نمی‌توان صرفاً بر نقش رسانه‌های جریان اصلی متمرکز شد؛ چراکه امروزه شبکه ها و رسانه‌های اجتماعی سهم قابل‌توجهی از فضای رسانه‌ای را به خود اختصاص داده‌اند. از آنجایی که در رسانه‌های اجتماعی هر فرد می‌تواند دیدگاه و نظر خود را براحتی ابراز کرده و انتشار دهد، این گردش اطلاعات گسترده می‌تواند به شکل‌گیری افکار عمومی نادرست منجر شود؛ چراکه هیچ معیار و ضابطه‌ای در پالایش اخبار رسانه‌های اجتماعی وجود ندارد و گردش اطلاعات نادرست در این رسانه‌ها می‌تواند به اضطراب اجتماعی دامن بزند. البته برای مدیریت رسانه‌های اجتماعی در وضعیتی که یک جامعه با بحران‌های اجتماعی مواجهه است، راهکار، فیلترینگ نیست؛ چراکه نفس این کار خود اضطراب و بی‌اعتمادی اجتماعی را افزایش می‌دهد. بنابراین، راه در کنترل نیست بلکه رسانه‌های جریان اصلی باید بتوانند با اطلاع‌رسانی و مدیریت درست اعتماد جامعه را به خود جلب کنند تا بحران را پشت سر گذارند.
4. پرسش دیگری که می‌توان در این زمینه طرح کرد و به آن اندیشید این است که رسانه‌های جریان اصلی در مقایسه با رسانه‌های اجتماعی در شکل‌دهی به افکار عمومی از چه نقش و سهمی برخوردارند؟ واقعیت این است که افکارعمومی تنها حول یک موضوع خاص شکل نمی‌گیرد و ممکن است نسبت به هر مسأله اجتماعی یک فکر عمومی شکل بگیرد. بنابراین، رسانه‌های جریان اصلی ممکن است در شکل‌دهی افکار عمومی در برخی از مسائل اجتماعی، قوی و در برخی ضعیف عمل کنند. یا رسانه‌های جریان اصلی در برخی جریان‌های خبری، مورد اعتماد مردم واقع شوند و در برخی از امور نتوانند اعتماد جامعه را جلب کنند و نتوانند محل رجوع و استناد قرار گیرند. به این اعتبار، باید گفت نمی‌توان به‌طور کلی در خصوص سهم رسانه‌های جریان اصلی و رسانه‌های اجتماعی در شکل‌دهی به افکار عمومی اظهار نظر کرد. ولی در مجموع به نظر می‌رسد که یک دو قطبی بین رسانه‌های جریان اصلی و شبکه‌های اجتماعی به وجود آمده است و مردم در مجموع اعتماد بیشتری به شبکه‌های اجتماعی دارند تا رسانه‌های جریان اصلی.
دلایل این امر، می‌تواند متعدد باشد شاید به پیشینه و عملکرد رسانه‌های اصلی بازگردد که طی زمان، افراد بتدریج متوجه می‌شوند که اخبار نادرست و محدود یا حتی تحریف و دستکاری شده به آنان منتقل می‌شود.
دوم اینکه از آنجا که کاربران در رسانه‌های اجتماعی، «خود» جریان خبری را پیش برده و در آن سهیم می‌شوند، به این فضا بیشتر اعتماد می‌کنند. به عبارت دیگر، در رسانه‌های اجتماعی مردم در حال ساختن افکار عمومی خودشان هستند؛ طبیعتاً به این فضا بیش از رسانه‌های جریان اصلی اعتماد دارند و دلبستگی بیشتری به آن پیدا می‌کنند چرا که خود را هم در آن سهیم می‌بینند.
5. مهم‌ترین نقص رسانه‌های جمعی در مدیریت اخبار جامعه ما این است که آنگونه که از آنها انتظار می‌رود ایفای نقش نمی‌کنند. هر چند که در هر کشوری برای رسانه‌های جمعی محدودیت‌هایی از نظر اخلاقی و امنیتی وجود دارد اما رسانه‌های جمعی در ایران قدرت حقیقی برای انجام وظایفی که برعهده‌شان گذاشته شده است، ندارند. البته به این واقعیت هم واقفم که در این مورد نمی‌توان حکم کلی داد و همه را با یک رأی و نظر قضاوت کرد؛ چراکه در بعضی از موارد بویژه مطبوعات، وظایف خود را با همه موانع و سختی‌ها انجام داده‌اند. ولی در بیشتر موارد به‌دلیل محدودیت‌ها و عدم آموزش حرفه‌ای و به دلایلی که در سنت رسانه‌های جریان اصلی در ایران وجود دارد، به انجام وظایف خود برای جلب حداکثری اعتماد عمومی موفق نشده‌اند بنابراین متعاقب آن هم، در مواقع بحرانی بدرستی نمی‌توانند «اضطراب اجتماعی» را مدیریت کنند چرا که زمینه‌سازی و بسترسازی‌های این امر را بدرستی شکل نداده‌اند تا در مواقع بحرانی بتوانند از این اعتماد عمومی بهره بگیرند و اضطراب اجتماعی را به کنترل درآورند.

محمد مهاجری
روزنامه نگار
چندی بعد از واقعه 8 شهریور 1360 یکی از دوستان که در نهادی انتظامی فعالیت می‌کرد، یک روز قبل از ساعت 7 صبح با من تماس گرفت و گفت دقایقی پیش آقای... در انفجار اتومبیلش، پودر (این اصطلاح را او به کار برد) شد. طبیعتاً در حال و هوای آن روزها شنیدن چنین خبری هولناک می‌نمود. ساعتی بعد که از خانه به محل کار رسیدم بلافاصله رادیو را روشن کردم. این جمله را شنیدم که «جلسه با حضور 180 نماینده رسمی است». کسی که این جمله را ادا کرد همان فردی بود که دوست سحرخیز من خبر از «پودر» شدنش داده بود. در محله قدیمی ما مغازه‌داری بود که ویژگی شاخص اش رادیوی کوچکی بود که همیشه به همراه داشت و معمولاً صبح‌ها و شب‌ها آن را کنار گوشش قرار می‌داد. هنگامی که وارد مغازه‌اش می‌شدی متوجه حضورت نمی‌شد و برای اینکه کالای مورد نیازت را سفارش بدهی، باید دقایقی تحمل می‌کردی، رادیو را کنار می‌گذاشت، بخشی از خبرها و تحلیل‌هایی را که از بی‌بی‌سی شنیده بود بازگو می‌کرد و مجدداً وارد معامله می‌شد. موقع نقل خبر و تحلیل، عادتش تکان دادن سر به معنای وخیم بودن اوضاع بود. یک ترجیع بند هم داشت: «رادیو ، تلویزیون مملکت که واقعیت‌ها را نمی‌گه».این دو قصه را از آن جهت بیان کردم که نسل جوان امروزی ما بداند آنچه در فضای مجازی می‌بیند و مضمونش زیر سؤال بردن همه چیز است یا خبرهایی منتشر می‌شود که اصلاً واقعیت ندارد، مربوط به الان نیست. 30- 40 سال قبل هم چنین دنیایی وجود داشت. درست است که حجم اطلاعات و اخبار کمتر بود و سرعت کنونی را نداشت اما گستره آن خیلی کمتر از امروز نبود. ویروسی به‌نام کرونا وارد کشور شده و عده‌ای را بیمار کرده و متأسفانه گروهی از هموطنان ما را به کام مرگ برده است. نخستین قربانیان بیماری در سه شهر قم، رشت و تهران ساکن بودند. زمان ورود ویروس هم اواخر بهمن ماه است اما نشانه‌های بالینی آن از هفته اول اسفند خودنمایی کرده و در 18 روز اخیر خبر اول رسانه‌های ایرانی به این موضوع اختصاص یافته است.
 با شروع بیماری که پزشکان آن را جدی و بحرانی تلقی کردند بخشی از لوازم مانند ماسک و مواد ضد عفونی پر تقاضا شد. طبیعت بازار این است که با افزایش تقاضا و ثبات عرضه، قیمت بالا می‌رود. البته احتکار و سوء‌استفاده نیز به‌عنوان طبایع نفسانی، میدان پیدا می‌کند. از طرفی برخی ضعف‌های مدیریتی که در چنین مواقعی فرصت بروز می‌یابد، بحران را فراگیر‌تر می‌کند. جنگ روانی همین جاست که جان می‌گیرد و بازار شایعه داغ می‌شود. در مورد کرونا شانس آوردیم که دامنه آن اروپا و امریکا را هم گرفت وگرنه با خبرسازی‌های محیر العقولی مواجهه می‌شدیم که گاهی برای محو تأثیر آنها باید زمان زیادی صرف می‌گردید.  بلافاصله بعد از شایعه‌ها سیاه نمایی آغاز می‌شود.
برای این کار هر بهانه‌ای می‌تواند آغاز مناسبی باشد. مثلاً اینکه رئیس دولت اعلام می‌کند از شنبه شرایط عادی می‌شود اما در همان حال مثلاً فلان کانال تلگرامی نوشته که در بهمان شهر، چند نفر بر اثر کرونا جان باختند. گزاره‌ای که از این دو عبارت ساخته می‌شود اینکه: «عجب مملکت بی‌در و پیکری است.»  دیروز یکی از همکاران خبرنگار خبر داد که می‌خواهد به بیمارستان اصلی شهر... برود و از اوضاع بیماران آنجا گزارش تهیه کند. روشی که مد نظرش بود مصاحبه با همراهان و بستگان بیماران بود.
از او پرسیدم آیا برای تهیه گزارش به منبعی غیر از بستگان دسترسی دارد؟ اگر پاسخ منفی است نیاز به تهیه گزارش وجود ندارد. می‌توان اظهارات نماینده محترم این شهر را که به احساس قومی هم آمیخته است بدون کم و کاست منتشر کرد و این همه زحمت و پذیرفتن خطر حضور در بیمارستان ضرورت ندارد.  برای تهیه گزارش تحقیقی، احساسات باید چند قدم عقب‌تر حرکت کند اما متأسفانه آنچه در فضای مجازی حتی به قلم برخی روزنامه نگاران حرفه‌ای انتشار می‌یابد از دالان احساسات می‌گذرد و احساسات، زمینه را برای پذیرش هر دروغ و شایعه و سیاه نمایی فراهم می‌کند.
گروهی از دوستان رسانه‌ای من مانند مغازه‌داری که ذکرش رفت، گوش خوابانده‌اند که تلویزیون اینترنشنال و شبکه من و تو چه می‌گوید بعد می‌خواهند اخبار آن رسانه‌ها را با مسئولان وزارت بهداشت چک کنند و چون مثلاً عدد تلفات با هم نمی‌خواند، سری تکان می‌دهند و قضاوت می‌کنند که دولت شفاف نیست و...  
پرسش مهمتر اینکه اگر به هیچ آمار و اطلاعات و خبری اعتماد نکنیم و این بی‌اعتمادی را دستمایه سیاه نمایی قرار دهیم، کدام رسانه‌ای به درد زنده بودن می‌خورد پس تعطیل کنیم و برویم در خانه بمانیم!

رضا پوروزیری
پژوهشگر توسعه در دانشگاه یورک - تورنتو
توسعه، مسأله‌ای است که برخلاف بسیاری از دیدگاه‌های مدیریتی، بخش عمده‌ای از آن متوجه خانواده است. امروزه در نتیجه تحولات اجتماعی گسترده و جهانی، منشأ تصمیمات و راهبری موضوعات خانواده در نسبتی قابل توجه بین مردان و زنان تقسیم شده است که سهم زنان از این فرآیند، بسیار است. این بدین معنا است که اگر، زنان نسبت به اهمیت موضوعی باور داشته باشند از همه توان خود، برای تحقق آن باور استفاده می‌کنند. این البته براساس امکانات در دسترس ایشان قابلیت اجرا خواهد داشت. دنیای مردانه، اکنون در دهه سوم قرن بیست و یکم، با ده‌ها رویکرد مستقیم و غیرمستقیم در حال کوچک شدن است. این معنا مبین برابری جنسیتی است.
در دهه های پیشین فرض این موضوع محال تلقی می‌شد و رؤیای توسعه با برابری جنسیتی آرمانی دور از دسترس، اما امروز در همه شئون زندگی معاصر وارد شده و قابل دریافت است. به‌گواه آمار و ارقام حضوردختران در دانشگاه بیشتر و در محیط کار روز‌به‌روز بیشتر می‌شود. این اختیار و قدرت اجتماعی اما مسئولیتی بسیار جدی برای زنان معاصر ایجاد می‌کند که بسیار جدی و خطیر است. این قلمرو«الگوی زیست »است، الگویی که بسیار باید تغییر کند و این تغییرات نیازمند تعامل جدی با خانواده است.
الگوی مصرف غذا، پوشاک و انرژی و الگوهای رفتاری با کودکان و نحوه عملکرد و حضور اجتماعی و مشارکت سیاسی و هزاران موضوعی که زیرساخت یک نهضت فراگیر و بنیادی در جهت «تغییرات اجتماعی»زیربنایی را شامل می‌شود. در فرآیند این تغییر بزرگ، زنان نقش برابری با مردان نخواهند داشت، بلکه نقشی کلیدی و بنیادین دارند.با توجه به اهمیت الگوی زیست و با درک و مسئولیت اجتماعی نسبت به خانواده و محیط اجتماعی زنان می توانند به وجودآورنده تغییر بزرگ باشند.
نقش تربیتی ایشان نسبت به فرزندان انکار ناشدنی است، نقش‌شان در میزان توجه به جزئیات و کلیات روش زیست تأثیری شگرف برهمه اعضای خانواده دارد، تأثیری که می‌تواند عمدتاً نتیجه را به نفع توسعه یا به ضرر آن تغییر دهد. این نقش می‌تواند به مدیریت منابع، زمان و هزینه باعث شکوفایی و رونق جوامع گردد. براین اساس، هرگاه زنان یک سرزمین اراده تغییر داشته باشند می‌توانند تغییر را به وجود آورند و این موضوع ورای برنامه‌های رسمی دولت‌ها و سازمان‌ها است. مقیاسی عملیاتی از یک الگوی رفتاری است که در خانواده تمرین و اجرا و در جامعه نهادینه می‌شود. پروژه تغییر با باور به منفعت خانواده و منفعت عمومی و درست بودن رویکرد در جامعه زنان آغاز و با تغییر بزرگ رفتار زیستی به انجام می‌رسد. این یک معنای عمیق و مقیاس بزرگ و قابل تحقق است.
این البته قابلیت توسعه به همه شئون زیست را دارا است و می‌تواند متضمن ایجاد نهضتی فراگیر و جهانی در مسیر تحقق توسعه پایدار گردد.
آیا زمان این تغییر بزرگ فرا رسیده است؟ آیا جامعه زنان می‌خواهد و توان اجتماعی پذیرش این مسئولیت بزرگ را دارد؟ به‌طور قطع این ظرفیت‌سازی همه جانبه‌ای لازم دارد و اینکه اکنون زمان مناسبی برای آن است مورد کنکاش خواهد بود.
آیا جریان‌های حامی برابری جنسیتی می‌توانند و می‌خواهند در نسبتی متناسب ضرورت و اهمیت این مسئولیت را در فرآیند تحقق موقعیت‌های ایجاد شده در پس آن مورد تفاهم قرار دهند؟ آیا پرداختن به جنبه‌های مختلف این مسئولیت برای جامعه امروز ممکن است؟
 سرعت تغییرات در نتیجه دگرگونی‌های ناشی از شرایط معاصر به تسریع این فرآیند دامن می‌زند و البته ما را با دنیایی از احتمالات روبه‌رو خواهد ساخت.
 اکنون در سال ٢٠٢٠ در حالی که ٥ سال از تصویب اهداف توسعه پایدار گذشته،  باید از ایجاد کمپین جهانی برای کمک گرفتن از همه زنان جهان در جهت ساخت جهانی بهتر برای زیست سخن گفت، دیر است اما تحقق آن دور نیست.